Nootsin
Nootsin qo'llanmasi
QO‘llash BO‘YICHA yO‘riQnoma
NOOSIN
NOOCIN
Preparatning savdo nomi: Noosin
Ta‘sir etuvchi moddalar (XPN): Pirasetam, sinnarizin.
Dori shakli: Kapsulalar.
Tarkibi:
Faol moddalar: Pirasetam, sinnarizin.
Yordamchi moddalar: kalsiy stearati, magniy subkarbonati.
Qobiq tarkibi: jelatin, gliserin, titan dioksidi, tozalangan suv, natriy laurilsulfati.
Ta‘rifi: Oq rangli tomonlari polusferik silindr shaklli, “0” o‘lchamli qattiq jelatin kapsulalar
Farmakoterapevtik guruhi: Nootrop.
Farmakologik xususiyatlari
Yaqqol gipoksiyaga qarshi, nootrop va tomirlarni kengaytiruvchi samaralarga ega bo‘lgan majmuaviy preparat.
Pirasetam – miya to‘qimasida ATF konsentrasiyasini oshiradi, ribonuklein kislotasi va fosfolipidlarning biosintezini kuchaytiradi, glikolitik jarayonlarni rag‘batlantiradi, glyukozani utilizasiyasini kuchaytiradi. Bosh miyaning integrativ faoliyatini yaxshilaydi, xotiraning yaxshilanishiga yordam beradi, serebral gipoksiyaning turli shakllarida himoya qiluvchi ta‘sir ko‘rsatadi, ta‘lim olish jarayonini yengillashtiradi. Serebral faoliyatni tiklaydi va turg‘unlashtiradi, ayniqsa ong, xotira, nutqni, mehnat qobiliyatini oshiradi, bosh miyada qon oqimini yaxshilaydi.
Sinnarizin – kalsiy kanallari blokatori, tomir hujayralariga kalsiy ionlarining kirishini buzadi va plazmolemmalar (sarkolemlar) zahirasidagi ularning miqdorini kamaytiradi. Tomirlarning silliq mushaklariga spazmolitik ta‘sir ko‘rsatadi, bosh miyada qon oqimini oshiradi va miya tomirlarining qarshiligini pasaytiradi. To‘qimalarning gipoksiyaga chidamliligini oshiradi. Arterial bosimga sezilarli ta‘sir ko‘rsatmaydi. Gistaminga qarshi faollikka ega, vestibulyar apparatining qo‘zg‘aluvchanligini kamaytiradi.
Farmakokinetikasi
Preparat me‘da-ichak yo‘llaridan tez va to‘liq so‘riladi. Terapevtik samarasi 1-6 soatdan keyin namoyon bo‘ladi.
Pirasetam – qon plazmasida maksimal konsentrasiyaga (Smax) 2-4 soatdan keyin, orqa miya suyuqligida – 2-8 soatdan keyin erishiladi. Biokirishaolishligi 100%. Organizmning barcha a‘zo va to‘qimalarida taqsimlanadi, yo‘ldosh to‘sig‘i orqali o‘tadi. Bosh miya po‘stlog‘ida tanlab to‘planadi, asosan peshona, chakka va ensa sohalarida, miyacha va bazal gangliylarda to‘planadi. Metabolizmga uchramaydi. Yarim chiqarilish davri (T1/2) plazmadan 4-5 soatni, orqa miya suyuqligidan 6-8 soatni tashkil qiladi. Yuborilganidan so‘ng 30 minutdan keyin 90% buyraklar orqali chiqariladi.
Sinnarizin – qon plazmasida Smax 1-4 soatdan keyin jigarda to‘liq metabolizmga uchraydi. T1/2 – 4 soat. Siydik bilan (1/3) va ahlat bilan (2/3) chiqariladi.
Qo‘llanilishi
Bosh miyada qon aylanishining buzilishi; bosh miya tomirlarining aterosklerozida, ishemik insultda, gemorragik insultdan keyingi tuzalish davrida; bosh miya jarohatlaridan keyin; xotirani, fikrlash faoliyatini va diqqatni jamlashni buzilishi; kayfiyatni buzilishi (tushkunlik va ta‘sirlanishda); turli genezli ensefalopatiyalarda; turli genezli labirintopatiyalarda (bosh aylanishi, quloqlarda shovqin, nistagm, ko‘ngil aynishi va qusish); Mener sindromi; kinetozlarni oldini olish; migrenni oldini olish; intellektual rivojlanishi orqada qolgan bolalarni o‘qitish va xotirasini yaxshilash uchun qo‘llanadi.
Qo‘llash usuli va dozalari
Ichga buyuriladi. Kattalarga 1-2 kapsuladan sutkada 3 marta 1-3 oy davomida kasallikning og‘irligiga qarab buyuriladi.
5 yoshdan oshgan bolalarga 1-2 kapsuladan sutkada 1-2 marta buyuriladi.
Nojo‘ya ta‘sirlari
Ta‘sirchanlik, uyquni buzilishi, bosh aylanishi, bosh og‘rig‘i, epigastriyda og‘riqlar, dispepsiya, og‘izni qurishi, tana vaznini oshishi, juda kam hollarda – yorug‘likka sezuvchanlik, teri toshmasi ko‘rinishidagi allergik reaksiyalar, oyoq-qo‘llar tremori, yuqori mushak tonusi.
Qo‘llash mumkin bo‘lmagan holatlar
Preparat komponentlariga shaxsiy yuqori sezuvchanlik, jigar va/yoki buyrak faoliyatining og‘ir darajali buzilishlari, Parkinsonizm, 5 yoshgacha bo‘lgan bolalar, homiladorlik, laktasiya davrida qo‘llash mumkin emas.
Dorilarning o‘zaro ta‘siri
Alkogol va markaziy nerv tizimini faoliyatini susaytiruvchi vositalar, shuningdek nootrop va gipotenziv vositalari bilan bir vaqtda qo‘llanganda sedativ ta‘sirni potensiyalanishi mumkin. Tomirlarni kengaytiruvchi vositalar preparatning ta‘sirini kuchaytiradi, gipotenziv vositalar esa – kamaytiradi. Antipsixotik dori vositalarini (neyroleptiklar) va trisiklik antidepressantlarni o‘zlashtiraolishligini yaxshilaydi. Preparat peroral antikoagulyantlarning ta‘sirini kuchaytiradi.
Maxsus ko‘rsatmalar
Preparatda tarkibida sinnarizin mavjudligi tufayli, sportchilarda doping – sinamasi o‘tkazilganida musbat reaksiyani chaqirishi mumkin. Shuningdek radiofaol yodni aniqlash (kapsula qobig‘idagi bo‘yovchilar yod saqlaydi) natijalarini ham o‘zgartirishi mumkin. Transport vositalarini boshqarish va mashina, qurilmalar bilan ishlashda preparatni terapevtik dozalarda (agar asosiy kasallik imkon bersa) qo‘llash mumkin. Biroq agar markaziy nerv tizimining qo‘zg‘alishi yoki uyquchanlik va tremorni paydo bo‘lishi bilan namoyon bo‘ladigan nojo‘ya ta‘sirlar paydo bo‘lsa, u holda transport vositalarini boshqarish mumkin emas.
Preparat bolalar olaolmaydigan joyda saqlansin va yaroqlilik muddati o‘tganidan so‘ng ishlatilmasin.
Dozani oshirib yuborilishi
Simptomlari: dozani oshirib yuborilishida nojo‘ya samaralar kuchayishi mumkin.
Davolash: preparatni bekor qilish, simptomatik davolash.
Chiqarilish shakli
Kapsulalar. 10 kapsuladan kontur uyali o‘ramda.
3 yoki 6 kontur uyali o‘ramlar qo‘llash bo‘yicha yo‘riqnomasi bilan karton qutiga joylanadi.
Saqlash sharoiti
Quruq, yorug‘likdan himoyalangan joyda, 150S dan 250S gacha bo‘lgan haroratda saqlansin.
Yaroqlilik muddati
2 yil.
Dorixonalardan berish tartibi
Resept bo‘yicha.
Nootsin savollari
Ha, preparat O'zbekiston dori vositalari reestrida ro'yxatdan o'tgan.
Nootsin dori vositasi tomonidan mamlakatida ishlab chiqarilgan.
