Yaroqlilik muddati (oy) | 24 |
QO‘LLASH BO‘YICHA YO‘RIQNOMA
VOLYUSTIM
VOLYUSTIME
Preparatning savdo nomi: Volyustim
Ta‘sir etuvchi moddalar (XPN): Gidroksietil kraxmal, natriy xloridi.
Dori shakli: 6% va 10% infuziya uchun eritma.
Tarkibi:
O‘rin almashinish darajasi – 0,42, o‘rtacha molekulyar massasi 130000 Da bo‘lgan gidroksietil kraxmal – 60,0 g va 100 g;
natriy xloridi – 9,0 g;
in‘eksiya uchun suv – 1 litrgacha.
Farmakoterapevtik guruhi: Plazma o‘rnini bosuvchi vosita.
Farmakologik xususiyatlari
Gidroksietilkraxmal (GEK) amilopektindan olinadi va molekulyar massasi va almashinish darajasi bo‘yicha xarakterlanadi. Volyustim uchun GEK o‘rtacha molekulyar massasi 130000Da, almashinish darajasi – 0,42 atrofida. GEK tuzilishi bo‘yicha glikogenga yaqin bo‘lib, bu uni yuqori tolerantligini va anafilaktik reaksiyalar paydo bo‘lish xavfi pastligini tushuntirib beradi.
Qon tomir havzasida uzoq aylanib yuradi (kolloidosmotik), aylanayotgan qon hajmini (AQH) oshiradi, gemodinamik ko‘rsatkichlarni normallashishiga va yaxshilanishiga yordam beradi. Qon hajmini uzoq saqlash samarasini namayon etadi, shuningdek qonning reologik xususiyatlariga ijobiy ta‘sir ko‘rsatadi.
Volyustim 6% – infuziya uchun eritmasi – bu plazma o‘rnini bosuvchi kolloid izoonkotik GEK eritmasi, ya‘ni tomir ichidagi plazma hajmi u bilan infuziya qilinganda yuborilgan hajmga ekvivalent ravishda oshadi. Volyustim 6% – barqaror volemik samarasi preparatni tomirga yuborilgan vaqtdan boshlab, 4 soat davomida 100%ni tashkil qiladi. Terapevtik samarasi 6 soat davom etadi va moddani molekulyar massasiga va almashinish darajasiga bog‘liq.
Volyustim 10% – infuziya uchun eritmasi – giperonkotik eritma hisoblanib, 100% dan oshadigan yaqqol volemik samaraga ega.
Farmakokinetikasi
Gidroksietilkraxmalning (GEK) farmakokinetikasi murakkab xarakterga ega va moddaning molekulyar massasiga va molekulyar almashinish darajasiga bog‘liq. Unchalik katta bo‘lmagan molekulalar kalava filtrasiyasi yordamida, o‘lchami katta molekulalar – α-amilaza bilan fermentativ gidrolizga uchraydi va keyinchalik buyrak orqali chiqariladi. Kiritilgan dozaning 50% ga yaqin qismi siydik bilan 24 soat davomida chiqariladi.
500 ml Volyustimni bir marta yuborilganda GEK molekulalari organizmdan 24 soatdan keyin to‘liq chiqariladi. Ko‘ngillilarga xatto har kuni 500 ml 10% eritmani 10 kun davomida yuborilganda moddaning qon plazmasida sezilarli to‘planishi aniqlanmagan.
GEK 200/0,5 ga nisbatan Volyustim plazma o‘rnini bosuvchi samarasi saqlanib, yaxshilangan (metabolizmi va chiqarilishi optimallashgan) farmakokinetikasiga ega. Bunda preparatni ko‘p marta xatto yuqori dozalarda yuborilganda gemostaz tizimiga bo‘lgan ta‘sirining susayishi va GEK to‘qimalarda to‘planishini pasayishi yuz bergan.
Qo‘llanilishi
Gipovolemiyani va gipovolemik shokni (kuyishlarda, qon ketishlarida, jarohatlarda, infeksion kasalliklarda, operasiyalarda) oldini olish va davolash, o‘tkir normovolemik gemodilyusiya, terapevtik gemodilyusiya, sentrifuga qilish yo‘li bilan leykositar massani yig‘ishni oshirish (leykaferezda qo‘shimcha vostita sifatida), qon o‘rnini bosishda yuborilgan qon preparatlarini hajmini kamaytirish uchun qo‘llanadi.
Qo‘llash usuli va dozalari
Eritma vena ichiga yuborish uchun mo‘ljallangan.
Sutkalik doza va yuborish tezligi yo‘qotilgan qon hajmiga, gemodinamik parametrlarga va qonni suyultirilish darajasiga (gemodilyusiya) bog‘liq.
Anafilaktik reaksiyalar xavfini maksimal erta aniqlash uchun bemorlarga preparatning birinchi 10-20 ml sekin tibbiy xodimning doimiy nazorati ostida yuborish lozim.
6% eritma – kattalar: 6% eritmani maksimal sutkalik dozasi 50 ml/kg dan oshmasligi kerak. Bolalar: chaqaloqlarda va 10 yoshgacha bo‘lgan bolalarda sutkalik doza – 25 ml/kg, 10-16 yoshdagi bolalarda sutkalik doza – 33 ml/kg ni tashkil qiladi.
10% eritma – kattalar: maksimal sutkalik dozasi 30 ml/kg. Bolalarda 10% eritmani qo‘llanishi va tavsiya qilinadigan dozalari to‘g‘risida klinik ma‘lumotlar yo‘q. Bolalarda 6% izoonkotik eritmani qo‘llagan ma‘qulroqdir.
Davolanish davomiyligi gipovolemiyaning davomiyligi va og‘irligiga, gemodinamikaga va gemodilyusiyaga bog‘liq.
Maksimal yuborish tezligi klinik vaqtiga bog‘liq. Shokning o‘tkir bosqichda tavsiya qilinadigan yuborish tezligi tana vaznigacha soatiga 20ml/kg (soatiga 1,2 g GEK/ kg tana vazniga).
Nojo‘ya ta‘sirlari
Turli og‘irlik darajasidagi allergik i anafilaktik reaksiyalar, o‘pka shishi, yurak yetishmovchiligi, qon zardobida amilaza darajasini oshishi, katta doza qo‘llanganda – qon ivish vaqtini, protrombin va qisman trombin vaqtini tranzitor uzayishi, gemodilyusiyada – zardobdagi umumiy oqsil, albumin, kalsiy va fibrinogenni, gemoglobin darajasini pasayiishi (24 soat davomida) yuz berishi mumkin. Uzoq vaqt yuqori dozalarda yuborilganda terini qichishishi paydo bo‘lishi mumkin.
Qo‘llash mumkin bo‘lmagan holatlar
O‘ta yuqori sezuvchanlik, og‘ir gemorragik diatezlar va qon ketishlari bilan kechuvchi qon ivish tizimining boshqa buzilishlarida, shu jumladan koagulopatiyalarda, bosh miya ichki qon ketishlarida, gipervolemiya, gipergidratasiya, suv-elektrolit muvozanatini to‘g‘rilashni talab qiluvchi degidratasiyada, og‘ir dimlangan yurak yetishmovchiligi, buyrak faoliyatini oligo- va anuriya bilan kechuvchi yaqqol buzilishlarida (gipovolemiya bilan bog‘liq bo‘lmagan), og‘ir jigar yetishmovchiligi, gemodializda bo‘lgan pasientlarda qo‘llash, giperxloremiya, gipernatriemiya.
Preparatni jigarning surunkali kasalliklarida, qon ivishini buzilishlarida, (ayniqsa gemofiliyada va aniqlangan va yoki shubha qilinayotgan Villebrand kasalligida), bolalarga (preparatni yuborish xavfsizligi va samaradorligi yetarli o‘rganilmagan, shuning uchun uni bolalarda preparatni ishlatishdan kutiladigan terapevtik samara potensial xavfdan ustun bo‘lgan hollarda qo‘llash mumkin) o‘ta ehtiyotkorlik bilan qo‘llash lozim.
Dorilarning o‘zaro ta‘siri
Aminoglikozid antibiotiklarning nefrotoksikligini oshiradi. Preparatni boshqa moddalar bilan aralashtirishdan saqlanish lozim. Boshqa infuzion eritmalar, infuzion eritmalarni tayyorlash uchun konsentratlar, in‘eksion eritmalar va in‘eksiya uchun eritmalarni tayyorlash uchun kukunlar bilan aralashtirilganda kimyoviy va terapevtik nomutanosiblik kuzatilishi mumkin.
Maxsus ko‘rsatmalar
Allergik reasiyalar rivojlanganida darhol infuziyani to‘xtatish va tegishli shoshilinch davolashni o‘tkazishni boshlash lozim.
Preparatni qo‘llash vaqtida organizmni yetarli gidratasiyasini ta‘minlash lozim. Qon zardobida elektrolitlar miqdorini, suv muvozanatini nazorat qilish tavsiya qilinadi. Yaqqol degidratasiya hollarida birinchi navbatda suv-elektrolit muvozanatini normallashtirish lozim, tuzli eritmalarni yuborish afzal hisoblanadi. Davolashni o‘tkazishda buyrak faoliyatini nazorat qilish lozim.
Ayniqsa yo‘ldosh yurak patologiyasi bo‘lgan pasientlarda, keksa pasientlarda qon hajmini xaddan ziyod oshishidan saqlanish lozim .
Preparatni katta hajmlarini yuborish agglyutinasiya reaksiyalariga ta‘sir qilishi mumkin va qon guruhini aniqlashda soxta-musbat natijalarini berishi mumkinligi tufayli, pasientni qaysi qon guruhiga taaluqligini aniqlash uchun qon sinamasini Volyustimni yuborishdan oldin olish kerak.
Bolalar uchun dozalarni bolani kolloidlarga bo‘lgan ehtiyojiga ko‘ra va asosiy kasallikni og‘irligi, gemodinamik ko‘rsatkichlari va suv muvozanatini hisobga olgan holda, individual tanlash lozim. Volyustimni chala tug‘ilgan chaqaloqlarda faqat xavf/foyda nisbatlarini sinchkov baholagandan keyin qo‘llash mumkin.
Preparatni yuborilishi qon zardobida amilaza darajasini oshishiga olib kelishi mumkin, bu pankreatitni aniqlashda halaqit berishi mumkin. Bu samaraga me‘da osti bezi faoliyatini buzilishi sifatida qarash kerak emas. U gidroksietilkraxmallar metabolizmi bilan bog‘liq.
Volyustimni oshgan dozalari suyultirish samarasini (dilyusiya) chaqiradi va gematokritni pasayishiga, shuningdek gemoglobin konsentrasiyasini, koagulyasiya omillarini va boshqa plazma proteinlarini pasayishiga olib keladi.
Yuborilgan dozaga ko‘ra GEK eritmalari koagulyasiya omillarini konsentrasiyalarini pasayishini chaqirishi, qon ketish vaqtini va FPTV (faollashtirilgan parsial tromboplastin vaqtini) indeksini oshirishi, Villebrand omilini faolligini kamaytirishi mumkin. Ammo Volyustimni qo‘llaganda bu o‘zgarishlar oldingi avlod GEK preparatlari infuziya qilingandagiga nisbatan ahamiyatli dararajada pasaygan va preparatning infuziyasi to‘xtatilgandan 6 soatdan keyin dastlabki darajasiga qaytadi.
Quyish uchun faqat tiniq biroz tovlanuvchi va biroz sariq rangligacha bo‘lgan darajada rangsiz eritmalarni ishlatish lozim.
Faqat shikastlanmagan flakonlardagi preparatni ishlatish lozim. Flakon faqat bir marta qo‘llash uchun mo‘ljallangan. Volyustimni flakon ochilgandan keyin iloji boricha tezroq ishlatish kerak.
Homiladorlik va laktasiya
Preparat homiladorlikda preparatni ishlatilgandagi ona uchun bo‘lgan foyda, homila uchun tadqiqot bo‘lgan potensial xavfdan ustun bo‘lgan hollarda qo‘llanadi. Hayvonlardagi eksperimental tadqiqotlarda preparatni homiladorlikni kechishiga, embrionni/homilani rivojlanishiga, tug‘ruqlarga va postnatal rivojlanishga bevosita yoki bilvosita nojo‘ya ta‘siri aniqlanmagan. Teratogenlik belgilari kuzatilmagan.
Ushbu preparatni emizikli onalarda ishlatish bo‘yicha ma‘lumotlar yo‘q. Bu preparatni ayollarga laktasiya davrida buyurilganda ehtiyotkorlik namoyon qilish dozim.
Preparat bolalar olaolmaydigan joyda saqlansin va o‘ramida ko‘rsatilgan yaroqlilik muddati o‘tganidan keyin ishlatilmasin.
Dozani oshirib yuborilishi
Preparatni haddan ziyod dozada yoki yuqori tezlikda yuborilganda aylanayotgan qon hajmini xaddan ziyod oshishi bo‘ladi.
Davolash: preparatni yuborishni to‘xtatish, zarur bo‘lganida diuretiklarni buyurish.
Chiqarilish shakli
6% va 10% infuziya uchun eritma 100 ml, 250 ml va 500 ml dan flakonlarda.
Saqlash sharoiti
Quruq va yorug‘likdan himoyalangan joyda, 250S dan yuqori bo‘lmagan haroratda saqlansin.
Muzlatilishiga yo‘l qo‘yilmasin!
Yaroqlilik muddati
2 yil.
Dorixonalardan berish tartibi
Resept bo‘yicha.