Naftizin

-Препаратнинг компонентларига юқори сезувчанлик;

-Артериал гипертензия;

-Яққол атеросклероз;

-Тиреотоксикоз;

-Ёпиқ бурчакли глаукома;

-Суренкали ринит;

-Атрофик  ринит;

-3 ёшгача бўлган болаларда (0,05% ли эритмаси учун);

-15 ёшгача бўлган болаларда (0,1% ли эритмаси учун);

-Қандли диабет;

-Тахикардия;

-МАО ингибиторлари билан даволаш олиб борилаётганда ва уларнинг кўлланилиши тугаганидан сўнг 14 ичида;

-бурун шиллиқ қаватини қуруқ яллиғланишида қўллаш мумкин эмас.

Нафазолин α-адренорецепторларга таъсири туфайли периферик қон томирларга сезиларли қон томир торайтирувчи таъсир кўрсатади. Шиллиқ қаватларга қўлланганда шиш, гиперемия, эксудацияни камайтиради, ринитларда бурундан нафас олишни енгиллаштиради. Нафазолин бурунни қўшимча бўшлиқлари чиқариш йўллари ҳамда евстахий найчалари очилиши ва кенгайишига ёрдам беради, бу бўшлиқлардан секрет оқиб тушишини яхшилайди ва бактериялар ўтириб қолишига тўсқинлик қилади.

Нафазолин махаллий қўлланганда тўлиқ сингиб кетади.

Интраназал  қўлланганда даволаш таъсири 5 минут давомида бошланади ва 4-6 соат давом этади.

Нафтизин бошни бироз орқага ташлаб ва буруннинг чап тешигига томизишда ўнг томонга оғдирган, буруннинг ўнг тешигига томизишда чап томонга оғдирган ҳолда ҳар бир бурун йўлига томизилади.

Даволаш мақсадида.

Катталар ва 15 ёшдан катта ёшдаги болаларга – ҳар бир бурун йўлига 1-3 томчидан 0,05%-0,1% эритма.

3 ёшдан 6 ёшгача болаларга ҳар бир бурун йўлига 1-2 томчидан 0,05% эритма, 6 ёшдан

15 ёшгача болаларга ҳар бир бурун йўлига 2 томчидан эритма қўлланади.

Нафтизин кунига 3 марта, бироқ энг камида 4 соат оралиқ вақт билан қўлланади.

Нафтизин катталарга 5 суткадан кўп ва болаларга 3 суткадан кўп қўлланиши мумкин эмас!

Нафтизин фақат бир неча суткадан кейингина такроран қўлланиши мумкин.

Бурундан қон кетиш ҳолатида дори воситасининг 0,05% эритмаси билан намланган тампонлардан фойдаланиш керак.

Ташхислаш мақсадида.

Бурун бўшлиғи тозалангандан сўнг, ҳар бир бурун йўлига 3-4 томчидан 0,05%-0,1% эритма томизилади ёки 1-2 дақиқага 0,05%-0,1% эритмада намланган тампон қўйилади.

Товуш найчалари  шишган ҳолатда махсус шприц билан 1-2 мл дори воситаси пуркалади.

Болалар

3 ёш ва ундан катта ёшдаги болаларга 0,05% Нафтизин қўлланилади.

15 ёш ва ундан катта ёшдаги болаларга 0,1% Нафтизин қўлланилади.

Препаратни  дозаси ошириб юборилиши ёки тасодифан ютиб юбориш препаратни тизимли таъсир қилиш симптомлари кузатилиши мумкин: асабийлашиш, кўп терлаш, бош оғриши, тремор, юрак уришини сезиш, тахикардия, гипертензи. Тери рангпарлиги, цианоз, иситма, кўнгил айниши, спазмлар, юрак хуружи, юрак тўхтаб қолиши, ўпка шиши, нафасни бузилиши, руҳий  бузилишлар пайдо бўлиши мумкин. Марказий нерв тизимига ножўя таъсири қуйидаги симптомлар билан намоён бўлади: тана ҳарорати пасайиши, брадикардия, кўп терлаш, уйқучанлик, шок ҳолати, апноэ, кома.

Тасодифан  доза ошириб юборилганда  препаратни  қўллашни тўхтатиш ва зудлик билан шифокорга мурожаат қилиш керак.

Даволаш симптоматик.

Болаларда дозани ошириб юбориш хавфи ошади, чунки ножўя таъсирга катталарга қараганда кўпроқ сезувчан.

Препаратни оғир юрак-қон томир тизими касалликлари (артериал гипертензия, юрак ишемия касаллиги), қандли диабет, гепертиреоз, феохромоцитома, бронхиал астмада эҳтиёткорлик билан қўллаш керак. МАО ингибиторлари ва артериал босимни потенциал ошириши мумкин бўлган бошқа препаратлар билан бир вақтда  эҳтиёткорлик билан қўллаш керак; миокарднинг симпатомиметикларга сезувчанлигини кучайтирадиган анестетиклар (масалан, галотан) қўлланганда, шунингдек препарат ҳомиладорлик ва эмизиш даврида қўлланганда эҳтиёткорликка риоя қилиш керак.

Катталар ва болаларга узоқ вақт қўлланишидан сақланиш керак.  Препаратнинг узоқ вақт қўлланиши сурункали бурун битиб қолишига ва шиллиқ парда атрофиясига олиб келиши мумкин.

Ҳомиладорлик ва эмизиш даврида қўлланиши

Препаратни она учун фойдаси, ҳомила (бола) учун юзага келадиган хавфдан устун булганда шифокор тавсиясига кўра қўлланиши мумкин. Нафазолин нитратнинг йўлдош орқали ёки она сутига сингиб киришига оид маълумотлар йўқ.

Автотранспортни бошқариш ва бошқа механизмлар билан ишлашда қобилиятига

таъсири

Даволаш дозаларда қўлланганда транспорт воситаларини  ва  механизмлар бошқариш қобилиятига таъсир кўрсатмайди, тавсия этилган дозалар ошириб юборилганда бош айланиши ва уйқучанлик пайдо бўлиши мумкин.

Нафтизиннинг МАО ингибиторлари, трициклик антидепрессантлар ва мапротилин билан бир вақтда қўлланиши ёки даволаш бекор қилингандан сўнг бир неча кун мобайнида қўлланиши артериал босим ошишига олиб келиши мумкин.

QO‘LLASH BO‘YICHA YO‘RIQNOMA

NAFTIZIN^®

NAPHTIZIN^®

Preparatning savdo nomi: Naftizin^®

Ta‘sir etuvchi modda (XPN): nafazolin (naphazoline)

Dori shakli: nazal tomchilar

Tarkibi:

1 ml preparat quyidagilarni saqlaydi:

faol modda: 0,5 mg (0,05%) yoki 1 mg (0,1%) nafazolin nitrati;

yordamchi moddalar: borat kislotasi, in‘eksiya uchun suv.

Ta‘rifi: tiniq, rangsiz yoki biroz sarg‘ish rangli suyuqlik.

Farmakoterapevtik guruhi: shishga qarshi va burun bo‘shlig‘ining kasalliklarida mahalliy qo‘llash uchun boshqa preparatlar.

ATX kodi: R01AA08.

Farmakologik xususiyatlari

Farmakodinamikasi

Naftizin^® alfa-adrenoreseptorlarga ta‘siri tufayli, periferik qon tomirlarga yaqqol tomirlarni toraytiruvchi ta‘sir ko‘rsatadi. Shilliq qavatlarga qo‘yilganda shishni, giperemiyani, ekssudasiyani kamaytiradi, bu rinitlarda burun orqali nafas olishni yengillashtiradi. Nafazolin burunning yondosh bo‘shliqlarini chiqaruvchi yo‘llarini va yevstaxiy naylarini ochilishi va kengayishiga yordam beradi, bu sekretni oqib chiqishini yaxshilaydi va bakteriyalarni tutilib qolishiga to‘sqinlik qiladi.

Farmakokinetikasi

Nafazolin mahalliy qo‘llanganda to‘liq so‘riladi.

Intranazal qo‘llanganda terapevtik ta‘siriga 5 minut davomida erishiladi va 4-6 soat davom etadi.

Qo‘llanilishi

O‘tkir rinit, burunning yondosh bo‘shliqlarning yallig‘lanish kasalliklari, yevstaxiit, o‘rta quloqni yallig‘lanishi.

Diagnostik va davolash muolajalarida shishni kamaytirish uchun qo‘llanadi.

Qo‘llash usuli va dozalari

Naftizin^® har bir burun yo‘liga, boshni biroz orqaga tashlab va chap burun yo‘liga tomizishda uni o‘ngga og‘dirib va o‘ng burun yo‘liga tomizishda – chapga og‘dirib tomiziladi.

Davolash maqsadida. Kattalar va 15 yoshdan katta bolalarga – har bir burun yo‘liga          1-3 tomchidan 0,05% – 0,1% li eritma.

3 yoshdan 6 yoshgacha bo‘lgan bolalarga 0,05% li eritma qo‘llanadi – 1 tomchidan, 6 yoshdan 15 yoshgacha bo‘lgan bolalarga – har bir burun yo‘liga 1-2 tomchidan.

Naftizin^® kuniga 3 marta qo‘llanadi, lekin ko‘pincha har 4 soatdan ko‘p emas.

Naftizin^®ni kattalarda 1 haftadan ortiq va bolalarda 3 sutkadan ortiq qo‘llash mumkin emas.

Takroran Naftizin^®ni faqat bir necha sutka o‘tgach qo‘llash mumkin.

Qon ketishi hollarda preparatning 0,05% li eritmasi bilan namlangan tamponlar ishlatiladi.

Diagnostika maqsadida. Burun bo‘shlig‘i tozalanganidan keyin har bir burun yo‘liga 3-4 tomchi 0,05%-0,1% li eritma tomiziladi yoki 0,05%-0,1% li eritmada namlangan tampon 1-2 minutga kiritiladi.

Ovoz boylamlari shishi xollarida 1-2 ml preparatni xiqildoq uchun shprislar yordamida purkaladi.

Bolalar.

Naftizin 0,05% ni 3 yoshdan 15 yoshgacha bo‘lgan bolalarda qo‘llash mumkin.

Naftizin 0,1% ni 15 yoshdan katta bo‘lgan bolalarda qo‘llash mumkin.

Nojo‘ya ta‘sirlari

Tavsiya qilingan dozalarga rioya qilinganida Naftizin^® odatda yaxshi o‘zlashtiriladi. Kam hollarda nojo‘ya ko‘rinishlari paydo bo‘ladi.

Immun tizimi tomonidan: allergik reaksiyalar, shu jumladan Kvinke shishi.

Nafas tizimi, ko‘krak qafasi va ko‘ks oralig‘i a‘zolari tomonidan: achishish va burun shilliq qavatini qurishi. Preparatning ta‘siri tugagandan keyin burunni kuchli bitish xissi paydo bo‘lishi mumkin. Simpatik nervlar qo‘zg‘aluvchanligi bilan qo‘zg‘atuvchi va asosan preparatni dozasini oshirib yuborilganda paydo bo‘luvchi tizimli nojo‘ya samaralar kuzatiladi:

nerv tizimi tomonidan: asabiylik, bosh og‘rig‘i, tremor;

yurak-qon tomir tizimi tomonidan: taxikardiya, yurak urishini xis etish, arterial gipertenziya;

teri va teri osti kletchatkasi tomonidan: ko‘p terlash.

Kattalarda bir xaftadan ko‘p  va bolalarda 3 kundan ko‘p yoki juda tez-tez qo‘llanganda preparatga o‘rganib qolishni chaqirishi mumkin, bu u qo‘llangandan keyin burun shilliq qavatini shishi bilan kechadi.

Uzoq qo‘llanganda siliar faollikni kuchsizlanishiga va burun shilliq qavatini qaytmas shikastlanishiga , burun shilliq qavatini quruq yallig‘lanishiga olib kelishi mumkin.

Qo‘llash mumkin bo‘lmagan holatlar

Preparatning komponentlariga yuqori sezuvchanlik; burun shilliq qavatining quruq yallig‘lanishida qo‘llash mumkin emas.

Dorilarning o‘zaro ta‘siri

Naftizin^®ni MAO ingibitorlari, trisiklik antidepressantlar va maprotilin bilan bir vaqtda qo‘llanganda yoki ular bekor qilingandan bir necha kundan keyin arterial bosimni oshishini chaqirishi mumkin.

Maxsus ko‘rsatmalar

Preparatni yurak-qon tomir tizimining og‘ir kasalliklarida (arterial gipertenziyada, yurak ishemik kasalligida), qandli diabetda, gipertireozda, feoxromositomada, bronxial astmada juda ehtiyotkorlik bilan qo‘llash kerak. Arterial bosimni potensial oshirishi mumkin bo‘lgan MAO ingibitorlari va boshqa preparatlarni bir vaqtda qo‘llaganda; miokardni simpatomimetiklarga sezuvchanligini oshiruvchi anestiklarni (masalan galotan) qo‘llanganda, shuningdek preparat homiladorlik yoki emizish davrida qo‘llanganda ehtiyotkorlik zarur.

Kattalar va bolalarda uzoq vaqt qo‘llashdan saqlanish kerak. Preparatni uzoq vaqt qo‘llash burunni surunkali bitishiga va shilliq qavatini atrofiyasiga olib kelishi mumkin.

Homiladorlik yoki emizish davrida qo‘llanishi.

Preparatni shifokor ko‘rsatmasiga ko‘ra, ona uchun foyda/homila (bola) uchun xavf nisbatini hisobga olib qo‘llash mumkin. Nafazolin nitrati yo‘ldosh to‘sig‘i orqali yoki ko‘krak sutiga o‘tishi xaqida ma‘lumot yo‘q.

Avtotransportni boshqarish va boshqa mexanizmlar bilan ishlashda reaksiya tezligiga ta‘sir qilish qobiliyati.

Terapevtik dozalarda qo‘llanganida transport vositalarini boshqarish va mexanizmlar bilan ishlash qobiliyatiga ta‘sir qilmaydi.

Preparat bolalar ololmaydigan joyda saqlansin va yaroqlilik muddati o‘tgach qo‘llanilmasin.

Dozani oshirib yuborilishi

Preparatni dozasini oshirib yuborilishi yoki bexosdan yutib yuborish preparatni tizimli ta‘sir simptomlari bilan namoyon bo‘lishi mumkin: asabiylik, ko‘p terlash, bosh og‘rig‘i, tremor, yurak urishini his etish, taxikardiya, gipertenziya. Terini oqarib ketishi, sianoz, isitma, ko‘ngil aynishi, spazmlar, yurak xurujlari, yurak to‘xtashi, o‘pka shishi, nafasni buzilishi, ruxiy buzilishlar. Markaziy nerv tiziminiga susaytiruvchi ta‘siri quyidagi simptomlar bilan namoyon bo‘ladi: tana haroratini pasayishi, ko‘p terlash, uyquchanlik, shok xolati, apnoe, koma.

Tasodifan dozani oshirib yuborilish xollarida preparatni qo‘llashni bekor qilish va shifokorga murojaat qilish kerak. Simptomatik davolash.

Kattalarga nisbatan salbiy ta‘sirlarga sezuvchan bolalarda dozani oshirib yuborilish xavfi oshadi.

Chiqarilish shakli

10 ml dan qalpoqcha bilan berkitilgan polietilen flakonda. 1 flakondan qutida.

Saqlash sharoiti

Original o‘ramida, 25^oS gacha bo‘lgan haroratda saqlansin.

Yaroqlilik muddati

3 yil.

Flakon ochilganidan keyin preparatning yaroqlilik muddati – 28 sutka.

Dorixonalardan berish tartibi

Reseptsiz.

Рецептсиз.

Дори шакли: назал томчилар 0,05% ёки 0,1%.

Таркиби:

Фаол модда: Нафазолин нитрати – 0,5 мг ёки 1 мг;

Ёрдамчи моддалар: борат кислотаси, инъекция учун сув 1 мл гача.

0,05% ва 0,1% назал томчилар. Полиэтилен ёки полипропилендан тайёрланган томизишга мўлжалланган флаконларда 5 мл ёки 10 мл дан.

Нафтизин тавсия этилган дозаларга риоя этилганда, одатда, беморлар томонидан яхши ўзлаштирилади. Ножўя таъсирлар кам ҳолатларда пайдо бўлади.

Иммун тизими томонидан: аллергик реакциялар, шу жумладан Квинке шиши.

Нафас тизими, кўкрак қафаси ва кўкс  оралиғи аъолари томонидан: бурун шиллиқ қавати қуруши ва ачишиши. Препаратнинг таъсири тугагандан кийин бурун кучли битиб қолиш ҳисси пайдо бўлиши мумкин.

Симпатик нервлар қўзғатилиши билан юзага келадиган ва кўпроқ парепаратни  дозаси ошириб юборилишида  пайдо бўладиган қуйидаги  тизимли ножўя таъсирлар кузатилади:

- нерв  тизими томонидан: асабийлашиш, бош оғриши, тремор;

- юрак-қон томир тизими томонидан: тахикардия, юрак уришини сезиш, артериал гипертензия;

- тери ва тери ости клетчатка  томонидан: кўп терлаш.

Катталарда 5 кундан ва болаларда 3 кундан кўпроқ вақт қўлланилганда ёки жуда тез-тез қўлланилган ҳолатларда нафтизинга кўникиб қолишнинг юзага келиши мумкин, ва  бу навбатдаги қўлланишдан сўнг бурун шиллиқ пардаси шишиши билан намоён бўлади.

Узоқ вақт қўлланиши цилиар фаоллик бўшашишига ва бурун шиллиқ пардаси қайтмас шикастланишига, бурун шиллиқ пардаси қуруқ яллиғланишига олиб келиши мумкин.

Ўткир ринит, аллергик ринит, синусит, евстахиит, ларингит, томоқнинг аллергик шиш, юқори нафас йўллари операциясидан кейин хосил бўлган шиллиқ қаватнинг гиперемиясида ёрдамчи дори воситаси сифатида қўлланилади.

Бурундан қон кетишини тўхтатишда, риноскопия муолажасини енгиллаштиришда, юзаки анестезияда махаллий оғриқ қолдирувчи дори воситаларининг таъсирини узайтиришда қўлланади.