Amiodaron

Homiladorlik va laktatsiya davrida qullanishi

Homiladorlik. Xozirgi vaqtda amiodaron homiladorlikning I uch oyligida qullanganda embrioida rivojlanish nuqsonlari paydo bo‘lishi mumkin yoki bshlmasligini aniqlash uchun klinik ma’lumotlar yetarli emas. Shuningdek homilaning qalqonsimon bezi yodni faqat homiladorlikning 14-haftaligidan (aminoreya) bog‘lashi boshlashi tufayli, uning amiodaron yana ham erta ko‘llangan xollarda uni unga ta’siri kutilmaydi. Preparat shu davrdan keyin qo‘llanganda yodni ko‘payib ketishi yangi tug‘ilgan chaqaloqlarda gipotireozning laborator simptomlarini paydo bo‘lishiga yoki xatto unda klinik axamiyatli bo‘qoqning shakllanishiga olib kelishi mumkin. Preparatni homilaning qalqonsimon beziga ta’siri tufayli, xomiladorlik davrida amiodaronni, aloxida istisno xollaridan tashqari unda kutiladigan foyda xavfdan ustun bo‘lganda (yurak ritmini hayot uchun xavfli bo‘lgan qorinchali buzilishlarida) qo‘llash mumkin emas. Emizish davrida. Amiodaron axamiyatli miqdorda ko‘krak sutiga ajraladi, shuning uchun uni emizikli davrida ko‘llash mumkin emas (shuning uchun preparatni shu davrida bekor qilish yoki emizishni to‘xtatish lozim).

Jigar faoliyati buzilganida

Jigar yetishmovchiligida extiyotkorlik bilan qo‘llaniladi.

Buyrak faoliyati buzilganida

Preparatam siydik bilan axamiyatsiz chiqarilishi buyrak yetishmovchiligida preparatam o‘rtacha dozalarda buyurish imkoniyatini beradi.

Bolalar uchun qo'llanilishi

Qo‘llash mumkin bo‘lmagan xolatlar: bolalar va 18 yoshgacha o‘smirlar (samaradorligi va xavfsizligi aniqlamagan).

Umumiy ma'lumot

ILOVA-VARAQA

(pasientlar uchun ma‘lumot)

dori vositasini tibbiyotda qo‘llash bo‘yicha

AMIODARON

Preparatning savdo nomi: Amiodaron

Ta‘sir etuvchi modda (XPN): Amiodaron/Amiodarone

Dori shakli: tabletkalar 200 mg

Tarkibi:

Bir tabletka quyidagilarni saqlaydi:

faol modda: 200 mg amiodaron gidroxloridi;

yordamchi moddalar: laktoza monogidrati, kartoshka kraxmali, povidon, kalsiy stearati.

Ta‘rifi: oq yoki deyarli oq rangli, yassi silindrik, riska va faskali tabletkalar.

Farmakoterapevtik guruhi: III guruh antiaritmik vosita. Amiodaron.

ATX kodi: S01BD01.

Qo‘llanilishi

Davolish faqat stasionar yoki ambulator kardiolog kuzatuvi ostida amalga oshirilishi mumkin. Amiodaron faqat boshqa dori vositalari bilan davolash naf bermagan og‘ir aritmiyalarni yoki boshqa dori vositalari buyurilishi mumkin bo‘lmaganida; WPW-sindromi bilan bog‘liq bo‘lgan taxiaritmiyalarni; agar boshqa dori vositalarni buyurish mumkin bo‘lmagan bo‘lmachalarning xilpilashi va lipillashini; paroksizmal xarakterli taxiaritmiyalarni, shu jumladan bo‘lmachali, atrioventrikulyar va qorinchali taxikardiyani, qorinchalar fibrillyasiyasini, agar boshqa dori vositalarini buyurish mumkin bo‘lmaganda davolash uchun ko‘rsatilgan.

Qo‘llash usuli va dozalari

Ichga, ovqat qabul qilishdan oldin, yetarli miqdordagi suv bilan birga qabul qilinadi.

Yuklama (“to‘yintiruvchi”) doza: stasionarda – boshlang‘ich doza (bir necha qabulda) -sutkada 600-800 mg, maksimal – sutkada 1200 mg 10 g yig‘indi dozaga erishilgunicha; ambulator – boshlang‘ich doza (bir necha qabulda) – sutkada 600-800 mg, 10 g yig‘indi dozaga erishilgunicha (10-14 kun).

Samarani bir maromda saqlab turuvchi doza – sutkada 100-400 mg. Minimal samarali dozani ishlatish kerak.

Davomli T_1/2 oqibatida preparatni kunora qabul qilish yoki preparatni qabul qilishda – xaftada 2 kun tanaffus qilish mumkin.

Nojo‘ya ta‘sirlari

Yurak-qon tomir tizimi tomonidan: o‘rtacha bradikardiya (dozaga bog‘liq); tez-tez emas – turli darajali SA va AV blokada, yangi aritmiyalarni paydo bo‘lishi yoki mavjud bo‘lgan aritmiyalarni chuqurlashishi, shu jumladan yurakni to‘xtashi bilan; juda kam hollarda- yaqqol bradikardiya, sinus tugunini to‘xtashi, surunkali yurak yetishmovchiligini avj olishi (davomli qo‘llashda).

Ovqat hazm qilish tizimi tomonidan: ko‘ngil aynishi, qusish, ishtahani pasayishi, ta‘m sezishni qiyinlashishi, “jigar” transaminazalari faolligini alohida oshishi; tez-tez – o‘tkir toksik gepatit; juda kam hollarda- surunkali jigar yetishmovchiligi (soxta alkogolli gepatit, sirroz), shu jumladan fatal.

Nafas tizimi tomonidan: interstisial yoki alveolyar pnevmonit, pnevmoniya bilan obliterasiyalanuvchi  bronxiolit, plevrit, o‘pka fibrozi; juda kam hollarda – og‘ir nafas yetishmovchiligi bo‘lgan pasientlarda bronxospazm, o‘tkir respirator sindrom, o‘pkadan qon ketishi.

Sezgi a‘zolari tomonidan: shox parda epiteliyida mikrocho‘kmalar (rangli oreolni yoki kuchli yorug‘likda predmetlarning konturlarini noaniqligiga shikoyat); juda kam hollarda – ko‘ruv nervining nevriti/ko‘ruv neyropatiyasi.

Moddalar almashinuvi tomonidan: tez-tez – gipotireoz, gipertireoz; juda kam hollarda- ADG sekresiyasining buzilishi sindromi.

Teri qoplamalari tomonidan: fotosensibilizasiya; terining kulrang yoki xavorang pigmentasiyasi; juda kam hollarda- eritema (bir vaqtdagi nur bilan davolashda), teri toshmasi, eksfoliativ dermatit, alopesiya.

Nerv tizimi tomonidan: tez-tez – tremor, uyquni buzilishi, shu jumladan “dahshatli” tushlar ko‘rish; kam hollarda – periferik neyropatiya va/yoki miopatiya; juda kam hollarda- miyachali ataksiya, xavfsiz  bosh miya ichki gipertenziya, bosh og‘rig‘i.

Boshqalar: juda kam hollarda – vaskulit, epididimit, impotensiya, trombositopeniya, gemolitik va aplastik anemiya.

Qo‘llash mumkin bo‘lmagan holatlar

O‘ta yuqori sezuvchanlik (shu jumladan yodga), sinus tuguni kuchsizligi sindromi, sinusli bradikardiya, sinoatrial blokada, II va III darajali atrioventrikulyar blokada (kardiostimulyatorni ishlatishsiz), kardiogen shok, gipokaliemiya, kollaps,  arterial gipotenziya, gipotireoz, tireotoksikoz, o‘pkalarning interstisial kasalliklari, monoaminooksidaza ingibitorlarini qabul qilishda qo‘llash mumkin emas.

Ikki va uchbog‘li blokadalar (kardiostimulyatorni ishlatishsiz), gipomagniemiya, gipotireoz, gipertireoz, Q-T intervalini uzayishi, Q-T intervalini uzaytiruvchi va paroksizmal taxikardiya chaqiruvchi dori vositalarini bir vaqtda qabul qilish, homiladorlik, laktasiya davrida qo‘llash mumkin emas.

Ehtiyotkorlik bilan

Surunkali yurak yetishmovchiligi (III-IV FK), I darajali AV blokada, jigar yetishmovchiligi, bronxial astma, keksalarda ehtiyotkorlik bilan qo‘llanadi.

Dorilarning o‘zaro ta‘siri

Qo‘llash mumkin bo‘lmagan majmualar (“piruet” turi qorincha polimorf taxikardiya rivojlanishining xavfi): Ia sinfi (xinidin, gidroxinidin, dizopiramid, prokainamid), III sinfi (dofetilid, ibutilid, bretiliya tozilati) antiaritmik dori vositalari, sotalol; bepridil, vinkamin, fenotiazinlar (xlorpromazin, siamemazin, levomepramazin, tioridazin, trifluopenazin, flufenazin), benzamidlar (amisulpirid, sultoprid, sulpirid, tiaprid, veraliprid), buterofenonlar (droperidol, galoperidol), sertindol, pimozid; trisiklik antidepressantlar, siprazid, makrolidlar (eritromisin vena ichiga, spiramisin), azollar, bezgakka qarshi dori vositalari (xinin, xloroxin, mefloxin, galofantrin, lumefantrin); pentamidin (parenteral), difemanil metilsulfati, mizolastin, astemizol, terfenadin, ftorxinolonlar (shu jumladan moksifloksasin).

Tavsiya etilmaydigan majmualar: beta-adrenoblokatorlar, sekin kalsiy kanallarining blokatorlari (verapamil, diltiazem ichak peristaltikasini rag‘batlantiruvchi diltiazem; surgi dori vositalari.

Ehtiyotkorlik bilan qo‘llashni talab qiluvchi majmualar:

• gipokaliemiya chaqiruvchi diuretiklar, amfoterisin V (vena ichiga), tizimli glyukokortikosteroidlar, tetrakozaktid – ritmni qorinchali buzilishlari rivojlanishining xavfi;
• prokainamid – prokainamidning nojo‘ya samaralari rivojlanishini xavfi;
• bilvosita ta‘sirga ega antikoagulyantlar (varfarin) – qon ketishlar rivojlanishini xavfi;
• yurak glikozidlari – avtomatizmning (yaqqol bradikardiya) va AV o‘tkazuvchanlikning (digoksinning konsentrasiyasini oshishi) buzilishi;
• esmolol – qisqaruvchanlik, avtomatizm va o‘tkazuvchanlikni buzilishi (simpatik nerv tizimining kompensator reaksiyalarini bostirilishi);
• fenitoin, fosfenitoin – nevrologik buzilishlar rivojlanishining xavfi;
• flekainid – amiodaron uning konsentrasiyasini oshiradi;
• CYP3A4 izofermenti ishtirokida metabolizmga uchraydigan dori vositalari (siklosporin, fentanil, lidokain, takrolimus, sildenafil, midazolam, triazolam, digidroergotamin, ergotamin, statinlar, shu jumladan simvastatin – amiodaron ularning konsentrasiyasini oshiradi;
• orlistat amiadoron va uning metabolitlarining konsentrasiyasini; klonidin, guanfasin, xolinesteraza ingibitorlari (donepezil, galantamin, rivastigmin, takrin, ambenoniy xloridi, piridostigmin, neostigmin), pilokarpin – yaqqol bradikardiya rivojlanishi xavfini pasaytiradi;
• simetidin, greypfrut sharbati amiodaronning metabolizmini sekinlashtiradi va uning plazmadagi konsentrasiyasini oshiradi;
• ingalyasion narkoz uchun dori vositalari – bradikardiya, AB ning pasayishi, o‘tkazuvchanlikni buzilishi, yurakdan otilib chiqayotgan qon xajmini pasayishi, o‘tkir respirator distress-sindrom rivojlanishini xavfi;
• radiofaol yod – qalqonsimon bezini radioizotop tekshirish natijalari buzilishi mumkin;
• rifampisin va teshik dalachoy preparatlari plazmada amiodaronning konsentrasiyasini pasaytiradi; OITV proteazalari amiodaronning plazmadagi konsentrasiyasini oshirishi mumkin;
• klopidogrel – uning plazmadagi konsentrasiyasini pasaytirishi mumkin;
• dekstrometorfan – uning konsentrasiyasini oshirishi mumkin.

Maxsus ko‘rsatmalar

Davolashni boshlashdan oldin EKG, o‘pkalarning rentgenologik tekshirishni o‘tkazish, qalqonsimon bezi faoliyatini (gormonlarning konsentrasiyasi), jigar (transaminazalar faolligi) va plazma elektrolitlarining (kaliy) konsentrasiyasini baholash kerak.

Davolash davrida vaqti-vaqti bilan transaminazalar (o‘zgarganda, xatto davolashni to‘xtatishgacha doza kamaytiriladi) va EKG (QRS kompleksining kengligi va QT intervalining davomiyligi) tahlili o‘tkaziladi. O‘zgarishlar amiodaronning dozasiga tuzatish kiritish va aritmiyaga qarshi ta‘sirini baholashni talab qiladi.

Xar yili o‘pkalarni rentgenologik tekshirish, yarim yilda 1 marta – tashqi nafas faoliyatini tekshirish tavsiya etiladi. Qalqonsimon bezi disfunksiyasining klinik belgilari bo‘lmaganida davolashni to‘xtatish kerak emas. Nafas tizimi tomonidan buzilishlar amiodaron erta bekor qilinganida asosan qaytuvchan bo‘ladi. Klinik simptomlarda amiodaron bilan davolashni qayta baholash imkoniyatini ko‘rib chiqish kerak.

Fotosensibilizasiya rivojlanishini oldini olish uchun quyoshda bo‘lishdan yoki quyoshdan himoyalovchi kremlarni ishlatishdan saqlanish tavsiya etiladi.

Ko‘rishning noaniqligi yoki ko‘rish o‘tkirligini pasayishi paydo bo‘lganida, amiodaronni qo‘llashning maqsadga muvofiqligi masalasini hal qilish uchun, oftalmologik tekshiruvni, shu jumladan fundoskopiya, tekshirishni o‘tkazish tavsiya etiladi.

Homiladorlik va laktasiyada qo‘llash faqat ritmni hayot uchun xavfli buzilishlaridagina qo‘llash mumkin.

Yod saqlaydi, shuning uchun qalqonsimon bezda radiofaol yodning to‘planishi testlarining natijalariga ta‘sir ko‘rsatishi mumkin.

Jarroxlik aralashuvlar o‘tkazilganida, anesteziologni preparatni qabul qilish xaqida xabardor qilish kerak.

Amiodaron va simvastatin bir vaqtda qo‘llangan holda, bunday pasientlarda rabdomioliz rivojlanishini potensial xavfi tufayli, simvastatinning dozasi 10 mg dan oshmasligi kerak. Amiodaron va lovastatin bir vaqtda qo‘llangan holda, lavastatinining dozasi sutkada 40 mg dan oshmasligi kerak. Pasient shuningdek xar qanday kutilmagan mushak og‘rig‘i, mushak kuchsizligi paydo bo‘lgan holda darhol shifokorga murojaat qilish kerakligi xaqida ogohlantirilgan bo‘lishi kerak.

Har qanday kutilmagan mushak og‘rig‘i, mushak kuchsizligi paydo bo‘lgan holda darhol shifokorga murojaat qilish kerak.

Davolanish davrida avtotransportni haydash va diqqatni yuqori jamlashni va psixomotor reaksiyalar tezligini talab qiluvchi potensial xavfli faoliyat turlari bilan shug‘ullanishdan saqlanish kerak.

Preparatning tarkibida laktoza borligi tufayli, galaktozani tug‘ma o‘zlashtiraolmasligi, Lappa laktaza tanqisligi, glyukoza-galaktoza malabsorbsiyasi bo‘lgan pasientlarga qabul qilishi tavsiya etilmaydi.

Dozani oshirib yuborilishi

Simptomlari: bradikardiya, atrioventrikulyar blokada, arterial bosimni pasayishi, “piruet” tur paroksizmal taxikardiya, mavjud bo‘lgan surunkali yurak yetishmovchiligini yomonlashishi, jigar faoliyatini buzilishi, yurakni to‘xtashi.

Darhol shifokorga murojaat qilish kerak.

Chiqarilish shakli

10 tabletkadan 3 yoki 6 kontur uyali o‘ram qutida.

Saqlash sharoiti

Yorug‘lik va namlikdan himoyalangan joyda, 25^oS dan yuqori bo‘lmagan haroratda.

Yaroqlilik muddati

3 yil.

Dorixonalardan berish tartibi

Resept bo‘yicha.

Tarkibi va ishlab chiqarilish shakli

Tarkibi:
3 ml preparat kuyidagilarni saqlaydi:
faol modda: amiodaron g/x - 150 mg;
yordamchi moddalar: benzil spirta, polisorbit 80 (Tvin-80), in’eksiya uchun suv.

Chikarilish shakli
3 ml dan ampulalarda.

Farmakodinamikasi

Antiaritmik preparat xisoblanadi. Amiodaron III sinfiga kiradi (reopolyarizatsiya ingibitorlari sinfi) va noyob antiaritmik ta’siri mexanizmiga ega, chunki III sinf antiaritmik (kaliy kanallari blokatori) xususiyatlaridan tashqari u I sinf antiaritmik (natriy kanallari blokatori) IV sinf antiaritmik (kalsiy kanallari blokatori) samaralariga va raqobatsiz beta-adrenobloklovchi ta’siri ega. Antiaritmik ta’siridan tashqari preparat antianginal, koronar tomirlarni kengaytiruvchi, alfa- va beta-adrenobloklovchi samaralarga ham ega. Antiaritmik ta’siri: - kardiomitsitlarni asosan kaliy kanallarida (Vilyams tasnifi buyicha III sinf antiaritmik samara) ion oqimlarini bloklash hisobiga 3 faza davomiyligini ta’sir potensiali davomiyligini oshiradi; - YUQTT kamayishiga olib keluvchi sinus tuguni avtomatizmini kamayiradi; - alfa- va beta-adrenoretseptorlarni raqobatsiz blokadasi; - taxikardiyada ko‘proq ifodalanuvchi sinoarterial, bo‘lmacha va AV- o‘tkazuvchanligini sekinlashishi; - qorinchalar o‘tkazuvchanligining o‘zgarishi yo‘qligi; - yurakning chap bo‘lmacha va qorincha miokardining refrakter davrini oshishi va qo‘zg‘aluvchanligini kamayishi, shuningdek AV-tugunining refrakter davrini oshishi; - AV-o‘tkazuvchanligini ko‘shimcha tutamlarida o‘tkazuvchanlikni sekinlashishi va refrakter davrini davomiyligini oshishi. Boshka samaralari: - UPTQ va YUQTT ni o‘rtacha pasayishi hisobiga, miokardni kislorod iste’mol kilishini pasayishi, shuningdek beta-adrenoblovchi ta’siri xisobiga miokardning qisqaruvchanligini kamayishi; - koronar arteriyalar sillik mushaklariga bevosita ta’siri hisobiga, koronar qon oqishini oshishi; - aortada bosimini pasayishi va UPTQ, ni pasayishi hisobiga miokardning qisqaruvchanligi biroz kamayishiga qaramasdan, yurakdan qon otilib chiqish ko‘rsatkichini saqlanishi; - tireoid gormonlarning almashinuviga ta’siri: T3 ni va T4 ga aylanishini ingibirlanishi (tiroksin-5-deyodizinazani blokadasi) va tireoid gormonlarni miokardga rag‘batlantiruvchi ta’sirini susayishiga olib keluvchi gormonlarni kardiotsitlar va gepatotsitlar tomonidan qamrab olinishi; - defibrillyatsiyaga rezistent bo‘lgan qorirncha fibrilyatsiyasi tomonidan chaqirilgan yurakni to‘xtashida, yurak faoliyatini tiklanishi. Amiodaron preparati vena ichiga yuborilganda uning faolligi maksimum 15 minut o‘tgach yuborilgandan keyin taxminan 4 soat o‘tgach yo‘qoladi.

Sotish shartlari

Shifokor retsepti bo‘yicha beriladi.

Maxsus saqlash sharoitlari

Quruq, yorug‘likdan himoyalangan joyda, 25°C dan yuqori bo‘lmagan xaroratda saqlansin. Bolalar ololmaydigan joyda saklansin. Yaroklilik muddagi 2 yil. Yaroklilik muddati o‘tgach qo‘llanilmasin.

Ta'rifi

Sarig‘ish yoki yashil tusli tinik suyuqlik.

Dozani oshirib yuborilishi

Amiodaron vena ichiga yuborilganda dozani oshirib yuborilishi to‘g‘risida xabarlar yo‘q. Amiodaron tabletkalari ichga qabul qilingan o‘tkir dozani oshirib yuborilishi haqida ayrim xabarlar bor. Bir necha sinus bradikardiya xollari, yurakni to‘xtashi, qorincha taxkardiyasini xurujlari, “piruet” turi paroksizmal qorincha taxikardiyasi, qon aylanish va jigar funksiyasini buzilishi, AB yakkol pasayishi ta’riflangan. Davolash: simptomatik bo‘lishi lozim (bradikardiyada - beta-adrenostimulyatorlar yoki kardiostimulyator ko‘yish, “piruet” turidagi qorincha taxikardiyasida, vena ichiga magniy tuzlarini vena ichiga yuborish, sekinlashtiruvchi kardiostimulyatsiya). Amiodaron ham, uning metabolitlari ham gemodializ vaqtida yuqotilmaydi. Spetsifik antidoti yo‘q.