QO‘LLASH BO‘YICHA YO‘RIQNOMA
RINZA®
RINZA®
Preparatning savdo nomi: Rinza®
Ta‘sir etuvchi moddalar (XPN): kofein+parasetamol+fenilefrin+xlorfenamin
Dori shakli: tabletkalar
Tarkibi:
1 tabletka quyidagilarni saqlaydi:
faol moddalar:
kofein 30 mg
parasetamol 500 mg
fenilefrin gidroxloridi 10 mg
xlorfenamin maleati 2 mg
yordamchi moddalar:
kolloid kremniy dioksidi 7,0 mg
makkajo‘xori kraxmali 62,5 mg
makkajo‘xori kraxmali (20% li pasta uchun) 20,0 mg
Povidon (K30) 4,0 mg
natriy metilparagidroksibenzoati 1,0 mg
magniy stearati 6,0 mg
talk 7,0 mg
karboksimetilkraxmal natriy (A turi) 10,0 mg
punsoviy [Ponso 4R] bo‘yovchisi 0,5 mg
Ta‘rifi: dumaloq, yassi, to‘q-pushti va oq dog‘lari bo‘lgan pushti rangli, chetlari kesilgan va bir tomonida bo‘lish uchun riskasi bo‘lgan tabletkalar.
Farmakoterapevtik guruhi: o‘tkir resperator kasallik simptomlarini bartaraf qilish uchun vosita.
ATX kodi: N02BE
Farmakologik xususiyatlari
Majmuaviy preparat.
Parasetamol – isitmani tushiruvchi va analgeziyalovchi ta‘sir ko‘rsatadi: shamollash kasalliklarida kuzatiladigan og‘riq sindromini – tomoq og‘rig‘i, bosh og‘rig‘i, mushak va bo‘g‘im og‘rig‘ini kamaytiradi, yuqori haroratni pasaytiradi.
Fenilefrin – tomirlarni toraytiruvchi ta‘sir ko‘rsatadi – nafas yo‘llarining yuqori bo‘limlari va qo‘shimcha bo‘shliqlarning shilliq qavatlarini shishi va giperemiyasini kamaytiradi.
Xlorfenamin – antiallergik ta‘sir ko‘rsatadi: ko‘z, burun va tomoqni qichishishini, burun bo‘shlig‘i, buruntomoq va burunning qo‘shimcha bo‘shliqlari shilliq qavatlarining shishi va giperemiyasini yo‘qotadi, ekssudativ ko‘rinishlarni kamaytiradi.
Kofein – markaziy nerv tizimiga rag‘batlantiruvchi ta‘sirga ega, bu charchoqlik va uyquchanlikni kamayishiga, aqliy va jismoniy ish qobilyatini oshishiga olib keladi.
Qo‘llanilishi
«Shamollash kasalliklari» O‘RVK, shu jumladan grippni simptomatik davolash (isitma sindromi, og‘riq sindromi, rinoreya) da qo‘llaniladi.
Qo‘llash usuli va dozalari
Ichga. 15 yoshdan oshgan bolalar va kattalarga – 1 tabletkadan kuniga 3-4 marta. Maksimal sutkalik doza – 4 tabletka. Davolash kursi 5 kundan ko‘p emas.
Nojo‘ya ta‘sirlari
Allergik reaksiyalar: teri toshmasi, qichishish, eshakemi, angionevrotik shish.
Nerv tizimi tomonidan: bosh aylanishi, uyquga ketishini buzilishi, yuqori qo‘zg‘aluvchanlik.
Yurak-qon tomir tizimi tomonidan: arterial bosimni oshishi, taxikardiya.
Me‘da-ichak tizimi tomonidan: ko‘ngil aynishi, qusish, epigastral soxada og‘riq, og‘iz bo‘shlig‘ida shilliq qavatning qurishi, gepatotoksik ta‘sir.
Sezgi a‘zolari tomonidan: midriaz, parez, akkomodasiya, ko‘z ichki bosimini oshishi.
Qon yaratish a‘zolari tomonidan: anemiya, trombositopeniya, agranulositoz, gemolitik anemiya, aplastik anemiya, metgemoglobinemiya, pansitopeniya.
Siydik-chiqarish tizimi tomonidan: siydikni tutilishi, nefrotoksiklik (buyrak sanchiqlari, glyukozuriya, interstisial nefrit, papillyar nekroz).
Boshqalar: bronxospazm.
Jiddiy teri reaksiyalari:
Juda kam:
Qo‘llash mumkin bo‘lmagan holatlar
Koronar arteriyalarining yaqqol aterosklerozi; arterial gipertenziya; qandli diabet, parasetamolga va preparatning tarkibiga kiruvchi boshqa komponentlarga yuqori sezuvchanlik; Rinza® ning tarkibiga kiruvchi moddalarni saqlovchi boshqa preparatlarni qabul qilish; trisiklik antidepressantlar, monoaminooksidaza (MAO) ingibitorlari, beta-adrenoblokatorlarni bir vaqtda qabul qilish; homiladorlik, laktasiya davri; bolalar yoshi (15 yoshgacha); alkogolizm.
Extiyotkorlik bilan:
Arterial gipertirezda, feoxromositomada, bronxial astmada, o‘pkaning surunkali obstruktiv kasalliklarida, emfizemada, surunkali bronxitda, glyukoza-6-fosfatdegidrogenaza tanqisligida, qon kasalliklarida, tug‘ma giperbilirubinemiyada (Jilber, Dubin-Djonson va Rotor sindromlari), jigar va/yoki buyrak yetishmovchiligida, glaukomaning yopiqburchakli shaklida, prostata bezining giperplaziyasida preparatni shifokor bilan maslahatlashgandan keyin extiyotkorlik bilan qo‘llaniladi.
Homiladorlikda va emizish davrida qo‘llanilishi
Klinik ma‘lumotlarga ko‘ra, preparatni homiladorlik va emizikli davrida qo‘llanilish xavfi aniqlanmagan, shuning uchun preparatni ushbu toifadagi pasientlarda qo‘llash mumkin emas.
Dorilarning o‘zaro ta‘siri
Monoaminooksidaza (MAO) ingibitorlarining, sedativ preparatlarning, etanolning samaralarini kuchaytiradi.
Preparatni digoksin yoki boshqa yurak glikozidlari bilan birgalikda qo‘llanilganda aritmiya va infarkt miokardi xavfini rivojlanishini oshirishi mumkin.
Antidepressantlar, parkinsonizmga qarshi vositalar, antipsixotik vositalar, fenotiazin xosilalari – siydikni tutilishi, og‘izni qurishi, qabziyatlarni rivojlanish xavfini oshiradi. Glyukokortikoidlar glaukomaning rivojlanishi xavfini oshiradi. Mikrosomal oksidlanish (simetidin) ingibitorlari gepatotoksik ta‘siri xavfini oshirishi mumkin. Metoklopramid va domperidon oshiradi, kolesteramin esa parasetamolni so‘rilish tezligini susaytiradi. Parasetamol urikozurik preparatlarning samaradorligini pasaytiradi. Etanol antigistamin dori vositalarining sedativ ta‘sirini kuchaytiradi. Barbituratlar, difenin, karbamazepin, rifampisin, izoniazid, zidovudin va boshqa jigar fermentining mikrosomal induktorlari bilan preparatni bir vaqtda buyurilsa, parasetamolni gepatotoksik ta‘sirining xavfi oshishi mumkin. Varfarinni uzoq vaqt davomida qabul qiladigan ko‘pchilik pasientlarda, juda kam xollarda parasetamol qabul qilganlarga qaraganda, MAO ga kam yoki umuman ta‘sir etmaydi. Biroq, parasetamol bilan davolanish va muntazam qabul qilinganda antikoagulyantlarni (varfarin va boshqa kumarin ishlab chiqaruvchilar) samarasini kuchaytiradi, u qon ketish xavfini oshirishi mumkin.
Kofeinni katta dozada bir marotaba qabul qilinganda buyrakda litiyni chiqarilishini oshishiga olib keladi. Kofeinni darxol qabul qilish to‘xtatilsa qon zardobida litiy konsentrasiyasini oshishi mumkin. Xlorfenamin monooksidaza (MAO) ingibitorlari, furazolidon bilan bir vaqtda gipertonik kriz, qo‘zg‘alish, gipepireksiyaga olib kelishi mumkin.
Fenilefrinni MAO ingibitorlari bilan bir vaqtda qabul qilinganda arterial bosimni oshishi mumkin. Fenilefrin beta-blokatorlar va antigipertenziv preparatlar samarasi ta‘sirini susaytiradi.
Trisiklik antidepressantlar fenilefrinning adrenomimetik ta‘sirini kuchaytiradi, galotanni bir vaqtda buyurish yurak qorinchalar aritmiyalarini rivojanish xavfini oshiradi. Guanedinning gipotenziv ta‘sirini pasaytiradi, u o‘z navbatida fnilefrinning alfa-adrenomimetik ta‘sirini kuchaytiradi.
Maxsus ko‘rsatmalar
Davolanish davrida alkogol, uyqu chaqiruvchi va anksiolitik (trankvilizatorlar) dori vositalarini qabul qilishdan saqlanish kerak. Boshqa parasetamol saqlovchi dori vositalari bilan birgalikda qabul qilmang.
Agar kasallik simptomlari og‘irlashsa yoki 5 kun davomida preparatni qabul qilingandan keyin ham o‘zgarmasa, uni qabul qilishni to‘xtatish zarur va shifokor bilan maslaxatlashish lozim.
Agar dori vositasi yaroqsiz xolga kelgan yoki yaroqlilik muddati o‘tgan bo‘lsa – uni oqava suvlarga yoki ko‘chaga tashlamang! Dori vositasini paketchaga joylang va axlat konteyneriga soling. Bu choralar atrof muxitni ximoya qilishga yordam beradi!
Avtomobilni va murakkab mexanizmlarni boshqarish qobiliyatiga ta‘siri
Davolanish davrida avtotransportni xaydash va diqqatni yuqori jamlashni va psixomotor reaksiyalar tezligini talab qiluvchi boshqa potensial xavfli faoliyat turlari bilan shug‘illanishdan saqlanish kerak.
Preparat bolalar ololmaydigan joyda saqlansin va yaroqlilik muddati o‘tgach qo‘llanilmasin.
Dozani oshirib yuborilishi
Dozani oshirib yuborilganda shifokorga darxol murojaat etilsin. Agar Sizda qandaydir asoratlar yoki simptomlar kuzatilgan bo‘lsa, tezda tibbiy yordam ko‘rsatilishi muxim axamiyatga egadir.
Parasetamol
7,5-10 g dan yuqori dozalarda: qabul qilingandan keyin birinchi 24 soat davomida – terini qoplamlarini oqarishi, ko‘ngil aynishi, qusish; abdominal og‘riq; protrombin vaqtini oshishi, glyukoza metabolizmini buzilishi simptomlari paydo bo‘ladi. Dozani oshirib yuborilganda 12-48 soat dan keyin jigar funksiyasini buzilishi simptomlari paydo bo‘lishi mumkin: “jigar” transaminazalari faolligini oshishi, gepatonekroz. Og‘ir xolatlarda – ensefalopatiya bilan kechuvchi jigar yetishmovchiligi, koma. Juda kam xollarda yashin tezligidagi jigar yetishmovchiligi va buyrak yetishmovchiligini asoratlari (tubulyar nekroz) rivojlanishi mumkin.
Kofein
Yuqori dozani oshirib yuborilishi simptomlari: abdominal og‘riq, qusish, yuzga qon quyulishi, isitma, et uvishishi, qo‘zg‘aluvchanlik, uyqusizlik, ta‘sirchanlik, ishtaxani yo‘qolishi, charchoqlik, tremor, mushak tonusini oshishi, ongni o‘zgaruvchan xolati, bosinqirash, gallyusinasiya, gipotenziya bilan kechuvchi arterial bosimni oshishi, taxikardiya, taxipnoe, diurezni oshishi, gipokaliemiya, giponatriemiya, giperglikemiya, metabolik asidoz, tirishish, miokloniya va rabdomioliz, qorinchalar usti va qorincha aritmiyasi.
Surunkali kofein “kofeinizm” intoksikasiyasi simptomlari: ta‘sirchanlik, uyqusizlik, xavotirlik, emosiaonal labillik, qorinda surunkali og‘riq.
Xlorfenamin
Simptomlari: MNT ni susayishi, gipertermiya, antixolinergik sindromi (midriaz, yuzga qon quyilishi, isitma, og‘iz qurishi, siydik tutilishi, ichak parezi), taxikardiya, gipotenziya, gipertenziya, ko‘ngil aynashi, qusish, qo‘zg‘aluvchanlik, orientasiyani buzilish, gallyusinasiya, psixoz, tirishish, aritmiya. Kam xollarda pasientlarda ajitasiya, tirishish yoki komadagi pasientlarda rabdomioliz va buyrak yetishmovchiligi rivojlanishi mumkin.
Fenilefrin
Simptomlar: ko‘ngil aynishi, qusish, ta‘sirchanlik, qo‘zg‘aluvchanlik, uyqusizlik, psixoz, tirishish, yurak urib ketishi, taxikardiya, arterial bosimni oshishi, reflektor bradikardiya.
Davolash: me‘dani yuvish, dozani oshirib yuborilganda dastlabki 6 soatdan keyin faollashtirilgan ko‘mini buyuriladi, dozani oshirib yuborilganda SH-guruhi donatorlari glutation–metionin sintezi o‘tmishdoshini 8-9 soatdan so‘ng va asetilsisteinni 12 soatdan so‘ng yuborish kerak. Qo‘shimcha davolash choralarini o‘tkazish, keyinchalik metionin va asetilsistein (yuborish) zarurati parasetamolning qondagi konsentrasiyasi, shuningdek u qabul qilingandan keyin o‘tgach vaqtga qarab aniqlanadi. Simptomatik davolash.
Chiqarilish shakli
10 tabletkadan AL/AL blisterda yoki AL/PVX blisterda. 1 yoki 2 blister (10 yoki 20 tabletka) qo‘llash bo‘yicha yo‘riqnomasi bilan birga karton qutiga joylangan.
Saqlash sharoiti
Quruq, yorug‘likdan himoyalangan joyda, 25°S dan yuqori bo‘lmagan haroratda saqlansin.
Yaroqlilik muddati
3 yil.
Dorixonalardan berish tartibi
Reseptsiz.