ZOPIKOLIN

QO‘LLASH BO‘YICHA YO‘RIQNOMA

ZOPIKOLIN

ZOPICOLIN

Preparatning savdo nomi: Zopikolin

Ta‘sir etuvchi modda (XPN): zopiklon

Dori shakli: 7,5 mg li plyonka qobiq bilan qoplangan tabletkalar.

Tarkibi

Har bir plyonka qobiq bilan qoplangan tabletka quyidagilarni saqlaydi:

faol modda: zopiklon – 7,5 mg;

yordamchi moddalar: laktoza – 28,20 mg, dikalsiy fosfati – 41,40 mg, makkajo‘xori kraxmali – 49,43 mg, natriy metilparaben – 0,20 ml, natriy propilparaben – 0,05 mg, povidon K-30 – 1,12 mg, natriy kroskarmelloza – 11,10 mg, tozalangan suv – q.s., kolloid suvsiz kremniy – 20,0 ml, magniy stearati – 3,00 ml, natriy kraxmal glikolyati – 4,00 mg, tozalangan talk – 2,00 mg;

plyonka qobig‘i: gipermelloza 15 CPS – 2,230 mg, titan dioksidi – 0,300 mg, tozalangan talk – 0,250 mg, polietilenglikol 400 – 1,000 mg, izopropanol – q.s., metilendixlorid – q.s.

Ta‘rifi: oq rangli, dumaloq, ikki tomonlama qavariq, ikki tomoni silliq, plyonka qobiq bilan qoplangan tabletkalar.

Farmakoterapevtik guruhi: uxlatuvchi vosita.

ATX kodi: N05CF01.

Farmakologik xususiyatlari

Preparat psixotrop vositalarning yangi sinfi, tuzilishi jihatdan benzodiazepinlar va barbituratlarning farq qiluvchi, siklopirrolonlarning vakili hisoblanadi. Zopiklonni sedativ-uxlatuvchi ta‘siri markaziy nerv tizimidagi GAMK reseptor kompleksdagi bog‘lanish joylariga yuqori darajadagi yaqinligi bilan bog‘liq.

Zopikolin uyquning normal fazali strukturasini saqlab va shu bilan tez uhlash qismini kamaytirmasdan uyquning davomiyligini uzaytiradi, uning sifatini yaxshilaydi va tungi uyg‘onishlar sonini kamaytiradi.

Farmakokinetikasi

Ichga qabul qilinganda me‘da-ichak yo‘llaridan tez va to‘liq so‘riladi. Qon plazmasidagi maksimal konsentrasiyasi 60 ng/ml ni tashkil qiladi va uning erishish vaqti qabul qilingandan keyin 1,5-2 soatni tashkil qiladi. Gistogematik to‘siqlardan, jumladan  gematoensefalik to‘siqdan yaxshi o‘tadi va a‘zolar va to‘qimalarda, shu jumladan bosh miya to‘qimalarda taqsimlanadi. Yarim chiqarilish davri taxminan 5,6-6 soatni tashkil qiladi. Qayta qabul qilinishi preparatni va uning metabolitlarini kumulyasiyalanishi bilan kechmaydi. Og‘ir buyrak yetishmovchiligida preparatni chiqarilishi sekinlashishi mumkin.

Qo‘llanilishi

Uyquni buzilishlari: uyquga ketishni kiynlashishi, tungi uyg‘onishlar, erta uyg‘onishlar, o‘tkinchi situasion va surunkali uyqusizlik, ruhiy o‘zgarishlarda uyquni ikkilamchi buzilishida qo‘llaniladi.

Qo‘llash usuli va dozalari

Davolash davomiyligi  dozani asta-sekin kamaytirish davri bilan 4 xavftadan oshmasligi kerak.

Kattalar: tavsiya qilingan doza 7,5 mg (1 tabletka) ni tashkil qiladi. Preparatni bevosita uyqudan oldin qabul qilish lozim.

Keksa yoshdagi shaxslar: ancha past doza 3,75 mg buyuriladi. Preparatning samaradoriligi va o‘zlashtira olinishiga qarab,  sutkalik doza 7,5 mg gacha oshirishlishi mumkin.

Bolalar: preparatni bolalar va 18 yoshgacha bo‘lgan o‘smirlar qabul qilishi mumkin emas. Jigar yetishmovchiligi bo‘lgan pasientlar: bevosita uyqudan oldin kamroq doza – 3,75 mg  buyuriladi. Ayrim holatlarda standart doza 7,5 mg preparatni samaradorlikka va o‘zlashtirilishiga qarab buyurish mumkin.

Buyrak yetishmovchiligi bo‘lgan pasientlarda davolash kursi davomida preparat va uning metabolitlarini to‘planishi kuzatilmagan. Lekin buyrak funksiyasi buzilishi bo‘lgan pasientlarga davolashni 3,75 mg dan boshlash tavsiya qilinadi.

Nojo‘ya ta‘sirlari

• og‘izda achchiq yoki metall ta‘mi;
• o‘tkir me‘da-ichak buzilishlari, ko‘ngil aynishi, qusish, bosh aylanishi, bosh og‘rig‘i, uyquchanlik, og‘iz qurishi;
• ta‘sirchanlik, tajavuzkorlik, koordinasiyani buzilishi, depressiv kayfiyat, antegrad amneziya, gallyusinasiya, dahshatlar kabi ruhiy va hatti-harakat buzilishlari;
• eshakemi, isitma, toshma kabi allergik reaksiyalar.

Qo‘llash mumkin bo‘lmagan holatlar

Preparatning biron-bir komponentiga yuqori sezuvchanlik. Og‘ir o‘tkir va surunkali jigar yetishmovchiligi (ensefalopatiya xavfi). O‘tkir nafas yetishmovchiligi. Uyqu vaqtidagi og‘ir apnoe sindromi. Miasteniya. Preparatni bolalarda qo‘llash mumkin emas.

Dorilarning o‘zaro ta‘siri

Alkogol zopiklonning  sedativ samarasini kuchaytiradi.

Zopikolin markaziy nerv tizimiga susaytiruvchi ta‘sir ko‘rsatuvchi preparatlar (morfin hosilalari, sedativ preparatlar, antidepressantlar, neyroleptiklar, barbituratlar, anksiolitiklar, baklofen, talodomid, pizotifen va boshkalar) ning ta‘sirini kuchaytiradi, bu depressiyani kuchayishiga olib kelishi mumkin.  Morfin hosilalari bilan paralel qo‘llanishi nafasni to‘htab qolish xavfini oshiradi.  Zopiklonni buprenorfin bilan bir vaqtda qabul qilinganda o‘lam bilan tugashi mumkin bo‘lgan yurakni to‘xtab qolishini yuqori xavfi mavjud.

Zopikolinning metabolizmi sitoxrom R450 (CYP) 3A4 izoenzim ta‘sirida amalga oshirishini xisobga olib, CYP3A4 ingibitorlari bo‘lgan preparatlar (eritromisin, klaritromisin, ketokonazol, intrakonazol, ritonavir) bilan birga buyurilganda zopikolinning dozasini kamaytirish  kerak. Muvofiq ravishda CYP3A4 induktorlari (rifampisin, karbamazepin, fenobarbital, fenitoin va dala choy preparatlari) bilan bir vaqtda qo‘llanganda zopikolinning dozasini oshirish  kerak bo‘lishi mumkin.

Zopikolin bilan bir vaqtda markaziy nerv tizimini depressantalari: boshqa uxlatuvchi vositalar, sedativ antigistamin vositalari, markaziy antigipertenziv vositalari bilan buyurmaslik kerak, chunki bu depressiyani kuchayishiga olib kelishi mumkin.

Maxsus ko‘rsatmalar

Doriga qaramlik rivojlanishi mumkinligi tufayli, preparatni uzoq muddat qo‘llashnishi shifokor tomonidan juda kamdan-kam hollarda buyurilishi mumkin.   Agar 4 xafta davomida uyqusizlik yo‘kolmasa, davolovchi shifokorga xabar berish kerak. O‘rganib qolish, jismoniy va ruhiy  qaramlik paydo bo‘lish ehtimoli, buyurilgan dozalash buzilganida yoki davolash davomiyligi 4 xaftadan ko‘proq bo‘lganida oshadi.

Preparatni bekor qilishni asta-sekin o‘tqazish kerak, chunki davolashni keskin to‘xtatilganda uyqusizlik, tez-tez uyg‘anishlar, bosh va mushak og‘rig‘i, xavotirlik,  qo‘zg‘alish, parishonxotirlik, jizzakilik yuz berishi mumkin.

Paradoksal reaksiyalar ko‘proq keksa yoshdagi pasientlarda kuzatiladi. Paradoksal reaksiyalar paydo bo‘lganida zopiklonni bekor qilish kerak.

Zopiklon qabul qilinganidan keyin ertasiga avtomobil xaydash va yuqori diqqat va tez reaksiya talab etuvchi potensial xavfli faoliyat bilan shug‘unlanishdan saqlanish kerak.

Davolash davrida alkogol va alkogol saqlovchi dorilar  iste‘mol qilishdan saqlanish kerak.

Homiladorlik va laktasiya

Zopiklonning yuqori dozalarini homiladorlikning II yoki III uch oyligi vaqtida  qo‘llanishi homilada harakat faolligini kamayishi va yurak qisqarishlari sonini o‘zgarishiga olib kelishi mumkin. Past dozalar aksial mushaklarni gipotoniyasi va emish refleksini qaytuvchi xarakterga ega bo‘lgan buzilishiga olib kelishi mumkin. Yuqori dozalar qabul qilinganda yangi tug‘ilgan chaqaloqlarda nafasni qaytuvchan susayishi yoki apnoe, gipotermiya va bekor qilish sindromi rivojlanishi mumkin. Shuning uchun homiladorlik davrida Zopikolinni qo‘llashdan saqlanish kerak. Zopikolinni qo‘llaganda emizishni to‘xtatish kerak.

Avtotransportni xaydash va mexanizmlarni boshqarish qobiliyatiga ta‘siri

Transport vositalarini boshqarish va boshqa mexanizmlar bilan ishlashdan saqlanish kerak. Transport vositalarini boshqarayotgan va mexanizmlar bilan ishlayotgan pasientlarni uyquchanlik paydo bo‘lishi xavfi haqida ogohlantirish kerak.

Zopiklonni boshqa sedativ vositalar bilan majmuaviy qo‘llash tavsiya qilinmaydi va buni transport vositalarini yoki boshqa mexanizmlarni boshqarishida e‘tiborga olish kerak. Agar uyquning davomiyligi yetarli bo‘lmasa, diqqatni yomonlashishi xavfi yanada oshadi.

Preparat bolalar ololmaydigan joyda saqlansin va yaroqlilik muddati tugaganidan so‘ng ishlatilmasin.

Dozani oshirib yuborilishi

Simptomlari: turli darajali ko‘rinishdagi (uyquchanlikdan hushini yo‘qotishgacha) markaziy nerv tizimini susayishi kuzatiladi.

Davolash: me‘dani yuvish, faollashtirilgan ko‘mir qabul qilish; zarurati bo‘lganda – simptomatik davolash. Spesifik antidot sifatida benzodiazepin reseptorlarni antagonisti flumazenil qo‘llanadi (stasionar sharoitida). Gemodializ samarasiz.

Chiqarilish shakli

7,5 mg li plyonka qobiq bilan qoplanga       n tabletkalar №10 (1x10) (blisterlar)

Saqlash sharoiti

Quruq, yorug‘likdan saqlangan joyda, 25^oS dan yuqori bo‘lmagan haroratda saqlansin.

Yaroqlilik muddati

3 yil

Dorixonalardan berish tartibi

Shifokor resepti bo‘yicha.