Akvadetrim Vitamin D3 tomchilari 10ml 15000ME/ml

1 ml (taxminan 30 tomchi) eritma quyidagilarni saqlaydi:

faol modda: 15 000 XB kolekalьtsiferol 

yordamchi moddalar: makrogol glitserilritsinoleat, saxaroza, dinatriy fosfat dodekagidrat, limon kislotasi monogidrati, arpabodiyon xushboʼyi, benzil spirti, tozalangan suv.

Chiqarilish shakli 

10 ml preparatdan kafolat halqasiga ega buraluvchi qopqoqcha bilan berkitilgan va tomchi dozatori boʼlgan toʼq shisha flakonlarda. Flakonga yorliq yopishtirilgan. 

1 flakon tibbiyotda qoʼllanilishiga doir yoʼriqnoma bilan birga karton qutiga joylangan.

D vitaminining asosiy roli kalьtsitonin va paratgormon bilan birgalikda kalьtsiy metabolizmi va fosfatlar almashinuvini boshqarishdir. 

D3 vitamini antiraxit omil hisoblanib, qalqonsimon oldi bezlarning normal faoliyat yuritishi uchun muhimdir. D vitamini taʼsir koʼrsatuvchi eng muhim aʼzolar va tizimlar boʼlib ichak, buyraklar va suyak-mushak tizimi hisoblanadi. Ichakda D vitamini Ca2+ ioni va fosfatlar soʼrilishini faollashtiradi, buyraklarda ionlarning qayta soʼrilishiga yordam beradi, suyak toʼqimasida mobilizatsiya qiladi va mineral tuzlarning yigʼilishiga yordam beradi. Kalьtsiy ionlarining miqdori muvofiq mushak tonusi, nerv impulьslarining uzatilishi va qonning quyilishini taʼminlovchi muhim biokimyoviy jarayonlarga taʼsir koʼrsatadi.

Ovqatda D vitaminining tanqisligi, uning soʼrilishining buzilishi, kalьtsiy ionlarininng yetishmovchiligi, jigar kasalliklari, ayrim dori preparatlarini qabul qilish, shuningdek quyosh nurlari taʼsirining boʼlmasligi bolalar organizmning jadal oʼsish davrida raxit, kattalarda esa osteomalyatsiya rivojlanishiga olib keladi.

Raxit profilaktikasi uchun D vitaminini qabul qilish koʼpchilik goʼdaklar va kichik yoshdagi bolalar uchun zarurdir. Osteoporoz tez-tez kuzatiladigan postmenopauzadagi ayollar, gormonal oʼzgarishlar tufayli, D vitaminining sutkalik dozasini oshirishlari kerak. 

D3 vitamini ishqoriy fosfatazani faollashtiradi. Raxitni davolash davrida ishqoriy fosfataza faolligining pasayishi D vitaminini toʼgʼri qoʼllanayotganligining koʼrsatkichi boʼlishi mumkin. D vitaminiga shaxsiy ehtiyojni taʼminlashda, organizmga vitamin tushishining barcha manbalarini inobatga olish kerak.

D vitaminining meʼda-ichak yoʼllarida soʼrilishi oʼt kislotalari ishtirokida, asosan ingichka ichakda passiv diffuziya orqali amalga oshadi. Qabul qilingan dozaning 50 dan 80% igacha soʼriladi. Soʼrilgandan soʼng jigar va buyraklarda gidroksilizatsiya sodir boʼladi, natijada D vitamining faol shakli – kalьtsitroil hosil boʼlib, oʼziga xos zardob oqsil-tashuvchilar (2-globulinlar) ishtirokida nishon toʼqimalarga (ichak, suyaklar, buyraklar, qalqonsimon oldi bezlari) uzatiladi. Qondagi yarim chiqarilish davri bir necha kunni tashkil qiladi va buyrak kasalliklari holatida uzayishi mumkin. D vitamin iva uning metabolitlari asosan oʼt suyuqligi bilan chiqariladi. D vitamini metabolizmining yakuniy mahsuloti – kalьtsitriol kislotasi esa siydik bilan chiqariladi.

Ichakda D3 vitamini yogʼli eritmalarga nisbatan suvli solyubilizatlar orqali yaxshiroq soʼriladi va suvli eritmadagi vitaminning katta miqdori jigarda toʼplanadi.

Bolalarda suvli eritma qoʼllanilgandan soʼng, yogʼli eritma qabul qilgandagiga nisbatan, qon zardobida D vitamini miqdorining tezroq ortishi kuzatiladi va kaltsiyning kattaroq kontsentratsiyalariga erishiladi.

Kolekaltsiferol platsentar toʼsiqdan oʼtadi va koʼkrak suti bilan ajraladi. 

D vitamini va uning analoglari

ichga ichish uchun tomchilar, eritma

Preparatning tavsiya qilingan dozalari qabul qilinganda nojoʼya taʼsirlar deyarli paydo boʼlmaydi. Kam hollarda (≥ 1/10 000 dan <1/1000 gacha) kuzatiladigan D3 vitaminiga yuqori sezuvchanlikda yoki uzoq vaqt davomida juda yuqori dozalar qabul qilinganda gipervitaminoz D deb ataluvchi zaharlanish yuzaga kelishi mumkin.

Gipervitaminoz D simptomlari:

Qon va limfatik tizim tomonidan buzilishlar:

- Qonda kalьtsiy kontsentratsiyasining oshishi 

Moddalar almashinuvi va ovqatlanishning buzilishlari:

- giperxolesterinemiya, tana vaznining yoʼqotilishi, kuchli chanqoq, koʼp terlash.

Ruhiyatning buzilishi:

- libidoning pasayishi, depressiya, psixotik buzilishlar

Nerv tizimi tomonidan buzilishlar:

- bosh ogʼrigʼi, letargik uyqu

Koʼrish aʼzosi tomonidan buzilishlar:

- konʼyunktivit, yorugʼlikdan qoʼrqish

Yurak tomonidan buzilishlar:

- yurak ritmining buzilishi

Qon-tomirlar tomonidan buzilishlar:

- arterial gipertenziya

Meʼda-ichak yoʼllari tomonidan buzilishlar:

- ogʼiz qurishi, ishtaha yoʼqolishi, koʼngil aynishi, qusish, qabziyat, pankreatit

Jigar va oʼt chiqarish yoʼllari tomonidan buzilishlar:

- transaminazalar faolligining ortishi

Skelet-mushak va birlashtiruvchi toʼqimalar tomonidan buzilishlar:

- mushak va boʼgʼimlarda ogʼriq, mushaklar kuchsizlanishi 

Buyraklar va siydik chiqarish yoʼllari tomonidan buzilishlar: 

- uremiya, poliuriya, buyrak-tosh kasalligi, siydikda kalьtsiy kontsentratsiyasining oshishi

Umumiy va kiritish joyidagi buzilishlar: 

- teri qichishishi, burundan suvli ajralma ajralishi, gipertermiya, toʼqimalar kalьtsinozi. 

Nojoʼya reaktsiyalar holatlari haqida xabarlar 

Dori preparati muomalaga chiqarilgan soʼng gumon qilinayotgan nojoʼya taʼsirlar holatlari haqida xabar berish kerak. Bu dori preparatining foyda/xavf nisbatini monitoring qilish imkonini beradi. Tibbiyot xodimlari gumon qilinayotgan barcha nojoʼya reaktsiya holatlari haqida xabar berishlari shart. 

Preparat koʼrsatilgan dozaga muvofiq qoʼllanishi kerak, quyidagi hollarda ehtiyotkorlikka rioya qilish zarur:

• Patsient immobilizatsiyasida;

• Patsient tomonidan tiazid diuretiklar qabul qilinganda;

• Patsientda yurak xastaliklari mavjud boʼlganda;

• Patsient tomonidan angishvonagul glikozidlari qabul qilingan holatda;

• Аgar patsient ayol homilador yoki emizayotgan boʼlsa;

• Аgar patsient bir vaqtda kalьtsiyning yuqori dozalarini qabul qilayotgan boʼlsa; bolalarga D vitaminining sutkalik ehtiyoji va yuborish usuli shaxsiy tarzda tanlanadi va, ayniqsa, hayotining ilk oylarida davriy tekshiruvlarda tekshirib turiladi;

• Tugʼma kichik oʼlchamdagi old liqildoqli goʼdaklarda.

D vitamini 1000 XB dan yuqori boʼlgan sutkalik dozada uzoq vaqt qabul qilinganda, qon zardobi va siydikda kalьtsiy miqdorini nazorat qilib turish kerak. 

D3 vitaminining uzoq vaqt davomida qoʼllanilgan juda yuqori dozalari yoki zarba dozalari surunkali gipervitaminoz sababi boʼlishi mumkin.

Preparatni qabul qilishda, qon zardobi va siydikda kalьtsiy va fosfatlar kontsentratsiyasini davriy ravishda nazorat qilib turish tavsiya etiladi. 

Preparat benzil spirti (15 mg/ml) saqlaydi, bu 1 tomchida 0,5 mg ga toʼgʼri keladi. Preparat allergik reaktsiyalar chaqirishi mumkin. 

Ushbu preparat fruktozani oʼzlashtirolmaslik, glyukoza-galaktoza malьabsorbtsiyasi sindromi yoki saxaraza-izomalьtaza yetishmovchiligi bilan bogʼliq boʼlgan kam uchraydigan nasliy buzilishlari boʼlgan patsientlarga buyurilishi mumkin emas. 

Homiladorlik va laktatsiya davri.

D3 vitamin homiladorlik davrida faqat shifokor koʼrsatmasiga binoan qoʼllanishi mumkin. Homiladorlik davrida D3 vitaminini doza oshirib yuborilgan taqdirda teratogen taʼsirning paydo boʼlish ehtimoli tufayli yuqori dozalar qoʼllash mumkin emas (homiladorlik davrida D vitamini dozasini oshirib yuborish bolani aqliy rivojlanishining buzilishi va yurak tugʼma nuqsonlarining ehtimoliy sababi hisoblanadi). 

D3 vitamin laktatsiya davrida faqat shifokor koʼrsatmasiga koʼra qoʼllanishi mumkin. Preparatni emizayotgan ayollarda qoʼllashda, bolada dozani oshirib yuborish simptomlari paydo boʼlish xavfi tufayli, ehtiyotkorlikka rioya qilish kerak.

Transport vositalarini haydash va mexanik qurilmalarga xizmat koʼrsatish qobiliyatiga taʼsiri. 

Taʼsir qilmaydi.

• Bolalar va kattalarda raxit va osteomalyatsiya profilaktikasi.

• Muddatidan oldin tugʼilgan bolalarda raxit profilaktikasi.

• Bolalar va kattalarda D3 vitamini tanqisligi xavfi tasdiqlangan holatda kasallik profilaktikasi.

• Bolalar va kattalarda D3 vitamini soʼrilishining buzilishida, D3 vitamini tanqisligi profilaktikasi 

• Bolalar va kattalarda raxit va osteomalyatsiyani davolash 

• Kattalarda osteoporozda yordamchi davolash 

• Kattalarda gipoparatireozni davolashda qoʼllanadi.

- Preparatning faol moddasi yoki istalgan yordamchi moddasiga yuqori sezuvchanlik 

- Giperkaltsiemiya va (yoki) giperkalьtsinuriya

- Buyrak-tosh kasalligi va (yoki) buyrak kaltsinozi 

- Ogʼir buyrak yetishmovchiligi 

- Gipervitaminoz D

- Sarkoidozda qoʼllash mumkin emas.

• Tirishishga qarshi preparatlar, ayniqsa fenitoin va fenobarbital, shuningdek rifampitsin D3 vitaminining soʼrilishini kamaytiradi. 

• Tiazid diuretiklar bilan bir vaqtda qoʼllash giperkalьtsiemiya rivojlanish xavfini oshiradi. 

• Yurak glikozidlari bilan bir vaqtda qoʼllash, ularning toksik taʼsirini kuchaytirishi mumkin (yurak ritmi buzilishlarining namoyon boʼlishi xavfi oshadi).

• Magniy va alyuminiy saqlovchi antatsid vositalar bilan bir vaqtda qoʼllash buyrak yetishmovchiligi boʼlgan patsientlarda suyak tizimiga alyuminiyning toksik taʼsirini va gipermagniemiyani chaqirishi mumkin. 

• D vitamini analoglari bilan bir vaqtda qoʼllash toksik taʼsirning kuchayishiga olib kelishi mumkin.

• Kaltsiy va fosfatlarning yuqori dozalarini saqlovchi preparatlar giperfosfatemiya rivojlanish xavfini oshiradi.

• Ketokonazol 1,25(ON)2-kolekalьtsiferolning ham biosintezini, ham katabolizmini susaytirishi mumkin. 

Аrpabodiyon hidli va taʼmli, tiniq, rangsiz suyuqlik. Suyuqlik opalestsentsiyasiga yoʼl qoʼyiladi.

Dozalar

Preparat dozasini individual tarzda, patsientning umumiy holati, shuningdek bir vaqtda qabul qilinayotgan kaltsiy miqdorini inobatga olgan holda belgilash kerak (ham kundalik ovqatlanish ratsionida va ham dori vositalari koʼrinishida).

D vitamini tanqisligi profilaktikasi :

Bolalarga hayotining ilk kunlaridan va kattalarga – sutkada 500 XB (1 tomchi).

D vitamini tanqisligini davolash :

Preparat dozasini vitamin tanqisligi holatidan kelib chiqqan holda shifokor shaxsiy tarzda belgilaydi. 

D vitaminiga bogʼliq raxit:

Bolalarga – sutkada 3000 XB dan 10000 XB gacha (6-20 tomchi).

Tirishishga qarshi preparatlarni qoʼllash bilan bogʼliq osteomalyatsiya:

Bolalarga – sutkada 1000 XB (2 tomchi), kattalarga – sutkada 1000 dan 4000 XB gacha (2 tadan 8 tomchigacha).

Qoʼllash usuli 

Preparatni suyuqlik bilan birga qoshiqqa solish kerak. 

Eslatma: Bir tomchida taxminan 500 XB D3 vitamini saqlanadi.

Preparat dozasini aniq oʼlchab olish uchun tomchilarni sanash vaqtida flakonni 45° burchak ostida ushlash kerak. 

Kaltsiy-fosfat almashinuvini boshqaruvchi faol omil sifatida hisoblanuvchi D vitamini dozasi oshirib yuborilgan taqdirda giperkalьtsiemiya, giperkaltsiuriya, buyraklar kaltsifikatsiyasi, suyaklarning shikastlanishi va yurak-qon tomir tizimida oʼzgarishlarni chaqirishi mumkin. Giperkaltsiemiya D vitaminini sutkada 50 000- 100 000 XB dozalarda uzoq vaqt davomida qoʼllashdan soʼng paydo boʼladi.

Preparat dozasi oshirib yuborilganida mushaklar kuchsizligi, anoreksiya, koʼngil aynishi, qusish, qabziyat, haddan ziyod chanqoq, poliuriya, xolsizlik, konʼyuktivit, yorugʼlikdan qoʼrqish, pankreatit, rinoreya, gipertermiya, libido pasayishi, giperxolesterinemiya, aminotransferazalar faolligining oshishi, gipertenziya, yurak aritmiyasi va uremiya rivojlanadi. Bosh ogʼrigʼi, mushak va boʼgʼim ogʼrigʼi, vazn yoʼqotilishi tez-tez uchraydigan simptomlar hisoblanadi. Buyrak faoliyati ham aziyat chekadi, bu siydik zichligining pasayishi va unda silindrlarning aniqlanishi bilan namoyon boʼladi.

Davolash: preparatni qoʼllash toʼxtatilsin. Shifokorga murojaat qilinsin. Katta miqdorda suyuqlik qabul qilinsin. Zarur holatda kasalxonaga yotqizish talab etilishi mumkin.