Таъсир механизми
Маҳаллий кортикостероидлар яллиғланишга қарши таъсир кўрсатади ва 1950-чи йиллардан буён кўзнинг ташқи яллиғланишини даволаш учун ишлатилади. Шиш, фибринни кўчиши, капиллярларнинг дилатацияси, лейкоцитлар миграцияси, капиллярларнинг пролиферацияси, коллагенни чўкиши, чандиқларни ҳосил бўлиши ва фибробластик пролиферация каби яллиғланиш жараёнларини намоён бўлишини сусайтиради. Маҳаллий кортикостероидлар конъюнктива, склера, шох парда, қовоқ, рангдор парда ва кўз олмасининг олдинги сегментини ўткир яллиғланишларида, шунингдек кўзнинг аллергик ҳолатларида самаралидир.
Дексаметазон энг кучли кортикостероидлардан бири ҳисобланади; у преднизолонга нисбатан 5-14 марта ва кортизон ва гидрокортизонга нисбатан 25-75 марта самаралидир. Маҳаллий даволаш юзасидан энг муҳим томони шундан иборатки, дексаметазон гидрокортизон ёки преднизолонга нисбатан 2000 марта эрувчандир. Дексаметазонни яллиғланишга қарши аниқ таъсир механизми маълум эмас. У кўпчилик яллиғланиш цитокинларни ингибиция қилади ва кўп сонли глюкокортикоид ва минералокортикоид самараларни чақиради.
Дексаметазон кучли кортикоид ҳисобланади. Кортикоидлар турли агентларга яллиғланиш реакциясини сусайтиради, ва улар битишини кечиктириши ёки секинлаштириши мумкин. Кортикоидлар организмнинг жарохатларни инфекцияга қарши ҳимоя механизмини ингибиция қилиши мумкинлиги туфайли, микробларга қарши ёндош дори воситаси, ушбу ингибиция клиник жихатдан мухим ҳисобланганда ишлатилиши мумкин. Тобрамицин антибактериал препарат ҳисобланади. У оқсил синтезини ингибиция қилиши орқали бактерияларни ўсишини сусайтиради.
Резистентлик механизми
Тобрамицинга резистентлик бир қанча турли механизмлар, жумладан бактерия ҳужайрасида рибосомал суббирликларни шикастланиши; тобрамицинни ҳужайрага ташилишидаги аралашув, ва тобрамицинни аденил, фосфорил ва ацетил гуруҳларини бириктирувчи ферментлар томонидан фаолсизланиши йўли билан ривожланади. Фаолсизлантирувчи ферментларни ишлаб чиқарилиши учун генетик ахборот бактерияларнинг хромосомаларига ёки плазмидаларига ўтказилиши мумкин. Бошқа аминогликозидларга кесишган чидамлилик ривожланиши мумкин.
Препаратнинг минимал бостирувчи концентрациясини чегара қийматлари
Минимал бостирувчи концентрациянинг чегара қийматлари ва қуйида келтирилган in vitro шароитидаги таъсир доираси, тизимли қўлланишига асосланган. Ушбу чегара қийматлар дори воситаси маҳаллий қўлланиши учун тааллуқли бўлмаслиги мумкин, чунки янада юқори концентрацияларига томизилган жойда эришилади, маҳаллий физик/кимёвий ҳолатлар препаратнинг фаоллигига таъсир қилиши мумкин. EUCAST га мувофиқ тобрамицин учун қуйидаги чегара қийматлари аниқланган:
- Enterobacteriaceae S S ≤ 2 мг/л, R > 4 мг/л
- Pseudomonas spp. S ≤ 4 мг/л, R > 4 мг/л
- Acinetobacter spp. S ≤ 4 мг/л, R > 4 мг/л
- Staphylococcus spp. S ≤ 1 мг/л, R > 1 мг/л
- Турларга боғлиқ эмас S ≤ 2 мг/л, R > 4 мг/л
Муайян патогенларга қарши клиник самарадорлиги
Қуйида келтирилган маълумотлар, Тобрадроп-ДХ препаратидаги тобрамицинга микроорганизмларни сезгир бўлиши эҳтимоли бўйича тахминий қўлланмани тақдим этади холос. Бу ерда кўзнинг, конъюнктивитларда кузатиладиган ташқи инфекцияларидан ажратиб олинган бактерияланинг турлари келтирилган.
Орттирилган резистентликни тарқалганлиги айрим турлар учун географик жиҳатдан ва вақт ўтиши билан ўзгариши мумкин, ва резистентлиги бўйича маҳаллий маълумотлар айниқса оғир даражадаги инфекцияларни даволашда эътибор берган афзал. Зарурат бўлганида, резистентликнинг маҳаллий тарқалганлиги, айрим турдаги инфекциялари учун тобрамициннинг самараси шубҳали бўлганида малакали мутахассисга мурожаат қилиш керак.
Сезгир турлари
Аэроб граммусбат микроорганизмлар:
Bacillus megaterium;
Bacillus pumilus;
Corynebacterium macginleyi;
Corynebacterium pseudodiphtheriticum;
Kocuria kristinae;
Staphylococcus aureus (метициллинга сезгир – MSSA);
Staphylococcus epidermidis (коагулаза-мусбат ва манфий турлари);
Staphylococcus haemolyticus (метициллинга сезгир – MSSH);
Streptococci (жумладан бета-гемолитик турларининг А гуруҳининг айримлари, гемолитик бўлмаган айрим турлари ва айрим Streptococcus pneumoniae).
Аэроб грамманфий микроорганизмлар:
Acinetobacter calcoaceticus;
Acinetobacter junii;
Acinetobacter ursingii;
Citrobacter koseri;
Enterobacter aerogenes;
Escherichia coli;
- aegyptius;
Haemophilus influenzae;
Klebsiella oxytoca;
Klebsiella pneumoniae;
Morganella morgani;
Moraxella catarrhalis;
Moraxella lacunata;
Moraxella oslonensis;
Some Neisseria species;
Proteus mirabilis;
Most Proteus vulgaris strains;
Pseudomonas aeruginosa;
Serratia liquifaciens.
Бошқа мувофиқ патогенларга қарши антибактериал фаоллик
Орттирилган чидамлилик муаммо бўлиши мумкин бўлган турлар учун:
Acinetobacter baumanii;
Bacillus cereus;
Bacillus thuringiensis;
Kocuria rhizophila;
Staphylococcus aureus (метициллинга резистент – MRSA);
Staphylococcus haemolyticus (метициллинга резистент – MRSH);
Staphylococcus, other coagulase-negative spp.;
Serratia marcescens.
Туғма чидамлиликка эга бўлган микроорганизмлар
Аэроб граммусбат микроорганизмлар:
Enterococcus faecalis;
Streptococcus mitis;
Streptococcus pneumoniae;
Streptococcus sanguis;
Chryseobacterium indologenes.
Аэроб грамманфий микроорганизмлар:
Haemophilus influenzae;
Stenotrophomonas maltophilia.
Анаэроб микроорганизмлар
Propionibacterium acnes
Бактериал сезувчанликни ўрганиш, гентамицинга чидамли микроорганизмлар айрим ҳолатларда тобрамицинга сезгирлиги сақланиб қолишини кўрсатади.
ФК/ФД кўрсаткичлари ўртасидаги ўзаро боғлиқлик
Тобрадроп-ДХ кўз суртмаси препарати учун ФК/ФД кўрсаткичлари ўртасидаги муайян ўзаро боғлиқлик аниқланмаган. Дексаметазон ҳайвонларда ўтказилган чоп этилган тадқиқотларда дозага боғлиқ бўлмаган фармакокинетикани намойиш этган. In vitro ва in vivo шароитларида ўтказилган тадқиқотлар, тобрамицин қон зардобида концентрацияси паст бўлишига қарамасдан, бактерияларни ўсишини самарали бостирадиган узоқ муддатли пост-антибиотик самарага эга эканлигини кўрсатган. Тобрамицинни тизимли юборилишини ўрганиш, кундузи бир марта юборилганида кунига бир неча марта қабул қилингандагига нисбатан янада юқори максимал концентрацияларга эга бўлишини кўрсатган. Шундай бўлса-да, жорий маълумотлар кунига бир марта тизимли юборилиши, кунига кўп марта юборилгандаги каби, бир самарали эканлигидан далолат беради. Тобрамицин антибиотикнинг даражасини МИК (МИК – минимал ингибиция қилувчи концентрация) ёки минимал бактерицид концентрацияси (МБК) га нисбатан ошиши билан микробларни концентрацияга боғлиқ равишда йўқотишини ва юқори самарадорликни намоён қилади.