Таркиби
Пафесан (лимон таъмли)
Ҳар бир шимиладиган таблетка қуйидагиларни сақлайди:
фаол моддалар: 5 мг хлоргексидин гидрохлориди, 1 мг лидокаин гидрохлориди.
ёрдамчи моддалар: сорбитол, «Лимон» ароматизатори, магний стеарати.
Пафесан (ментолли)
Ҳар бир шимиладиган таблетка қуйидагиларни сақлайди:
фаол моддалар: 5 мг хлоргексидин гидрохлориди, 1 мг лидокаин гидрохлориди.
ёрдамчи моддалар: сорьитол, левоментол, магний стеарати.
2 блистердан тиббиётда қўлланиши доир йўриқномаси билан бирга картон қутига жойланади.
Лидокаин гидрохлориди амид типига тааллуқли периферик маҳаллий таъсир қилувчи анестетикдир. У қўлланган жойда нерв импульсининг ўтишини блокламасдан, юзаки оғриқ қолдирувчи таъсир кўрсатади.
Маҳаллий анестетик бўлган лидокаин, ушбу гуруҳдаги бошқа препаратлар каби таъсир механизмига эга; нерв импульсларни сезувчан, ҳаракат ва вегетатив нерв толалари бўйлаб генерацияси ва ўтишини блоклайди. У бевосита ҳужайра мембраналарига таъсир кўрсатиб, натрий ионларини мембраналар орқали нерв толаларига ўтишини ингибиция қилади. Оғриқ қолдирувчи самарасини кучайиб борувчи тарқалиши туфайли, периферик нервларда электрик қўзғалувчанлик бўсағаси ошади, нерв импульсини ўтиши секинлашади, таъсир потенциалини юзага келиши сусаяди, натижада нерв импульсни бутунлай блокланишига олиб келади. Умуман олганда, маҳаллий анестетиклар йирик миелинизация бўлган толалар (тактил сезги, босим сезгиси) га нисбатан майда миелинизация бўлмаган нерв толалари (оғриқ сезгиси) ва майда миелинизация бўлган нерв толалари (оғриқ сезгиси, ҳарорат сезгиси) ни блоклайди.
Молекуляр даражада лидокаин натрий ионлари каналларини нофаол ҳолатда ўзига хос блоклайди, лидокаин нерв толасига яқин соҳага маҳаллий қўлланганида, таъсир потенциалини генерациясига тўсқинлик қилиб, нерв импульсини ўтишини олдини олади.
Хлоргексидин катион антисептик бўлиб, ҳар граммусбат, ҳам грамманфий микроорганизмлар (масалан, Micrococcus sp., Staphylococcus sp., Bacillus sp., Clostridium sp,, Corinebacterium sp.) га антибактериал таъсир кўрсатади. У шунингдек дерматофитлар ва замбуруғларга нисбатан микозларга қарши таъсирга эга. Препарат кичик концентрацияларда бактериостатик таъсир қилади, ва юқори концентрацияларда бактерицид таъсир кўрсатади.
Хлоргексидин мусбат зарядга эга; шундай қилиб, у бактерияларнинг ҳужайра деворидаги манфий зарядланган соҳаларига ва ҳужайрадан ташқари структураларига сўрилади. Сўрилиши ўзига хос ва бактерияларнинг ҳужайра деворидаги фосфатларни сақловчи мувофиқ соҳаларига жойланади.
Хлоргексидин бактерияларнинг цитоплазматик мембраналари билан боғланади. У тишларнинг манфий зарядланган юзасига сўрилади. Фаол моддаларнинг катта бўлмаган миқдори сўлак билан меъда-ичак йўллари (МИЙ) га тушади. Хлоргексидин сўрилмайди. Лидокаин оғиз ва ҳалқумнинг шиллиқ қавати орқали сўрилиши мумкин. Бироқ, унинг катта қисми тизимли қон оқимига тушмасдан, парчаланади.
Лидокаин гематоэнцефалик ва йўлдош тўсиқлари орқали ўтади ва одамнинг кўкрак сути билан ажралиб чиқади. Жигарда бирламчи метаболизмга учрайди. Биринчи иккита метаболити моноэтилглицинксилидини ва глицинксилидини фармакологик жиҳатдан фаолдир. Модда асосан метаболитлар кўринишида буйраклар орқали экскреция бўлади, 10% эса ўзгармаган ҳолда чиқарилади. Лидокаиннинг биологик ярим чиқарилиш даври катталарда 1,5-2 соатни ва янги туғилган чақалоқларда 3 соатни ташкил этади. Лидокаиннинг метаболитларини ярим чиқарилиш даври 2 соатдан 10 соатгача бўлган вақт оралиғида ўзгариб туради.
Хлоргексидин шиллиқ қавати ва тери орқали деярли сўрилмайди. Хлоргексидин сўлак билан ютиб юборилиши мумкин, аммо уни МИЙ орқали сўрилиши жуда паст. Хлоргексидин жигарда аҳамиятсиз даражада метаболизмга учрайди ва асосан ичак орқали сафро билан чиқарилади. Одатда хлоргексидиннинг 90% ахлат билан ўзгармаган ҳолатда чиқарилади.
Нохуш реакцияларни учраш тезлигини кўрсаткичлари қуйидагича аниқланади: жуда тез-тез (≥ 1/10); тез-тез (≥ 1/100, аммо < 1/10); тез-тез эмас (≥ 1/1000, аммо < 1/100); кам ҳолларда (≥ 1/10000, аммо < 1/1000); жуда кам ҳолларда (< 1/10000); учраш тезлиги номаълум (мавжуд маълумотлар асосида баҳолаш мумкин эмас).
Тез-тез:
- терида аллергик реакциялар;
- меъда-ичак бузилишлари (кўнгил айниши, қусиш, қорин соҳасида оғриқ, диарея).
Кам ҳолларда:
- жиддий аллергик реакциялар, анафилактик шок;
- контакт дерматит.
Якка ҳолларда:
- метгемоглобинемия;
- кечиккан ўта юқори сезувчанлик реакциялари (контакт аллергия, ёруғликка сезувчанлик реакциялари);
- ҳавотирлиниш, қўзғалувчанлик, эйфория ҳисси;
- уйқучанлик, бош айланиши, ориентацияни йўқолиши, онгни чалкашиши (шу жумладан нутқни чалкашиши), вертиго, титраш, психоз, кучли қўзғалувчанлик, парестезия, увишишлар, конвульсиялар, хушни йўқолиши ва кома;
- кўришни бузилиши (фокус жараёнини бузилиши ва жисмларни иккиланиши);
- диспноэ, нафас етишмовчилиги синдроми, нафасни тўхташи;
- ютишни қийинлашиши, оғиз бўшлиғида яраларни ҳосил бўлиши, таъм билиш ҳиссини бузилиши, тилда ачишиш ҳисси;
- лихеноид реакция;
- мушакларни тиришиши, тремор;
- совуқ қотиш ёки қизиб кетиш ҳисси;
- ҳолсизлик ҳисси.
Препарат давомли ва узоқ муддат қўлланганида тишлар вақтинчалик жигарранг рангга бўялиши мумкин.
Шубҳа қилинган нохуш реакциялар бўйича хабарлар
Дори воситаси қайд этилгандан кейин шубҳа қилинган нохуш реакциялар бўйича хабарлар муҳим ҳисобланадилар. Пациентда дори воситасига нисбатан жиддий нохуш реакция аниқланганида ёки ушбу бўлимда таърифланмаган янги нохуш реакция пайдо бўлганида, Миллий фармакоогоҳлик тизимига мувофиқ хабар беришингизни сўраймиз.
Иситма билан кечувчи бактериал инфекцияларда, қўшимча даволаш буюриш керак.
Сурункали юрак етишмовчилиги билан хасталанган, 1В синф антиаритмик воситаларни қабул қилаётган пациентларга препарат буюрилганида, лидокаиннинг токсик самарасини кучайиш ҳавфи борлиги сабабли, эҳтиёткорликка риоя қилиш керак. Ўта юқори сезувчанлик реакцияларига мойиллиги бўлган пациентларга препаратни эҳтиёткорлик билан қўллаш керак.
Тиришишларга мойиллиги бўлган болаларга ментолли Пафесан буюрилганида эҳтиёткорликка риоя қилиш керак, чунки препарат таркибида левоментол сақлайди.
Препаратни узлуксиз 3-4 кун давомида ёки жуда тез-тез қўллаш мумкин эмас.
Ҳомиладорлик ва лактацияда қўлланиши
Ҳомиладорлик ва лактация даврида препаратни қўллаш мумкин, аммо қўллаш бўйича йўриқномасига мувофиқ ва қисқа вақт давомида қўллаш лозим.
Педиатрияда қўлланиши
Препаратни 6 ёшгача бўлган болаларга қўллаш мумкин эмас.
Автотранспортни ҳайдаш ва механизмларни бошқариш қобилиятига таъсири
Автомобиль ёки потенциал ҳавфли механизмларни бошқариш қобилиятига таъсирини ўрганиш юзасидан тадқиқотлар ўтказилмаган.
• оғиз бўшлиғи ва томоқни, иситма билан кечувчи бактериал инфекцияларини (қўшимча даволаш билан бирга) даволаш учун қўлланади.
• 6 ёшгача бўлган болаларга қўллаш мумкин эмас.
Пафесан препаратини холинэстераза ингибиторлари (яъни неостигмин, дистигмин, пиридостигмин билан) ва миастенияни даволаш учун қўлланадиган бошқа дори препаратлари билан бир вақтда қўллаш тавсия этилмайди.
1В тип антиаритмик препаратлар (токаинид) ни қабул қилаётган пациентларга препаратни эҳтиёткорлик билан қўллаш керак.
Болалар ололмайдиган жойда сақлансин.
Яроқлилик муддати
Ишлаб чиқарилган санадан бошлаб 3 йил.
Яроқлилик муддати тугаганидан сўнг қўлланилмасин.
Катталар учун дозаси суткада 6 дан 10 гача бўлган таблеткани ташкил этади.
6 ёшдан ошган болалар ва ўсмирлар учун дозаси катталар учун мўлжалланган дозанинг ярмини ташкил этади, яъни суткада 3 дан 5 гача бўлган таблеткани ташкил этади.
Препаратни 3-4 кун давомида ишлатиш мумкин. Агар пациентнинг аҳволи кўрсатилган вақт давомида яхшиланмаса, шифокорга мурожаат қилиш керак.
Катта одам учун максимал бир марталик доза 5 мг хлоргексидин (тана вазнига 0,08 мг/кг) ва 1 мг лидокаин (тана вазнига 0,02 мг/кг) ни ташкил этади, бу бир таблеткага тўғри келади.
Хлоргексидиннинг максимал суткалик дозаси 50 мг ни, лидокаинники эса – 10 мг ни ташкил этади, бу 10 таблеткага тўғри келади.
Тизимли интоксикацияда қуйидагилар: марказий нерв тизимининг функциясини бузилиши (асабийлик, эснаш, қўзғалувчанлик, қулоқларда шовқин, нистагм, мушаклар тремори, тиришишлар, депрессия, нафас фаолиятини сусайиши), юрак-қон томир тизими томонидан бузилишлари (миокарднинг тонусини йўқолиши, периферик вазодилатация, гипотония, аритмия) ривожланиши мумкин.
Даволаш: дозани ошириб юборилиш симптомлари пайдо бўлганида даволашни зудлик билан тўхтатиш керак. Қусишни чақириш ва меъдани ювиш керак. Янада оғирроқ ҳолатларда нафас фаолияти ва қон айланиш фаолиятини тутиб туриш учун пациентни госпитализация қилиш керак.