QO‘LLASH BO‘YICHA YO‘RIQNOMA
SITOBAK
SITOBAC
Preparatning savdo nomi: Sitobak
Ta‘sir etuvchi moddalar (XPN): Sefoperazon+sulbaktam
Dori shakli: In‘eksion eritma tayerlash uchun kukun.
Tarkibi:
Sefoperazon natriyli tuzi sefoperazonga qayta hisoblanganda – 0,5 g.
Sulbaktam natriyli tuzi sulbaktamga qayta hisoblanganda – 0,5 g.
Ta‘rifi: Oq yoki deyarli oq rangli kristall kukun.
Farmakoterapevtik guruhi: Antibiotik (sefalosporinlar guruhi).
ATX kodi: J01DD62
Farmakologik xususiyatlari
III avlod sefalosporini β-laktamazalar ingibitori bilan majmuada.
Sefoperazon – parenteral qo‘llash uchun mo‘ljallangan, keng ta‘sir doirasiga ega, yarimsintetik sefalosporin antibiotiki. Sezgir mikroorganizmlarning faol ko‘payish vaqtida, hujayra devori mukopeptidining biosintezini susaytirish yo‘li bilan bakterisid ta‘sir ko‘rsatadi.
Sulbaktam – bakteriyalarining β-laktamazalarining qaytmas ingibitori bo‘lganligi tufayli, preparat bu fermentlarni ishlab chiqaruvchi shtammlarga ta‘sir ko‘rsatadi. Preparat grammusbat aerob mikroorganizmlar: Staphylococcus aureus, Staphylococcus epidermidis, Staphylococcus pneumoniae, Streptococcus pyogenes, Streptococcus agalactiae, Streptococcus faecalis, Streptococcus faecium; grammanfiy aerob mikroorganizmlar: Escherichia coli, Haemophilus influenzae, Enterobacter spp., Citrobacter spp., Proteus mirabilis, Proteus vulgaris, Morganella morganii, Providencia stuartii, Providencia rettgeri, Neisseria gonorrhoeae, Pseudomonas spp.(shu jumladan, Pseudomonas aeruginosa), Serratia marcescens, Acinetobacter calcoaceticus ning ayrim shtammlari; grammusbat anaeroblar: Peptococcus spp., Peptostreptococcus spp.; grammanfiy anaeroblar: Clostridium spp., Bacteroides spp.larga nisbatan yuqori faol.
Farmakokinetikasi
So‘rilishi
1 g sefoperazon vena ichiga (v/i) yuborilganidan so‘ng, maksimal konsentrasiyaga (Smax) ga 30 minutdan keyin erishiladi va u 114 mkg/ml ni tashkil qiladi. 500 mg yoki 1 g sulbaktam v/i yuborilganidan so‘ng Smax ga 15 minutdan keyin erishiladi va u muvofiq 21-40 mkg/ml va 48-88 mkg/ml ni tashkil qiladi.
Taqsimlanishi
Sefoperazonning plazma oqsillari bilan bog‘lanishi 82-93%, sulbaktamning – 38% tashkil etadi. Sefoperazon va sulbaktam organizmning turli to‘qima va suyuqliklarida yaxshi taqsimlanadi, o‘t-safro, o‘tsafro qopi teri, assitik suyuqlik, appendiks, fallopiy naychalari, tuxumdonlar, bachadonni ham qo‘shib.
Chiqarilishi
Preparatni v/i yoki mushak ichiga (m/i) yuborilganida 20-30% sefoperazon va 75-85% sulbaktam buyraklar orqali chiqariladi. Sefoperazonning qolgan qismi asosan o‘t-safro bilan chiqariladi.
Qo‘llanilishi
– yuqori va quyi nafas yo‘llarining infeksiyalari (shu jumladan, bakterial sinusit);
– siydik chiqarish yo‘llarining yuqori va quyi bo‘limlarining infeksiyalari;
– qorin bo‘shlig‘ining infeksiyalari (shu jumladan, xolesistit, xolangit);
– teri va yumshoq to‘qimalarning infeksiyalari;
– suyaklar va bo‘g‘imlarning infeksiyalari;
– kichik chanoq infeksiyalari (shu jumladan, endometrit);
– gonoreya;
– septisemiya;
– meningit.
Qo‘llash usuli va dozalari
Preparatning kattalar uchun sutkalik dozasi 2-4 g ni tashkil etadi, u teng qismlarga bo‘linadi va har 12 soatda v/i yoki m/i yuboriladi.
Og‘ir infeksiyalarda doza 8 g gacha oshirilishi mumkin.
Bolalar uchun sutkalik doza teng qismlarga bo‘lingan va har 6-12 soatda yuborishga mo‘ljallangan 40-80 mg/kg tana vazniga tashkil etadi. Og‘ir kechuvchi yoki davolashga chidamli bo‘lgan infeksiyalarda doza 160 mg/kg/sut gacha oshirilishi mumkin.
Yangi tug‘ilgan chaqaloqlarga hayotining birinchi haftasida preparatni har 12 soatda yuborish kerak. Maksimal sutkalik doza 80 mg/kg dan oshmasligi kerak. Buyraklarning faoliyatini buzilishi bo‘lgan bemorlarda kreatinin klirensi (KK) 15-30 ml/min da maksimal sutkalik doza 2 g, KK 15 ml/min dan kam bo‘lganida – 1 g ni tashkil qiladi.
Parenteral yuborish uchun eritmalarni tayyorlash usuli
V/i infuziya uchun flakon ichidagisini 10 ml 5% dekstroza (glyukoza) eritmasi yoki 0,9% natriy xloridining eritmasida va/yoki in‘eksiya uchun steril suvda eritish, so‘ngra esa shu eritma bilan hajmini 20 ml gacha yetkazish kerak. Infuziya 15-60 min davomida o‘tkaziladi.
M/i yuborish uchun 250 mg/ml yoki undan ko‘proq sefoperazon saqlovchi eritma, 2 bosqichda tayyorlanadi: birlamchi eritish uchun in‘eksiya uchun steril suvni ishlatish kerak, so‘ngra esa lidokainning 2% li eritmasini ishlatish mumkin.
Eritma eritilganidan keyin, preparatning v/i yoki m/i yuborish uchun eratmasini 8 dan 250S gacha haroratda 24 soat davomida, 2 dan 80S gacha bo‘lgan haroratda – 7 kun saqlash mumkin.
Nojo‘ya ta‘sirlari
Markaziy nerv tizimi tomonidan: bosh og‘rig‘i (0,04%).
Siydik-chiqarish tizimi tomonidan: buyraklar faoliyatining buzilishlari.
Ovqat hazm qilish tizimi tomonidan ko‘ngil aynishi, qusish, soxta membranoz kolit, bilirubin, IF darajasini tranzitor oshishi.
Yurak-tomir tizimi va qon tomonidan (qon xosil bo‘lishi, gemostaz): gipoprotrombinemiya, o‘tkinchi eozinofiliya, gemoglobin va gematokrit darajasini pasayishi, trombositopeniya, uzoq muddatli davolashda qaytuvchi neytropeniya, leykopeniya, gipotenziya, vaskulit.
Allergik reaksiyalar: qichishish, eshakemi, makulopapulyoz toshma, anafilaktoid reaksiyalar, vaskulit.
Mahaliy reaksiyalar: ba‘zida yuborish joyida o‘tkinchi og‘riq, kateter yordamida vena ichiga infuziyalar qilish joyida flebit.
Boshqalar: isitma, etni uvishishi.
Qo‘llash mumkin bo‘lmagan holatlar
Sefalosporinlar va boshka β-laktam antibiotiklarga yuqori sezuvchanlik.
Preparatni homiladorlik va laktasiya davrida (ko‘krak bilan emizish) faqat ona uchun bo‘lgan foyda, homila yoki bola uchun bo‘lgan potensial xavfdan ustun bo‘lgan holda qo‘llash mumkin.
Dorilarning o‘zaro ta‘siri
Preparat quyidagi infuzion eritmalar:bilan mutanosib in‘eksiya uchun suv, 5% yoki 10% dekstroza (glyukoza) eritmalari, 0,9% natriy xloridi eritmasi.
Kukunning dastlabki eritish uchun Ringer eritmasini va 2% lidokain eritmasini qo‘llash kerak emas.
Preparatning eritmalari va aminoglikozid guruhi antibiotiklari o‘zaro fizik nomutanosib, shuning uchun bu preparatlarni eritmalarini aralashtirish mumkin emas.
Maxsus ko‘rsatmalar
Jigar faoliyatining buzilishi va yo‘ldosh buyraklar faoliyatining buzilishlari bo‘lgan bemorlarga preparatni buyurishda, bunday pasientlarda maksimal sutkalik doza 2 g dan oshmasligi kerakligini hisobga olish lozim.
Preparatni qo‘llash davrida alkogolni iste‘mol qilish tavsiya etilmaydi (teturamsimon reaksiya bo‘lishi mumkin)
Avtotransportni haydash va mexanizmlarni boshqarishda. Ehtiyotkorlikka rioya qilish kerak.
Dozani oshirib yuborilishi
Simptomlari: nevrologik buzilishlar, tirishishlarni ham qo‘shib.
Davolash: gemodializ yoki peritoneal dializ. Maxsus antidoti yo‘q.
Chiqarilish shakli
In‘eksiya uchun eritma tayyorlash uchun kukun 1,0 g dan flakonlarda.
Saqlash sharoiti
Quruq, yorug‘likdan himoyalangan joyda, xona haroratida saqlansin.
Yaroqlilik muddati
2 yil.
Dorixonalardan berish tartibi
Resept bo‘yicha
