QO‘LLASH BO‘YICHA YO‘RIQNOMA
SIRELAKS
CIRELAX
Preparatning savdo nomi: Sirelaks
Ta‘sir etuvchi modda (XPN): siklopentolat
Dori shakli: ko‘z tomchilari.
Tarkibi^
1 ml preparat quyidagilarni saqlaydi:
faol modda: 10 mg siklopentolat gidroxloridi;
yordamchi moddalar: borat kislotasi, benzalkoniy xloridi, kaliy xloridi, dinatriy edetati, xlorid kislotasi va/yoki suvsiz natriy karbonati, tozalangan suv.
Ta‘rifi: tiniq, rangsiz eritma.
Farmakoterapevtik guruhi: m-Xolinoblokatorlar. Oftalmologiyada mahalliy qo‘llanadigan midriatiklar va sikloplegik vositalar.
ATX kodi:S01FA04
Farmakologik hususiyatlari
Sirelaks tarkibida faol modda sifatida ta‘siri bo‘yicha atropin bilan o‘xshash bo‘lgan uchlamchi sintetik amin hisoblangan siklopentolat gidroxloridini saqlaydi. M-xolinoreseptorlarni bloklaydi, xolinergik sinapslarning mediatorini ta‘siriga to‘sqinlik qiladi.
Qorachiq sfinkterida va siliar mushakda joylashgan m-xolinoreseptorlarni bloklanishi natijasida qorachiqni toraytiruvchi mushakni bo‘shashishi va qorachiqni kengaytiruvchi mushakning tonusini ustun kelishi hisobiga qorachiqni kengayishi kuzatiladi. Bir vaqtning o‘zida siliar mushakni bo‘shashishi hisobiga akkomodasiya falaji (sikloplegiya) rivojlanadi. Qorachiqni kengayishi (midriaz) preparat bir marta tomizilgandan so‘ng 25-75 minut davomida kuzatiladi. Midriaz 6-12 soat davomida saqlanadi, juda sezuvchan pasientlarda yengil midriaz yanada uzoqroq saqlanib turishi mumkin. Sitoplegiyaning qoldiq ko‘rinishlari 12-24 soat davomida saqlanadi.
Sirelaks kuchsiz spazmolitik ta‘sirga ega, so‘lak, me‘da, bronxial, ter bezlari va me‘da osti bezining sekresiyasini kamaytiradi; ko‘z ichki bosimini oshiradi; adashgan nervning tonusini kamaytiradi, bu arterial qon bosimi biroz ko‘tarilganida ham yurak qisqarishlari sonini oshishiga olib keladi.
Gematoensefalik to‘siq orqali o‘tadi; o‘rtacha terapevtik dozalarda markaziy nerv tizimiga o‘rtacha rag‘batlantiruvchi ta‘sir ko‘rsatadi, nafas faoliyatini qo‘zg‘atadi.
Farmakokinetikasi
Kon‘yunktiva orqali yaxshi so‘riladi. Konsentrasiyasi 0,5-1 soatdan keyin markaziy nerv tizimi (MNT) da aniqlanadi. Plazma oqsillari bilan bog‘lanishi o‘rtacha darajada. Yarim chiqarilish davri (T1/2) 2 soatni tashkil etadi.
Qo‘llanilishi
Qo‘llash usuli va dozalari
Faqat mahalliy qo‘llash uchun mo‘ljallangan.
Kattalar va bolalarga:
Flakonning ichidagi eritmani mikroblar bilan ifloslanishdan saqlanish uchun, tomchilagichning uchini biron-bir yuzaga tegib ketishida saqlanish kerak.
Nojo‘ya ta‘sirlari
Mahalliy reaksiyalar: achishish, giperemiya, kon‘yunktivani va ko‘z olmasini shishi, fotofobiya, ko‘z ichki bosimini oshishi, ko‘rish o‘tkirligini pasayishi, blefarokon‘yunktivit, nuqtali keratit.
Kam hollarda: tizimli ta‘siri namoyon bo‘lishi mumkin (ko‘proq bolalarda): holsizlik, ko‘ngil aynishi, og‘izni qurishi, bosh aylanishi, bosh og‘rig‘i, uyquchanlik, taxikardiya, ichak atoniyasi, qovuq atoniyasi, o‘tkir siydik tutilishi bo‘lishi mumkin.
Qo‘llash mumkin bo‘lmagan holatlar
Ehtiyotkorlik bilan: 3 yoshgacha bo‘lgan bolalar, keksalik yoshi, ichak tutilishi, prostata bezi giperplaziyasida ehtiyotkorlik bilan qo‘llanadi.
Dorilarning o‘zaro ta‘siri
M-xolinomimetiklar va xolinesteraza ingibitorlarining ta‘sirini susaytiradi.
Adrenomimetiklar siklopentolatning samarasini kuchaytiradilar.
Maxsus ko‘rsatmalar
Sirelaks preparati qo‘llanganida ko‘z ichki bosimini nazorat qilish kerak. Tizimli nojo‘ya samaralarni rivojlanish havfini kamaytirish uchun preparat instillyasiya qilinganidan so‘ng 1-2 minut davomida ko‘zning ichki burchagidagi ko‘z yoshi qopchasi sohasini barmoq bilan biroz bosish tavsiya etiladi.
Rangdor pardaning pigmentlari to‘q bo‘lgan shaxslarda Sirelaksning samarasi kamroq. Preparat bu shaxslarga qo‘llanganida qoldiq akkomodasiya 2-4 dioptriyga yetishi mumkin.
Bolalarda akkomodasiya spazmi o‘rtacha turg‘unlikda yoki turg‘un bo‘lganida sikloplegiya uchun atropin sulfatni instillyasiya qilish avzaldir.
Sirelaks ko‘z tomchilari tarkibida linzalarda to‘planish hususiyatiga ega bo‘lgan va ko‘zga salbiy ta‘sir ko‘rsatadigan benzalkoniy xloridi konservantini saqlaydi. Preparatni qo‘llashdan oldin linzalarni ko‘zdan olish va instillyasiyadan so‘ng kamida 15 minutdan keyin ko‘zga qayta o‘rnatish kerak.
Homiladorlik va laktasiya davrida qo‘llanishi
Homilador ayollar va emizikli onalarga Sirelaks preparatining ta‘siri yetarli darajada o‘rganilmagan bo‘lsa-da, ushbu pasientlar toifasiga preparatni qo‘llashdan kutiladigan samara homila yoki bolada kuzatilishi mumkin bo‘lgan nojo‘ya samaralarni rivojlanish havfidan ustun bo‘lgan holatdagina qo‘llash mumkin.
Pediatriyada qo‘llanishi
Preparat 3 yoshgacha bo‘lgan bolalarga ehtiyotkorlik bilan qo‘llanadi.
Spastik falaj bilan xastalangan yoki bosh miyani shikastlanishlari bo‘lgan bolalar uchun siklopentolatga yuqori sezuvchanlik xos. Shuning uchun siklopentolatni bunday pasientlarni davolash uchun juda ehtiyotkorlik bilan qo‘llash kerak.
Avtotransportni haydash va mexanizmlarni boshqarish qobiliyatiga ta‘siri
Sirelaks preparati bilan davolanish vaqtida transport vositalarini boshqarish va psixomotor reaksiyalar tezligini talab etuvchi potensial havfli faoliyat turlarini bajarish tavsiya etilmaydi.
Preparat bolalar ololmaydigan joyda saqlansin va yaroqlilik muddati tugaganidan so‘ng ishlatilmasin.
Dozani oshirib yuborilishi
Simptomlari: ruhiy reaksiyalarni izdan chiqishi va hulq-atvor buzilishlari (ma‘nosiz so‘zlash, gallyusinasiyalar, hurujlar, vaqt va joyni orientasiya qilishni buzilishi, emosional holatni o‘zgarishi), ataksiya, haddan tashqari toliqish, yaqin masofadan jismlarni aniqlashni buzilishi, koma (hatto o‘limga olib keladigan koma) bo‘lishi mumkin.
Davolash: spesifik antidot – fizostigminni vena ichiga yuborish, bolalarga 0,5 mg dozada, yuboriladi, zarurat bo‘lganida (5 minutdan keyin samarasi kuzatilmasa) dozasi takroran yuboriladi (maksimal dozasi 2 mg dan oshmasligi kerak); kattalarga antidot 2 mg dozada yuboriladi, 20 minutdan keyin samarasi kuzatilmasa, 1-2 mg dozada takroran yuboriladi.
Chiqarilish shakli
Ko‘z tomchilari 5 ml dan oq rangli polietilen flakon-tomchilagichda, himoya halqasi bilan himoyalangan, oq rangli buraladigan himoya qopqoqchasi yopilgan.
Flakon qo‘llash bo‘yicha yo‘riqnomasi bilan birga karton qutiga joylangan.
Saqlash sharoiti
Yorug‘likdan himoyalangan joyda, 2°C-8°C haroratda saqlansin.
Flakon ochilganidan so‘ng preparat 25°C dan yuqori bo‘lmagan haroratda saqlansin va 28 kun davomida ishlatilsin.
Yaroqlilik muddati
3 yil.
Dorixonalardan berish tartibi
Resept bo‘yicha beriladi