QO‘LLASH BO‘YICHA YO‘RIQNOMA
RONOSIT
RONOCIT
Preparatning savdo nomi: Ronosit
Ta‘sir etuvchi modda (XPN): sitikolin
Dori shakli: in‘eksiya uchun eritma
Tarkibi:
Preparatning 1 ampulasi quyidagilarni saqlaydi:
faol modda: 500 mg yoki 1000 mg sitikolin (sitikolin natriy shaklida);
yordamchi moddalar: natriy gidroksidi va/yoki xlorid kislotasi, in‘eksiya uchun suv.
Ta‘rifi: tiniq, rangsiz yoki och jigarrang-sarg‘ish rangli eritma.
Farmakoterapevtik guruhi: psixostimulyatorlar va nootrop preparatlar.
ATX kodi: N06BX06.
Farmakologik hususiyatlari
Farmakodinamikasi
Hujayra membranasining (asosan fosfolipidlarning) asosiy ultrastruktur komponentlarini o‘tmishdoshi bo‘lib, keng ta‘sir doirasiga ega: shikastlangan hujayra membranalarini tiklanishiga yordam beradi, erkin radikallarni ortiqcha hosil bo‘lishiga qarshilik ko‘rsatib, fosfolipazalarning ta‘sirini ingibisiya qiladi, shuningdek apoptoz mexanizmiga ta‘sir ko‘rsatib, hujayralarni nobud bo‘lishini oldini oladi. Insultning o‘tkir davrida sitikolin bosh miya to‘qimalarining shikastlanish hajmini kamaytiradi, xolinergik o‘tkazuvchanlikni yaxshilaydi. Bosh miya jarohatlarida posttravmatik komaning davomiyligi va nevrologik simptomlarning yaqqolligini kamaytiradi.
Bosh miyani surunkali gipoksiyasida sitikolin xotirani yomonlashishi, tashabbussizlik, kundalik harakatlarni bajarishda va o‘z-o‘ziga xizmat ko‘rsartishda rivojlanadigan qiyinchiliklar kabi kognitiv buzilishlarni davolashda samaralidir.
Preparat bilan uzoq muddat davolanish mumkin, chunki sitikolin nafas jarayoniga, puls va arterial bosimga ta‘sir qilmaydi.
Farmakokinetikasi
Sitikolin vena ichiga va mushak ichiga yuborilganida yaxshi so‘riladi. Jigarda metabolizmga uchrab, xolin va sitidin hosil qiladi. Parenteral yuborilganidan so‘ng plazmada xolinning konsentrasiyasi sezilarli darajada oshadi.
Sitikolin bosh miyaning tuzilmalariga ahamiyatli darajada taqsimlanib, xolin fraksiyasi fosfolipid strukturalariga va sitidin fraksiyasi – sitidin nukleotidlari va nuklein kislotalariga tez kirishadi. Sitikolinning yuborilgan dozasini faqat 15% odam organizmidan chiqariladi: 3% dan kamroq qismi buyraklar orqali va taxminan 12% – karbonat angidrid gazi bilan birga chiqariladi.
Qo‘llanilishi
- ishemik insultning o‘tkir davrida;
- ishemik va gemorragik insultni tiklanish davrida;
- bosh miya jarohatlari, o‘tkir va tiklanish davrida;
- bosh miyaning degenerativ va tomirli kasalliklaridagi kognitiv buzilishlarda qo‘llanadi.
Qo‘llash usuli va dozalari
Vena ichiga va mushak ichiga yuborish uchun eritma.
Preparat vena ichiga in‘eksiya holida sekin (5 minut davomida) yoki vena ichiga tomchilab (minutiga 40-60 tomchidan) buyuriladi. Vena ichiga yuborish usuli mushak ichiga yuborish usuliga nisbatan afzal hisoblanadi. Mushak ichiga yuborilganida preparatni aynan bir joyga takroran yuborishdan saqlanish kerak.
Ishemik insult va bosh miya jarohatlariini o‘tkir davri: tavsiya etilgan dozasi 1000 mg ni tashkil etadi, tashxis qo‘yilganidan so‘ng birinchi sutkadan boshlab har 12 soatda yuboriladi; davolashning davomiyligi – kamida 6 haftani tashkil etadi. Davolash boshlanganidan so‘ng 3-7 kundan keyin mushak ichiga yuborish (sutkada 1-2 in‘eksiya) yoki ichga qabul qilishga (agar yutish faoliyati buzilmagan bo‘lsa) o‘tish mumkin.
Ishemik va gemorragik insultlarni tiklanish davri, bosh miya jarohatlaridagi tiklanish davri, bosh miyaning degenerativ va tomirli kasalliklaridagi kognitiv buzilishlar: tavsiya etilgan dozasi sutkada 500-2000 mg ni tashkil etadi. Preparatning dozasi va davolash davomiyligi kasallik simptomlarini og‘irligiga bog‘liq.
Ongni davomli buzilishlarida kasallikning dastlabki bosqichlaridan boshlab preparatni uzluksiz qo‘llash mumkin.
Keksa yoshdagi pasientlarga Ronosit preparati vena ichiga yoki mushak ichiga yuborilganida uning dozasiga tuzatish kiritish talab qilinmaydi.
Ampuladagi vena ichiga va mushak ichiga yuborish uchun eritma bir marta qo‘llash uchun mo‘ljallangan. Ampula ochilganidan so‘ng eritmani zudlik bilan ishlatish kerak. Preparat vena ichiga yuboriladigan izotonik eritmalar va dekstroza eritmasining barcha turlari bilan mutanosibdir.
Nojo‘ya ta‘sirlari
Nojo‘ya samaralarni uchrash tezligini quyida ishlatilgan ko‘rsatkichlari quyidagi tarzda aniqlangan: juda kam hollarda (< 1/10000).
Markaziy nerv tizimi va periferik nerv tizimi tomonidan: juda kam hollarda – uyqusizlik, bosh og‘rig‘i, bosh aylanishi, qo‘zg‘aluvchanlik, tremor, falaj bo‘lgan qo‘l-oyoqlarni uvishishi.
Ovqat hazm qilish tizimi tomonidan: juda kam hollarda – ko‘ngil aynishi, ishtahani pasayishi, jigar fermentlarining faolligini o‘zgarishi.
Allergik reaksiyalar: juda kam hollarda – teri toshmasi, terini qichishishi, anafilaktik shok.
Boshqalar: juda kam hollarda – isitma; ayrim hollarda – qisqa muddatli gipotenziv ta‘siri, parasimpatik nerv tizimini rag‘batlanishi bo‘lishi mumkin.
Qo‘llash mumkin bo‘lmagan holatlar
- preparatning komponentlariga yuqori sezuvchanlikda;
- vagotoniyada (vegetativ nerv tizimining parasimpatik qismi tonusi ustun bo‘lganida) qo‘llash mumkin emas.
Dorilarning o‘zaro ta‘siri
Sitikolin levodopaning samarasini kuchaytiradi.
Preparatni meklofenoksat saqlovchi dori vositalar bilan bir vaqtda buyurish mumkin emas.
Ronositni qonni to‘xtatuvchi vositalar, bosh miya gipertenziyasida qo‘llanadigan antigipertenziv vositalar va oddiy perfuzion suyuqliklar bilan bir vaqtda qo‘llash mumkin.
Maxsus ko‘rsatmalar
Bosh miya jarohatlarida bosh miya bosimini pasaytirish uchun mannitol va kortikosteroid vositalar kabi dori vositalarni buyurish kerak.
Bosh miyaga qon quyilganida sitikolinning bir marta qo‘llanganidigan 500 mg dozasini oshirish mumkin emas, bunday holatda dozasini bo‘lib (100-200 mg dan sutkada 2-3 marta) yuborish mumkin.
Homiladorlik va laktasiyada qo‘llanishi
Homiladorlik vaqtida ona uchun davolashdan kutiladigan foyda homila uchun potensial havfdan ustun bo‘lgan holdagina preparatni qo‘llash mumkin.
Laktasiya davrida preparatni qo‘llash zarurati bo‘lganida emizishni to‘xtatish masalasini hal qilish kerak.
Pediatriyada qo‘llanishi
18 yoshgacha bo‘lgan bolalar va o‘smirlarda preparatni qo‘llash samaradorligi va havfsizligi aniqlanmagan.
Avtotransportni haydash va mexanizmlarni boshqarish qobiliyatiga ta‘siri
Davolanish vaqtida pasientlar avtomobilni boshqarish va psixomotor reaksiyalar tezligini talab qiluvchi ishlarni bajarishda ehtiyotkorlikka rioya qilishlari kerak.
Preparat bolalar ololmaydigan joyda saqlansin va yaroqlilik muddati tugaganidan so‘ng ishlatilmasin.
Dozani oshirib yuborilishi
Preparatning zaharliligi past bo‘lganligi sababli, hatto terapevtik dozalardan ortiq dozalarda qo‘llanganida ham dozasini oshirib yuborish hollari ta‘riflanmagan.
Chiqarilish shakli
In‘eksiya uchun eritma 4 ml dan rangsiz shisha ampulalarda. 5 ampuladan kontur uyali o‘ramda. 1 kontur uyali o‘ram qo‘llash bo‘yicha yo‘riqnomasi bilan birga karton qutiga joylangan.
Saqlash sharoiti
25oS dan yuqori bo‘lmagan haroratda saqlansin.
Yaroqlilik muddati
5 yil.
Dorixonalardan berish tartibi
Resept bo‘yicha.
