Immunomodulyator, bakteriayaga, virusga, zamburug’ga va yallig'lanishga qarshi, antioksidant ta'sirga ega.
Faol moddalarning xususiyatlari:
Laktoferrin bakteriyaga qarshi, viruzga qarshi va immunomodulyator faollikka ega, shuningdek antioksidant va yallig'lanishga qarshi xususiyatlarga ega. Bakteriyaga qarshi faollik ikkita mexanizmga bog'liq: infeksiya to'plangan joylarda temirning bog'lanishi tufayli, bu mikroorganizmlarni ushbu mikroelementdan mahrum qiladi va bakteriostatik ta'sirga olib keladi. LF tarkibidagi musbat zaryadlangan aminokislotalar bakterial, virusli, zamburug’lar va parazitar yuzalardagi anion molekulalari bilan o'zaro ta'sir qiladi va mikroorganizmlar hujayralari membranasiga zarar yetkazadi. Laktoferrin virusga qarshi faolligining eng ko'p o'rganilgan mexanizmi viruslarining nishon hujayralarga kirishiga yo'l qo'ymaslikdir. Laktoferrin shuningdek zamburug’ga qarshi ta'sirga ega, Laktoferrin ruxning so'rilishini yaxshilaydi va shu bilan ruxning mikroblarga qarshi,virusga qarshi, yallig'lanishga qarshi ta'sirini kuchaytiradi.LF qon plazmasida, neytrofillarda uchraydi va sut emizuvchilarning deyarli barcha sekretlarining asosiy oqsillaridan biri hisoblanadi, masalan, tupurik, safro, ko'z yoshlar, oshqozon osti bezi sekresiyasi, ona suti.
Beta-glyukan immunomodulyator va antioksidant xususiyatlarga ega bo'lgan tabiiy polisaxariddir. Ko'plab tadqiqotlar beta-glyukan eng kuchli tabiiy immunomodulyator modda ekanligini isbotladi. U immunokompetent hujayralarga nisbatan ogohlantiruvchi va tartibga soluvchi xususiyatlarga ega va immunotoksik ta'sirga ega emas. Ta'sirning asosiy mexanizmi makrofag retseptorlari bilan to'g'ridan - to'g'ri o'zaro ta'sir bo'lib, u nospesefik himoya mexanizmlarini faollashtiradi va o'ziga xos immun reaksiyasini rivojlantiradi, sitotoksik makrofaglar faollashadi, makrofaglar tomonidan interleykin-1 ishlab chiqarishni ko'paytiradi, t-limfotsitlarni rag'batlantiradi, boshqa sitokinlar ishlab chiqarishni ko'paytiradi, T qotil hujayralarni faollashtiradi, qon zardobidagi o'tkir fazali oqsillar darajasini oshiradi. Beta-glyukan shuningdek yallig'lanishga qarshi xususiyatlarga ega: yuqori darajadagi faollashuv bilan ular yallig'lanishga qarshi sitokinlar — interleykin-6 va interleykin-12 sintezini tormozlaydi va interferon sintezini kuchaytiradi. Natijada, beta-glyukan immun tizimining buzilishi bilan kechadigan o'tkir va surunkali kasalliklarning aksariyatida samarali bo'ladi. Beta-glyukan ichak mikroflorasini normallashtirishga yordam beradi va shunga mos ravishda immunitetni faollashtiradi. Beta-glyukan lipid metabolizmiga ijobiy ta'sir ko'rsatadi, xolesterin va qonda glyukoza darajasini pasaytiradi.
Selen-bu immun tizimining normal ishlashini ta'minlash uchun zarur bo'lgan mikroelement. Leykotsitlarni qayta ishlashga yordam beradi erkin radikallardan tozalang. Organizmni infektiyadan himoya qiladi, antitelalarning shakllanishini rag'batlantiradi. Selen tanadagi barcha organlar va tizimlarning ishini tartibga soluvchi 200 dan ortiq gormonlar va fermentlarning bir qismidir. Selen eng kuchli antioksidant bo'lib, yurak-qon tomir va saraton kasalliklarining oldini oladi. Selen og'ir metallarni bog'laydi va erimaydigan birikmalar hosil qiladi, ular oxir-oqibat tanadan chiqariladi. Selen hayotiy mikroelement bo'lib salomatlikni saqlashda. Selen qalqonsimon bez gormonlarini ishlab chiqarish uchun muhimdir, soch va tirnoqlarning sog’lom saqlashda muhum rol o'ynaydi.
Rux- tabiiy immunomodulyator bo'lib, viruslarning ko'payishini bloklaydi, to'g'ridan-to'g'ri virusga qarshi va yallig'lanishga qarshi ta'sir ko'rsatadi, shamollash davomiyligini sezilarli darajada kamaytiradi. Rux immun tizimining hujayralarini faollashtiradi, himoya antitelalarini ishlab chiqarishga yordam beradi. Qonda sink yetishmasligi bilan immunitetni bostiradigan kortizol ("stress gormoni") darajasi ko'tariladi. Rux immunitetni mustahkamlaydi, timus bezining funksiyalarini kuchaytiradi, T hujayralarini ishlab chiqarish uchun javobgardir, bu viruslarni yo'q qilish va immun xotira hujayralarini shakllantiradi. Shuning uchun zaiflashgan organizmga bakteriayali hujumdan keyin kasallikdan tiklanish davrida limfositlar soni tez tiklanishi mumkin. Insulin sekretsiyasi uchun rux talab qilinadi. Rux buyrak usti bezlari, qalqonsimon bez, gipofiz, tuxumdonlar va moyaklarda yuzaga keladigan metabolik jarayonlarda ishtirok etadi. Rux ko'rish, immun va qon ishlab chiqarish tizimlari uchun muhim bo'lgan A vitaminini o'zlashtirishga yordam beradi. Rux 300 dan ortiq fermentlarning ishida ishtirok etadi, bu turli organlar va tizimlarning ishlashi uchun muhimdir.
Xolekalsiferol (D3 vitamini) immunomodulyator bo'lib, shamollash xavfini kamaytiradi va tuzalishni tezlashtiradi. Tug'ma immunitetni kuchaytiradi. D3 vitaminining yetishmasligi yallig'lanishga qarshi sitokinlar darajasini oshirishda muhim omil hisoblanadi. D3 vitamini immunitet hujayralarini (monotsitlar va limfotsitlar) yetuk shakllarigacha faollashtirishda, T-limfotsitlar faollashuvini qo'llab-quvvatlashda ishtirok etadi. D3 vitamini kalsiy va fosfor metabolizmini tartibga solishda muhim rol o'ynaydi: ularning ingichka ichakdagi oziq-ovqat mahsulotlaridan so'rilishini ta'minlaydi, suyak to'qimalari va tishlarda kaltsiyning cho'kishiga yordam beradi, shuningdek buyraklar tomonidan fosforning chiqarilishini kamaytiradi. Bolalarda suyak va tishlarini shakllantirishda, kattalarda suyak tuzilishini saqlab qolish uchun zarurdir. Paratiroid bezlarining normal ishlashi va qon ivishini tartibga solish uchun ham muhimdir. U yurak-qon tomir, asab tizimlari va tananing reproduktiv funksiyalarini saqlashda, serotonin darajasini oshirishda - "baxt gormoni" va kayfiyatni yaxshilashda ishtirok etadi.
