QO‘LLASH BO‘YICHA YO‘RIQNOMA
RESORBILON
RESORBILONUM
Preparatning savdo nomi: Resorbilon
Ta‘sir etuvchi moddalar (XPN): Sorbitol, natriy laktati, natriy xloridi, kalsiy xloridi, magniy xloridi.
Dori shakli: Infuziya uchun eritmalar.
Tarkibi:
Sorbitol 60,0 g;
Natriy laktat 19,0 g
Natriy xloridi 6,0 g
Kalsiy xloridi 0,10 g
Kaliy xloridi 0,30 g
Magniy xloridi 0,20 g
In‘eksiya uchun suv – 1 litrgacha.
Farmakoterapevtik guruhi: Plazma o‘rnini bosuvchi vosita.
Farmakologik xususiyatlari
Farmokodinamikasi
Plazma o‘rnini bosuvchi preparat. Reologik, shokka qarshi, organizmni toksik moddalardan tozalovchi hamda ishqorlashtiruvchi ta‘sirga ega. Asosiy farmakologik faol moddalar sorbitol va natriy laktati hisoblanadi. Jigarda sorbitol avval fruktozaga, keyin glyukozaga, so‘ng glikogenga aylanadi. Sorbitolning bir qismi shoshilinch energetik ehtiyojlar uchun sarflanadi, qolgan qismi esa glikogen shaklida zahira sifatida saqlanadi. Sorbitolning izotonik eritmasi dezagregant ta‘sirga ega bo‘lib u shu tariqa to‘qimalar mikrosirkulyasiyasi va perfuziyasini yaxshilaydi.
Bikarbonat eritmasidan farqli o‘laroq, natriy laktati yordamida metabolik asidozning muvofiqlashtirish, uni moddalar almashinuviga kirishishiga qarab, nisbatan sekinroq hamda rN darajasining keskin o‘zgarishlarisiz kechadi. Natriy laktatining ta‘siri yuborilgandan 20-30 minut o‘tib namoyon bo‘ladi.
Natriy xloridi – dezintoksikasion va regidratasion ta‘sirlarni namoyon qiladi. Turli patologik holatlarda natriy va xlor ionlari tanqisligini bartaraf qiladi.
Kalsiy xloridi – kalsiy ionlari tanqisligini bartaraf qiladi. Kalsiy ionlari nerv impulslarini o‘tkazish jarayoni, skelet va silliq mushaklarini qisqarishi, miokard faoliyati, suyak to‘qimasini shakllanishi hamda qon ivishi uchun zarurdir.
Kaliy xloridi – suv-elektrolit muvozanatini tiklaydi. Manfiy xrono- va batmotrop ta‘sir, yuqori dozalarda – manfiy ino-, dromotrop va o‘rtacha siydik xaydovchi ta‘sirlarini namoyon etadi. Nerv impulslarini o‘tkazish jarayonida ishtirok etadi. Asetilxolin miqdorini oshiradi va vegetativ nerv tizimining simpatik bo‘limini qo‘zg‘atadi. Mushak distrofiyasi va miasteniyada skelet mushaklarini qisqarish jarayonini yaxshilaydi.
Farmakokinetikasi
Sorbitol umumiy modda almashinuvi jarayoniga tez kirishadi, uning 80-90% jigarda utilizasiyaga uchraydi va glikogen ko‘rinishida to‘planadi. 5% miya to‘qimalarida, yurak mushagida va skelet mushaklarida to‘planadi. 6-12% siydik orqali chiqariladi.
Qon tomiriga yuborilganda natriy laktatidan natriy, uglerod ikki oksidi va suv ajralib chiqadi, ular natriy bikarbonatini hosil qiladi, bu esa qon ishqoriy zahirasining ortishiga olib keladi. Yuborilgan natriy laktatining faqat yarmigina (L izomeri) faol hisoblanadi, qolgan yarmi esa (D izomeri) metabolizmga uchramaydi va siydik orqali chiqariladi.
Natriy xlorid aylanayotgan qon hajmini (AQH) faqatgina vaqtinchalik oshirgan holda qondan tez chiqib ketadi. Diurezni kuchaytiradi.
Qo‘llanilishi
Kapillyar qon oqimini yaxshilash uchun:
- travmatik, operasion, gemolitik, toksik va kuyish shoklarining oldini olish va davolash maqsadida;
- og‘ir qon yo‘qotishda;
- kuyish kasalligida;
- intoksikasiya bilan kechuvchi yuqumli kasalliklarda;
- surunkali gepatitni qaytalanishi va zo‘rayishida;
- sepsisda;
- operasiyadan oldingi tayyorgarlik va operasiyadan keyingi davrda;
- tromboz, tromboflebit, endoarteriit, Reyno kasalliklarining oldini olish va davolash maqsadida arterial va venoz qon aylanishini yaxshilash uchun qo‘llanadi.
Qo‘llash usuli va dozalari
Resorbilon kattalarga vena ichiga (t/i) oqim bilan yoki tomchilab yuboriladi.
Travmatik, kuyish, operasiyadan keyingi va gemolitik shoklarda – 600-1000 ml dan (tana vazniga 10-15 ml/kg) bir marta va takroran 600-1000 ml dan (tana vazniga 10-15 ml/kg) avval oqim bilan so‘ng – tomchilatib yuboriladi.
Surunkali gepatitlarda – kattalarga 400 ml dan (tana vazniga 6-7 ml/kg) tomchilab yuboriladi.
O‘tkir qon yo‘qotishlarda – kattalarga 1500-1800 ml dan (tana vaznidan 6-7 ml/kg gacha). Bunday hollarda Resorbilon infuziyalarini kasalxonagacha bo‘lgan davrda, maxsus “Tez yordam” mashinasida amalga oshirish tavsiya etiladi.
Operasiyadan oldingi va turli jarroxlik muolajalaridan so‘ng – 400 ml (tana vazni 6-7 ml/kg) dozada, tomchilab, bir marta yoki takroran, 3-5 kun mobaynida yuboriladi.
Qon tomirlarining tromboobliterasiyaga olib keluvchi kasalliklarida – tana vazni hisobidan 8-10 ml/kg, tomchilab, takroran, kunora yuboriladi. Davolash kursi – 10 ta infuziyagacha.
6 yoshgacha bo‘lgan bolalarga, preparatni yuborish dozasi tana vazni hisobidan 10 ml/kg, 6 yoshdan 12 yoshgacha bo‘lgan bolalarga – kattalarga beriladigan dozaning yarmi, 12 yoshdan katta bo‘lgan bolalarga – xuddi kattalarnikidek doza buyuriladi.
Nojo‘ya ta‘sirlari
Alkaloz, anafilaktoid reaksiyalar, angionevrotik shish, teri toshmasi, eshakemi, qichima, gipertermiya bo‘lishi mumkin. Yurak qon-tomir tizimi tomonidan: arterial bosimning ko‘tarilishi yoki pasayishi, taxikardiya, xansirash, akrosianoz.
Nevrologik buzilishlar: titrash, bosh og‘rig‘i, bosh aylanishi, umumiy holsizlik.
Qo‘llash mumkin bo‘lmagan holatlar
- preparatning qandaydir tarkibiy komponentiga o‘ta yuqori sezuvchanlik;
- alkaloz;
- ko‘p miqdorda suyuqlik yuborish mumkin bo‘lmagan xolatlar (miyaga qon quyilishi, tromboemboliya, yurak-qon tomir dekompensasiyasi, arterial gipertenziya III bos., terminal buyrak yetishmovchiligi);
- gipertonik degidratasiya;
Ehtiyotkorlik bilan: me‘da va o‘n ikki barmoqli ichak yara kasalligi, nospesifik yarali kolit, gemorragik koliti bo‘lgan bemorlarga.
Dorilarning o‘zaro ta‘siri
Resorbilonni tarkibida fosfat va karbonat saqlovchi eritmalar bilan aralashtirish mumkin emas.
Boshqa dori vositalari uchun eritma-tashuvchi sifatida qo‘llanilmaydi.
Homiladorlik va laktasiya: Resorbilonni homiladorlik va emizish davrlarida qo‘llanilishi xaqida ma‘lumotlar yo‘q.
Maxsus ko‘rsatmalar
Preparat qonning kislota-ishqor holati va elektrolitlari ko‘rsatkichlarini, shuningdek jigarning funksional holati hamda arterial bosimni nazorat qilgan holda qo‘llaniladi.
Kalkulyozli xolesistiti bo‘lgan bemorlarda ehtiyotkorlik bilan qo‘llaniladi.
Jigar faoliyati buzilishlarida qo‘llanilishi: jigar faoliyati buzilgan bemorlarga preparat ehtiyotkorlik bilan buyuriladi.
Preparatni bolalar olaolmaydigan joyda saqlansin va yaroqlilik muddati o‘tganidan keyin ishlatilmasin.
Dozaning oshirib yuborilishi
Simptomlari: alkaloz holatlari paydo bo‘ladi, yuborish tezligi oshirilganda esa taxikardiya, arterial bosimning oshishi, xansirash, bosh og‘rig‘i, to‘sh ortida va qorinda og‘riq, agar preparat yuborilishi zudlik bilan to‘xtatilsa, tezda o‘z-o‘zidan o‘tib ketadi.
Saqlash sharoiti
Quruq va yorug‘likdan himoyalangan joyda, 25oS dan yuqori bo‘lmagan haroratda saqlansin.
Yaroqlilik muddati
2 yil.
Dorixonalardan berish tartibi
Resept bo‘yicha.
