AKSAZOLID

QO‘LLASH BO‘YICHA YO‘RIQNOMA

AKSAZOLID

AXAZOLID

Preparatning savdo nomi: Aksazolid

Ta‘sir etuvchi modda (XPN): linezolid

Dori shakli: infuziya uchun eritma2 mg/ml

Tarkibi:

100 ml eritma quyidagilarni saqlaydi:

faol modda: 200 mg linezolid

yordamchi moddadar: glyukoza monogidrati; natriy sitrati; limon kislotasi; natriy gidroksidi, xlorid kislotasi, in‘eksiya uchun suv.

Ta‘rifi: tiniq, rangsizdan och jigarrang rangligacha bo‘lgan suyuqlik.

Farmakoterapevtik guruhi: antibakterial sintetik vositalar.

ATX kodi: J01XX08.

Farmakologik xususiyatlari

Linezolid mikroblarga qarshi preparatlarning yangi guruhi – oksazolidinlarga mansub bo‘lgan sintetik antibakterial vosita hisoblanadi. In vitro sharoitda aerob grammusbat, ayrim grammanfiy bakteriyalarga va anaerob mikroorganizmlarga qarshi faol.

Linezolid bakterial xujayralarda noyob ta‘sir mexanizmi bilan oqsillar sintezini selektiv ingibisiya qiladi. Xususan, u bakterial ribosomadagi soha bilan (23S subbirlik 50S bilan) bog‘lanadi va funksional 70S inisiya qiluvchi kompleksni hosil bo‘lishiga to‘sqinlik qiladi, u translyasiya jarayonining muhim komponenti bo‘lib hisoblanadi.

Linezolidga quyidagi mikroorganizmlar sezgir: grammusbat aeroblar, Enterococus faecalis, Enterococus faecium*, Staphylococcus aureus*; koagulozamanfiy stafilokokklar Streptococcus agalactiae*, Streptococcus pneumoniae*, Streptococcus pyogenes*, S guruhi streptokokklari, G guruhi streptokokklari, Clostridum petfringens, Peptostreptococcus anaerobius, Peptostreptococcus spp.

Rezistent mikroorganizmlar: Haemophilus influenzae, Moraxella catarrhalis, Neisseria species Enterobacteriaeae, Pseudomonas spp.

Farmakokinetikasi

(S)-linezolid biologik faol va organizmda faol bo‘lmagan hosilalarining hosil bo‘lishi bilan metabolizmga uchraydi. Linezolidning suvdagi eruvchanligi taxminan 3 mg/ml ni tashkil qiladi va 3-9 diapazonda rN ga bog‘liq. Qon plazmasidagi linezolidning maksimal (S_max)  va minimal (C_min) konsentrasiyasi (o‘rtacha qiymati va [standart og‘ish]) preparat vena ichiga sutkada ikki marta 600 mg dozada yuborilganidan keyin muvofiq 15,1 (2,5) ml/l va 3,68 (2,68) mg/l ni tashkil qiladi.

Organizmda taqsimlanishi.

Sog‘lom ko‘ngillilarda muvozanat holatida taqsimlanish hajmi o‘rtacha 40-50 litrni tashkil qiladi, bu organizmdagi suvning umumiy miqdoriga to‘g‘ri keladi. Qon plazmasi oqsillari bilan bog‘lanish darajasi taxminan 31% va preparatning qon plazmasidagi konsentrasiyasiga bog‘liq emas.

Ko‘ngillilardagi preparatni kursli ravishda qo‘llash bo‘yicha o‘tkazilgan tadqiqotlarda linezolidning konsentrasiyasi cheklangan miqdordagi shaxslarda organizmning turli suyuqliklarida aniqlangan. Linezolidning so‘lak va terdagi konsentrasiyasini qon plazmasidagi konsentrasiyasiga nisbati muvofiq 1,2:1 va 0,55:1 ni tashkil qilgan. Bronxoalveolyar lavaj suyuqligidagi va o‘pkaning alveolyar xujayralaridagi konsentrasiyasining qon plazmasidagi maksimal konsentrasiyasiga nisbati muvozanat holatida muvofiq 4,5:1 va 0,15:1 ni tashkil qilgan.

Ventrikuloperitoneal shuntlari bo‘lgan bolalarda olingan farmakokinetik ma‘lumotlar, preparat bir marta va ko‘p marta yuborilganidan keyin orqa miya suyuqligidagi linezolidning konsentrasiyasini o‘zgaruvchanligidan dalolat beradi; orqa miya suyuqligidagi preparatning barqaror terapevtik konsentrasiyasiga erishilmagan va tutib turilmagan. Shuning uchun markaziy nerv tizimining infeksiyalari bo‘lgan bolalarda linezolidni emperik mikroblarga qarshi davolash uchun qo‘llash tavsiya etilmaydi.

Metabolizmi.

Linezolid asosan morfolin xalqasini oksidlanishi yo‘li bilan metabolizmga uchraydi va ochilgan xalqali karboksil kislotasining ikki faol bo‘lmagan hosilalarini hosil qiladi: aminoetoksisirka kislotasi (PNU-142300) metaboliti va gidroksietil glisin (PNU-142586) metaboliti. Gidroksietil glisin (PNU-142586) metaboliti odamda predominant hisoblanadi, u ehtimol, nofermentativ jarayoni orqali hosil bo‘ladi. Aminoetilsirka kislotasi (PNU-142300) metaboliti kamroq miqdorda aniqlanadi. Shuningdek boshqa «kichik» faol bo‘lmagan metabolitlari identifikasiya qilingan.

Chiqarilishi.

Buyrak funksiya normal bo‘lgan yoki ahamiyatsiz yoki o‘rtacha ifodalangan buyrak yetishmovchiligi bo‘lgan pasientlarda linezolid muvozanat holatida asosan siydik bilan PNU-142586 metaboliti (40%), o‘zgarmagan holda (30%) va PNU-142300 metaboliti ko‘rinishida (10%) chiqariladi. O‘zgarmagan holda axlatda preparat deyarli aniqlanmaydi, har bir asosiy metabolitlaridan, PNU-142586 va PNU-142300 bir qismi muvofiq  6% va 3% ni tashkil qiladi. Linezolidning yarim chiqarilish davri o‘rtacha 5-7 soatni tashkil qiladi. Buyrakdan tashqari klirensi linezolidning umumiy klirensini taxminan 65% ni tashkil qiladi. Linezolidning dozasi oshirilganida klirensining notekisligini ahamiyatsiz darajasi kuzatiladi. Ochig‘i, bu linezolidning yuqori konsentrasiyalaridagi buyrak va buyrakdan tashqari kuchliroq  klirensining oqibatidir. Lekin klirensidagi farq ahamiyatsiz va yarim chiqarilish davrida bevosita aks etmaydi.

Alohida guruh pasientlaridagi farmakokinetikasi.

Buyrak yetishmovchiligi bo‘lgan pasientlar: 600 mg doza bir marta yuborilganidan keyin og‘ir buyrak yetishmovchiligi (kreatinin klirensi <30 ml/min) bo‘lgan pasientlarda qon plazmasida linezolidning ikki asosiy metabolitlarining tizimli ekspozisiyasini 7-8 marta oshishi kuzatilgan. Lekin dastlabki birikma uchun AUC ko‘rsatkichi bo‘yicha ekspozisiyasining qiymati o‘zgarmasdan qoladi. Gemodializ o‘tkazilganida linezolidning asosiy metabolitlarining ozgina miqdori organizmdan chiqarilishiga qaramasdan, bir marta 600 mg doza yuborilganidan keyin qon plazmasidagi metabolitlarining darajasi, buyrak  faoliyati normal bo‘lgan yoki ahamiyatsiz yoki o‘rtacha ifodalangan buyrak yetishmovchiligi bo‘lgan pasientlarga nisbatan gemodializ muolajasidan keyin yuqori bo‘lgan.

Yaqqol buyrak yetishmovchiligi bo‘lgan, 21 muntazam gemodializda bo‘lgan 24 pasientda, qon plazmasidagi ikki asosiy metabolitlarining maksimal konsentrasiyasi preparat qabul qilinganidan so‘ng bir necha kun o‘tgach, buyrak funksiyasi normal bo‘lgan pasientlarda kuzatiladigan konsentrasiyalardan taxminan 10 marta yuqori bo‘lgan. Qon plazmasidagi linezolidning maksimal darajalari buzilmagan. Bu kuzatishlarning klinik ahamiyati aniqlanmagan, chunki bugungi kunga kelib  faqat cheklangan ma‘lumotlar bor.

Jigar yetishmovchiligi bo‘lgan pasientlar: cheklangan ma‘lumotlar linezolid, PNU-142300 va PNU-142586 ning farmakokinetikasi ahamiyatsiz yoki o‘rtacha ifodalangan jigar yetishmovchiligi (Chayld-Pyu shkalasi bo‘yicha A yoki V sinfi) bo‘lgan pasientlarda buzilmasligini ko‘rsatadi. Og‘ir jigar yetishmovchiligi (Chayld-Pyu shkalasi bo‘yicha S sinfi) bo‘lgan pasientlarda linezolidning farmakokinetik ko‘rsatkichlari o‘rganilmagan. Linezolid nofermentativ yo‘li bilan metabolizmga uchrashi tufayli, jigar faoliyatini yetishmovchiligi uning metabolizmiga ahamiyatli ta‘sir qilishi kutilmaydi.

Keksa yoshdagi pasientlar: 65 yoshdan oshgan shaxslarda linezolidning farmakokinetikasi ahamiyatli o‘zgarmaydi.

Ayollar: ayollar uchun erkaklarga qaraganda, pastroq taqsimlanish hajmi xarakterli, o‘rtacha klirensi esa (tana vazni bo‘yicha to‘g‘rilangan) taxminan 20% ga pasaygan. Qon plazmasidagi konsentrasiyasi ayollarda yuqori, buni qisman tana vaznidagi farq bilan tushuntirish mumkin. Erkaklar va ayollarda yarim chiqarilish davrining o‘rtacha qiymati ahamiyatli farq qilmasligi tufayli, ayollarning qon plazmasidagi konsentrasiyasi yaxshi o‘zlashtiriladiganidan ahamiyatli oshgan bo‘lishi kutilmaydi. Shuning uchun dozaga tuzatish kiritishga ehtiyoj yo‘q.

Qo‘llanilishi

Anaerob yoki aerob grammusbat mikroorganizmlarning sezgir shtammlari chaqirgan infeksiyalarni, shu jumladan bakteriemiya bilan birga kechuvchi quyidagi infeksiyalarni davolashda qo‘llanadi:

• nozokomikal (gospital) pnevmoniya;
• kasalxonadan tashqari pnevmoniya;
• teri va yumshoq to‘qimalarning infeksiyalari;
• enterokokklar, shu jumladan vankomisinga chidamli Enterocjccus faecium va faecalis shtammlari chaqirgan infeksiyalarida qo‘llanadi.

Agar infeksiyaning qo‘zg‘atuvchilari grammanfiy mikroorganizmlarni o‘z ichiga oladigan bo‘lsa, klinik majmuaviy davolashni buyurish ko‘rsatilgan.

Qo‘llash usuli va dozalari

Preparatni qo‘llashdan oldin linezolidga sezuvchanlikni aniqlash uchun teri sinamasini o‘tkazish kerak. Aksazolid vena ichiga sutkada 2 marta buyuriladi. Infuziya uchun eritmani 30-120 minut davomida yuborish kerak.

Aksazolidni vena ichiga infuziya ko‘rinishida buyurish bilan davolashni boshlagan pasientlar, linezolidni og‘iz orqali qo‘llanadigan shakli bilan davolashga o‘tkazilishi mumkin. Bunday hollarda dozani tanlash talab qilinmaydi, chunki ichga qabul qilinganida linezolidning biokiraolishligi deyarli 100% ni tashkil qiladi.

Kattalar va 12 yoshdan boshlab bolalar uchun tavsiya etilgan dozalar

Blolalar uchun (tug‘ilgandan* 11 yoshgacha) tavsiya etilgan dozalar

* 7 kunlikkacha bo‘lgan chala tug‘ilgan chaqaloqlarda (gestasion yosh – 34 haftadan kamroq) muddatida tug‘ilgan chaqaloqlar va katta bolalardagiga qaraganda linezolidning tizimli klirensi pastroq va AUC qiymatining ko‘rsatkichlari esa kattaroq.

Hayotining 7-nchi kunidan boshlab linezolidning klirensini qiymati va AUC  ko‘rsatkichlari chala tug‘ilgan chaqaloqlarda muddatida tug‘ilgan chaqaloqlarda va katta bolalardagi qiymatlarga o‘xshashdir.

Davolash davomiyligi qo‘zg‘atuvchi, infeksiyani joylashishi va og‘irligi, shuningdek klinik samaraga bog‘liq.

Qo‘llash bo‘yicha ko‘rsatmalar

Vena ichiga infuziya 30-120 minut davomida amalga oshiriladi.

Infuzion paketlarni ketma-ket birlashtirish mumkin emas. Bevosita ishlatish oldidan himoya o‘ramni olib tashlash, uning butunligiga ishonch hosil qilish uchun paketni taxminan 1 minut siqish kerak. Agar paketdan suyuqlik oqsa, unda eritma steril emas. Eritmaning ishlatilmagan qoldiqlarini chiqindilarga to‘kish kerak. Qisman to‘ldirilgan o‘ramlar ishlatilmasin.

Infuziyalar uchun mutanosib eritmalar: in‘eksiya uchun 5% li glyukoza (dekstroza) eritmasi, in‘eksiya uchun 0,9% li natriy xloridi eritmasi, in‘eksiya uchun Ringer laktat eritmasi.

Keksa yoshdagi pasientlarda qo‘llanishi: dozaga tuzatish kiritish zarurati yo‘q.

Buyrak yetishmovchiligi bo‘lgan pasientlarda qo‘llanishi: dozaga tuzatish kiritish zarurati yo‘q.

Og‘ir buyrak yetishmovchiligi bo‘lgan pasientlar (xususan kreatinin klirensi
<30 ml/min): dozaga tuzatish kiritish zarurat yo‘q.

Og‘ir buyrak yetishmovchiligi bo‘lgan pasientlarda linezolidning ikki asosiy metabolitlarining yuqori (10 martagacha) tizimli ekspozisiyasining klinik qiymati noma‘lumligi tufayli, bunday pasientlarda preparatni ehtiyotkorlik bilan va faqat davolashdan kutilayotgan foyda potensial xavfdan ustun bo‘lgan xoldagina qo‘llash kerak. Linezolidning qabul qilingan dozasini taxminat 30% 3-soatlik gemodializ davomida chiqariladi, shuning uchun dializ olayotgan pasientlarda Aksazolidni dializ o‘tkazilganidan keyin yuborish kerak. Gemodializ o‘tkazilganida linezolidning asosiy metabolitlari ma‘lum miqdorda organizmdan yo‘qotiladi, lekin dializ muolajasi o‘tkazilganidan keyin bu metabolitlarining konsentrasiyasi, buyrak faoliyati normal yoki ahamiyatsiz yoki o‘rtacha ifodalangan buyrak yetishmovchiligi bo‘lgan pasientlarda kuzatiladigan konsentrasiyalargiga qaraganda ahamiyatli yuqori bo‘lib qoladi. Shunday qilib, Aksazolidni gemodializda bo‘lgan og‘ir buyrak yetishmovchiligi bo‘lgan pasientlarga ehtiyotkorlik bilan, va faqat davolashdan kutilayotgan foyda, potensial xavfdan ustun bo‘lgan hollarda buyurish kerak.

Hozirgi vaqtgacha doimiy ambulator peritoneal dializda bo‘lgan yoki buyrak yetishmovchiligi sababli muqobil davolash (gemodializdan boshqa) olayotgan pasientlarda lizenolidni qo‘llash yuzasidan klinik tajriba yo‘q.

Jigar yetishmovchiligi bo‘lgan pasientlarda qo‘llanishi: dozaga tuzatish kiritish zarurat yo‘q. Lekin bu masala bo‘yicha klinik ma‘lumotlar cheklanganligi tufayli, linezolidni faqat davolashdan kutilayotgan foyda, potensial xavfdan ustun bo‘lgan hollarda buyurish tavsiya etiladi.

Nojo‘ya ta‘sirlari

Infeksiyalar va invaziyalar: tez-tez – kandidoz (xususan oral va vaginal kandidoz) yoki zamburug‘li infeksiyalar; tez-tez emas – vaginit.

Qon va limfatik tizimi tomonidan: tez-tez emas (klinik xabarlarga muvofiq tez-tezligi) – eozinofiliya, leykopeniya, neytropeniya, trombositopeniya.

Ruxiy buzilishlar: tez-tez emas – uyqusizlik.

Nerv tizimi tomonidan: tez-tez – bosh og‘rig‘i, ta‘mni o‘zgarishlari (metall ta‘mi); tez-tez emas – bosh aylanishi, giposteziya, paresteziya.

Ko‘rish a‘zolari tomonidan: tez-tez emas – ko‘rishni yomonlashishi.

Eshitish a‘zolari tomonidan: tez-tez emas – quloqlarda jaranglash.

Yurak-tomir tizimi tomonidan: tez-tez emas – arterial gipertenziya, flebit/tromboflebit.

Ovqat xazm qilish yo‘llari tomonidan: tez-tez – diareya, ko‘ngil aynishi, qusish; tez-tez emas – qorinda lokal yoki umumiy og‘riq, qabziyat, og‘izni qurishi, dispepsiya, gastrit, glossit, ichni suyuq kelishi, pankreatit, stomatit, tilning normal holatini buzilishi yoki rangini o‘zgarishi.

Gepatobiliar tizimi tomonidan: tez-tez – anomal funksional jigar sinamalari.

Teri va teri osti kletchatkasi tomonidan: tez-tez emas – dermatit, ko‘p terlash, qichishish, toshma, eshakemi.

Siydik chiqarish tizimi tomonidan: tez-tez emas – poliuriya.

Reproduktiv tizimi va sut bezlari tomonidan: tez-tez emas – vulvovaginal buzilishlar.

Umumiy buzilishlar va yuborilgan joydagi buzilishlar: tez-tez emas – qizish, toliqish, isitma, in‘eksiya joyida og‘riq, chanqoqni kuchayishi, lokal og‘riq.

Laboratoriya ko‘rsatkichlari.

Bioximiya: tez-tez – AST, ALT, LDG, ishqoriy fosfataza, qondagi mochevina azoti, kreatininkinaza, lipaza, amilaza yoki glyukozani ochlikdan tashqari oshishi; umumiy oqsil, albumin, natriy va kalsiy miqdorini pasayishi; kaliy yoki bikarbonatni oshishi yoki pasayishi; tez-tez emas – umumiy bilirubin, kreatinin, natriy yoki kalsiyni oshishi; ochlikdan tashqari glyukozani pasayishi; xloridlarni oshishi yoki pasayishi.

Gematologiya: tez-tez – neytrofillar va eozinofillar sonini oshishi; gemoglobin, gematokrit yoki eritrositlar sonini kamayishi; trombositlar yoki leykositlar sonini oshishi yoki kamayishi; tez-tez emas – retikulositlar sonini oshishi; neytrofillar sonini pasayishi.

Alohida hollarda quyidagi nojo‘ya reaksiyalar og‘ir sifatida baholangan: qorinda og‘riq,  tranzitor ishemik xurujlar, arterial gipertenziya, pankreatit va buyrak yetishmovchiligi.

Klinik tadqiqotlar davomida aritmiyaning (taxikardiya) bir xoli haqida xabar berilgan, u preparatni qabul qilish bilan bog‘liq bo‘lgan.

28 kun muddat davomida linezolid buyurilgan nazoratli klinik tadqiqotlarda, 0,1% dan kamroq pasientlarda anemiya aniqlangan. Hayotga xavf soluvchi infeksiyalari va yondosh kasalliklari bo‘lgan bemorlarni davolash dasturida, linezolid ≤28 kun davomida qabul qilinganida anemiya rivojlangan bemorlar foizi, davolash ≥28 kun davom etgandagi 12,3% bilan solishtirilganda 2,5% ni tashkil qilgan.

Postmarketing tajriba.

Qon va limfatik tizimi tomonidan: anemiya, leykopeniya, neytropeniya, trombositopeniya, pansitopeniya va mielosupressiya. Linezolid 28 kundan ko‘proq muddat davomida qabul qilinganida anemiya rivojlanib, gemotransfuziyani  o‘tkazish zaruratini oshirgan.

Immun tizimi tomonidan: anafilaksiya.

Trofika va metabolizmni buzilishi: laktoasidoz.

Nerv tizimi tomonidan: periferik neyropatiya, tirishishlar, serotoninli sindrom. Linezolid bilan davolangan pasientlar orasida, periferik neyropatiya haqida xabar berilgan. Tavsiya etilgan 28 kunlik davolash muddatini tashkil qilgan muddatdan ortiq davolangan pasientlardan kelib tushgan.

Linezolid bilan davolangan pasientlar orasida, tirishish hollari xaqida xabar berilgan. Ko‘pchilik hollarda pasientning anamnezida tirishishlar yoki tirishishlar paydo bo‘lish xavf omillari bo‘lgan.

Serotoninli sindrom xaqida xabar berilgan.

Ko‘rish a‘zolari tomonidan: ko‘rish nervini neyropatiyasi, u ba‘zida ko‘rishni yo‘qolishigacha rivojlanib borgan (bu holatlar asosan preparatni maksimal tavsiya etilgan 28 kunlik davolash muddatini tashkil qilgan muddatdan ortiq davolangan pasientlardan kelib tushgan.

Teri va teri osti kletchatkasi tomonidan: angionevrotik shish, Stivens-Djonson sindromi kabi terining bullyoz shikastlanishlari.

Qo‘llash mumkin bo‘lmagan holatlar

Linezolid yoki preparatning har qanday boshqa komponentiga ma‘lum bo‘lgan yuqori sezuvchanlik. Linezolid monoaminooksidaza A va V (masalan: fenelzin, izokarboksazid, selegilin, moklobemid) ni bostiruvchi har qanday tibbiy preparatlarni qabul qilyotgan yoki bunday preparatlarni qabul qilgandan keyin ikki hafta davomida qabul qilinmasligi kerak. Arterial bosimni sinchiklab kuzatish va monitoring qilish imkoniyati bo‘lgan hollardan tashqari, Aksazolid quyidagi yondosh klinik holatlar yoki quyidagi preparatlarni yondosh qabul qilishda buyurilmasligi kerak:

• nazorat qilib bo‘lmaydigan arterial gipertenziya, feoxromasitoma, karsinoid, tireotoksikoz, bipolyar depressiya, shizoeffektiv buzilishlar, bosh aylanishining o‘tkir epizodlari;
• serotoninni qayta qamrab olinishining ingibitorlari, trisiklik antidepressantlar, serotoninning 5-NT1 reseptorlarini antagonistlari (triptanlar), bevosita va bilvosita simpatomimetiklar (shu jumladan adrenergik bronxodilatatorlar, psevdoefedrin, fenilpropranolamin), vazopressorlar (epinefrin, norepinefrin), dopaminergik birikmalar (dopamin, dobutamin), petidin yoki buspiron.

Dorilarning o‘zaro ta‘siri

Linezolid monoaminooksidazaning (MAO) kuchsiz, qaytuvchan, noselektiv ingibitori xisoblanadi. MAO ni susayishini chaqirishi mumkin bo‘lgan yondosh preparatlarni qabul qilayotgan pasientlarda bir vaqtda qo‘llanganida, linezolidni preparatlar orasidagi o‘zaro ta‘siri va xavfsizligini tadqiqotlarning ma‘lumotlari cheklangan. Shuning uchun, ushbu vaziyatlarda, pasientni sinchiklab kuzatish va monitoringini imkoniyati bo‘lgan hollardan tashqari hollarda, Aksazolid preparatini qo‘llash tavsiya etilmaydi.

Linezolid qabul qilgan normotenziv sog‘lom ko‘ngillilarda, ba‘zida soxtaefedrin gidroxloridi yoki fenilpropanolamin gidroxloridining pressor samarasini ahamiyatsiz va o‘tkinchi kuchayishi kuzatilgan. Linezolid va soxtaefedrinni yoki fenilpropanolaminni yondosh qo‘llash, o‘rtacha sistolik arterial bosimni faqat linezolid qo‘llanganidagi 11-15 mm sim. ust.ga oshishi bilan solishtirilganda, 30-40 mm sim. ust., faqat soxtaefedrin yoki fenilpropanolamin qo‘llanganida 14-18 mm sim. ust., plasebo qo‘llanganida 8-11 mm sim. ust. olib keladi. Arterial gipertenziyasi bo‘lgan sub‘ektlarda bunday tadqiqotlar o‘tkazilmagan. Dopamin yoki dopaminning agonistlari kabi adrenergik vositalarning boshlang‘ich dozasini pasaytirish va dozani istalgan  klinik javobga erishilgunicha asta-sekin titrlash tavsiya etiladi.

Linezolid va serotoninergik vositalar bir vaqtda qo‘llanganida juda kam serotoninli sindrom hollari xaqida spontan xabarlar tushgan

Antibiotiklar: aztreonam yoki gentamisin bilan bir vaqtda qo‘llanganida linezolidning farmakokinetikasi o‘zgarmaydi.

Linezolid va dekstrometorfan orasidagi potensial o‘zaro ta‘sir sog‘lom ko‘ngillilarda o‘rganilgan. Ularga dekstrometorfan (20 mg dan ikki doza aloxida 4 soat o‘tgach buyurilgan) linezolid bilan yoki usiz buyurilgan. Normal shaxslarda linezolid va dekstrametorfan bir vaqtda qabul qilinganida serotonin sindromining samaralari (ongni susayishi, deliriy, ta‘sirchanlik, tremor, yuzni qizarishi, kuchli terlash, giperpireksiya) kuzatilmagan.

Postmarketing  tajriba: linezolid va dekstrometorfan qabul qilgan pasientda bir holatda serotonin sindromini rivojlangani xaqida xabar berilgan. Sindrom ikkala preparat bekor qilinganidan keyin yo‘qolgan. Linezolid serotoninni qayta qamrab olinishining ingibitorlari bilan klinik qo‘llanganida, serotonin sindromini rivojlanish hollari xaqida juda kam xabar berilgan. Linezolid va 100 mg dan kamroq tiramin qabul qilgan shaxslarda ahamiyatli pressor samaralar kuzatilmagan. Shuning uchun tiraminni yuqori miqdorda saqlovchi ovqat va ichimliklarni (qattiq pishloq, achitqilarning ekstrakti, distillanmagan alkogolli ichimliklar, soya sousi kabi fermentlangan soya dukkaklarini saqlovchi maxsulotlarni) xaddan ziyod miqdorda iste‘mol qilishdan saqlanish kerak.

Linezolid sitoxrom R₄₅₀ (CYP) tizimi tomonidan metabolizmga uchramaydi va odamning klinik muxim CYP izoformalaridan (1A2, 2C9, 2C19, 2D6, 2E1, 3A4) birontasini xam bostirmaydi. Xuddi shunday linezolid xayvonlarda R₄₅₀ izofermentlarini induksiya qilmaydi. Shuning uchun linezolid qo‘llanganida CYP₄₅₀-induksiya qiluvchi o‘zaro ta‘sir kutilmaydi.

Linezolid bilan davolashga varfarin qo‘shilganida, muvozanat holatida o‘rtacha maksimal xalqaro normallashtirilgan nisbatni (XNN) 10% ga pasayishi, «konsentrasiya-vaqt» egri chizig‘i osti maydonini (AUC) 5% ga pasayishi kuzatilgan. Bu kuzatishlarning klinik ahamiyatini baxolash uchun, varfarin va linezolidni bir vaqtda qo‘llashni alohida hollari bo‘yicha ma‘lumotlar yetarli emas.

Nomutanosiblik. In‘eksiya uchun Aksazolid infuzion tizimning Y simon o‘tkazgichi orqali yuborish uchun quyidagi preparatlar bilan fizik nomutanosib: amfoterisin V, xlorpromazin gidroxloridi, diazepam, pentamidinizotionati, fenitoin-natriy, eritromisin laktobionati va trimetoprim/sulfametoksazol.

Linezolid in‘eksiya uchun vositasi kimyoviy jihatdan seftriaksonning natriyli tuzi bilan majmuada nomutanosib. Infuziyalar uchun eritmaga qo‘shimchalarni yuborish mumkin emas. Agar in‘eksion linezolid bir vaqtda boshqa preparatlar bilan buyurilsa, xar bir vositaning dozasi va yuborish usuli bo‘yicha tavsiyalarga muvofiq, xar bir preparatni aloxida yuborish kerak.

Maxsus ko‘rsatmalar

Linezolid monoaminooksidazanig (MAO) qaytuvchan, noselektiv ingibitoridir; lekin antibakterial davolash uchun qo‘llanadigan dozalarda, preparat antidepressiv samara namoyon qilmaydi. Yondosh kasalliklari bo‘lgan pasientlarga yoki MAO ni susayishini chaqirishi mumkin bo‘lgan yondosh preparatlarni qabul qilayotgan pasientlarga buyurilgan sharoitda, Aksazolid preparatining o‘zaro ta‘siri va xavfsizligi xaqida ma‘lumotlar cheklangan. Shuning uchun ko‘rsatilgan vaziyatlarda, pasientni sinchiklab kuzatish va monitoringini imkoniyati bo‘lmagan hollardan, tashqari hollarda Aksazolidni qo‘llash tavsiya etilmaydi.

Pasientlar katta miqdorda tiramin saqlovchi ovqat qabul qilishdan saqlanishlari kerakligi xaqida ogoxlantirilgan bo‘lishlari kerak.

Har bir millilitr eritma 45,7 mg (13,7 g/300 ml) glyukoza saqlaydi. Buni qandli diabeti yoki glyukozaga tolerantlik buzilishi bilan xarakterlanuvchi boshqa holatlari bo‘lgan pasientlarni davolashda e‘tibor berish kerak.

Har bir millilitr eritma shuningdek 0,38 mg (0,114 g/300 ml) natriy saqlaydi.

Linezolid qabul qilgan ayrim pasientlarda qaytuvchan mielosupressiya (anemiya, trombositopeniya, leykopeniya va pansitopeniya) xaqida xabar berilgan, uning yaqqolligi preparatning dozasi va davolash davomiyligiga bog‘liq. Ma‘lum bo‘lgan asoratlari xolatida, linezolid bekor qilinganidan keyin buzilgan gematologik ko‘rsatkichlar, davolash boshlanganigacha bo‘lgan dastlabki darajaga qaytgan. Bu samaralarni rivojlanishi xavfi davolash davomiyligi bilan bog‘liq bo‘lishi mumkin. Trombositopeniya ko‘proq og‘ir buyrak yetishmovchiligi bo‘lgan pasientlarda, pasientni dializda bo‘lish, bo‘lmasligidan  qatiy nazar yuz berishi mumkin. Shuning uchun mavjud anemiyasi, granulositopeniyasi, trombositopeniyasi bo‘lgan, periferik qonda gemoglobin darajasini yoki trombositlar sonini pasaytirish yoki ularning faoliyatini bostirish xususiyatiga ega bo‘lgan preparatlarni qabul qilayotgan pasientlarda, og‘ir buyrak yetishmovchiligi; qon ketishini yuz berishining yuqori xavfi, ilgari aniqlangan mielosupressiyasi  bo‘lgan pasientlarda yoki linezolidni 2 haftadan ko‘proq qabul qilayotgan pasientlarda, qonning kengaytirilgan klinik taxlilini o‘tkazish kerak. Linezolid bunday pasientlarga faqat gemoglobinning darajasini, qonning kengaytirilgan ko‘rsatkichlari taxlilini va trombositlarni sinchikov monitoringini o‘tkazish imkoniyati bo‘lgan hollarda buyurilishi mumkin. Linezolid bilan davolash davomida ahamiyatli darajadagi mielosupressiya rivorjlanganida, davolashni davom ettirish zarur bo‘lgan hollardan tashqari hollarda, davolashni to‘xtatish kerak. Bunday hollarda qonning kengaytirilgan taxlili ko‘rsatkichlarini jadal monitoringini amalga oshirish va pasientni olib borishni muvofiq strategiyasini qo‘llash kerak.

Linezolidni haftada 1 marta qabul qilayotgan pasientlarda, qonning kengaytirilgan tahlilining dastlabki ko‘rsatkichlaridan qatiy nazar, qonning kengaytirilgan taxlili ko‘rsatkichlarini (shu jumladan gemoglobin darajasi, trombositlar sonini, leykositlarning umumiy va differensial sonini) qo‘shimcha monitoringini o‘tkazish tavsiya etiladi.

Tadqiqotlarda linezolidni, u 28 kunni tashkil qiluvchi maksimal tavsiya etilgan muddatidan, ortiq qabul qilgan pasientlarda jiddiy anemiya rivojlanishining yuqoriroq darajasi xaqida xabar berilgan. Bu pasientlar ko‘proq gemotransfuziyaga muxtoj bo‘lganlar. Gemotransfuziyani talab qiluvchi anemiya hollari xaqida, postmarketing kuzatuv davomida xam xabar berilgan. Asosan bunday holatlar, linezolidni 28 kunni tashkil qiluvchi maksimal tavsiya etilgan muddatidan, ortiq qabul qilgan pasientlarda aniqlangan.

Linezolid qo‘llanganida laktatli asidoz rivojlanishi xaqida xabar berilgan. Linezolid qabul qilayotgan, ularda ko‘ngil aynishi yoki qusish, aniqlanmagan sabablar bo‘yicha asidoz yoki qonda bikarbonatlarning darajasini pasayishi takroran kuzatilgan pasientlar, shoshilinch tibbiy tekshirishga muxtoj bo‘ladilar.

Ochiq, randomizasiya qilgan klinik tadqiqotlar doirasida, linezolid qabul qilgan va, grammusbat qo‘zg‘atuvchilar chaqirgan kateterli septik infeksiyalari bo‘lgan og‘ir xastalangan pasientlarda, vankomisin/dikloksasillin/oksasillin majmuasini kabul qilgan pasie