Таркиби:
1 мл эритма сақлайди
Фаол модда: 1 мг фенотерол гидробромиди.
Ёрдамчи моддалар: бензалконий хлориди, динатрий эдетати, натрий хлориди, хлорид кислотаси, тозаланган сув.
Шундай қилиб, фенотерол бронхлар ва томирларнинг силлиқ мушакларини бўшаштиради, шунингдек гистамин, метахолин, совуқ ҳаво ва аллергенлар каби бронхоконстриктор омиллар таъсири билан боғлиқ бронхоспазм (дарҳол кечувчи реакция тури) ни ривожланишини олдини олади.
Препарат қабул қилинганидан кейин семиз хужайралардан яллиғланиш медиаторларини ажралиб чиқиши ингибирланади. Бундан ташқари, фенотерол юқори дозаларда (0,6 мг) қабул қилинганидан кейин мукоцилиар ташилишни кучайиши кузатилади.
Перорал ёки кўпинча вена ичига юборилганидан кейин эришиладиган препаратнинг қон плазмасидаги юқорироқ концентрациялари бачадоннинг қисқарувчанлик қобилиятини ингибирлайди. Препарат юқори дозаларда қабул қилинганида, шунингдек моддалар алмашинуви даражасида ҳам самаралар: липолиз, гликогенолиз, гипергликемия ва гипокалиемия (охиргиси скелет мушаклари томонидан К+ ни кучли ютилиши туфайли бўлади) кузатилади.
Юрак қисқаришлари сонини ошиши ва миокард қисқарувчанлигини кучайиши каби юрак мушаги даражасидаги β-адренергик самаралар, фенотеролнинг томирларга таъсири, юракнинг β2-адренорецепторларини рағбатланиши, препарат терапевтик дозадан юқори дозаларда қабул қилинганда эса β1-адренорецепторларини рағбатланиши билан тушунтирилади. Бошқа β-адренергик воситаларни қўллашда бўлгани каби QTc интервалини узайиши ҳақида хабар берилган. Дозаланган ингалятор орқали юбориладиган фенотерол учун ушбу ҳолатлар дискрет бўлиб, тавсия қилинган дозалардан оширилганида кузатилган. Аммо небулайзер ёрдамида ингаляция учун эритма юборилганида, дозаланган ингалятор ёрдамида тавсия қилинган дозалар юборилгандагига нисбатан тизимли таъсири юқори бўлган. β-адренорецепторларнинг агонистларини кўп учрайдиган самараси тремор ҳисобланади. Бронхларнинг силлиқ мушакларига таъсиридан фарқли равишда, β-адренорецепторлар агонистларининг тизимли таъсири толерантликни ривожланиши билан ассоциацияланади.
Фенотерол турли генезли (жисмоний юклама, совуқ ҳаво, аллергеннинг таъсирига дарҳол кечувчи реакция тури) бронхоспазмни олдини олади ва тез бартараф қилади. Таъсирини бошланиши ингаляциядан кейин – бир неча минут ўтгач, максимум – 30-90 мин, давомийлиги – 3-5 соатни ташкил қилади.
Ингаляция усули ва қўлланаётган ингаляцион тизимга қараб ингаляциядан кейин аэрозол препаратдан ажралиб чиққан фаол модданинг 10-30% қуйи нафас йўлларига етиб боради, қолган қисми юқори нафас йўллари ва оғизда тўпланади, сўнгра ютиб юборилади. Натижада ингацияланган фенотеролнинг бир қисми меъда-ичак йўлларига тушади. Ингаляциядан кейин дозаланган аэрозолнинг мутлоқ биокираолишлиги юборилган дозанинг 18,7% ни ташкил қилади. Ўпкалар орқали сўрилиши икки фазали характерга эга: 30% фенотерол гидробромиди 11 минут ярим чиқарилиш даври билан тез сўрилади, 70% эса 120 минут ярим чиқарилиш даври билан секин сўрилади.
Препаратнинг қон плазмасидаги максимал концентрациялари (Сmax 45,3 пг/мл) бронхиал астмали пациентларда фреонли дозаланган ингалятор ёрдамида 100 мкг фенотеролни бир марта ингаляциясидан сўнг 15 минутдан кейин кузатилган. Аммо қон таҳлили тез-тез олинган соғлом кўнгиллиларда ўтказилган тадқиқотлар, препаратнинг қон зардобидаги максимал концентрациясига эртароқ эришилганини кўрсатди: доза юборилганидан сўнг 2 ва 3,5 минут ўтгач. Тетрафторэтанли дозаланган ингалятор ёрдамида 200 мкг фенотеролни бир марта ингаляциясидан, сўнг препаратнинг қон зардобидаги максимал концентрациялари: Сmax 66,9 пг/мл, tmax 15 минут.
Перорал юборилганидан кейин фенотерол гидробромидининг сўрилиши юборилган дозасининг 60% ни ташкил қилади. Бу миқдор тизим олди метаболизмига учрайди, бу биокираолишлигини тахминан 1,5% олиб келади. Шундай қилиб, ингагяциядан кейин фаол модданинг ютиб юборилган қисми қон плазмасидаги концентрациясига аҳамиятсиз таъсир қилади.
Тақсимланиши
Фенотерол бутун организм бўйича тақсимланади. Турғун ҳолатда вена ичига юборилганидан кейин (Vss) тақсимланиш хажми 1,9-2,7 л/кг ни ташкил қилади. Вена ичига юборилганидан кейин фенотеролнинг тақсимланиши уч фазали фармакокинетик моделга мувофиқ амалга ошади. Ярим чиқарилиш даврлари tα= 0,2 минут, tβ= 14,3 минут ва tγ=3,2 соатни ташкил қилади. Қон плазмаси оқсиллари билан боғланиши 40 дан 55% ни ташкил қилади.
Метаболизми
Одамда фенотерол гидробромидининг биотрансформацияси сульфатлар билан конъюгацияси йўли орқали амалга оширилади. Перорал қабул қилинганидан кейин фенотерол асосан сульфатланиш йўли орқали метаболланади. Бошланғич модданинг бундай фаолсизланиши ичак деворидан бошланади.
Чиқарилиши
Биотрансформация, шу жумладан билиар экскреция, вена ичига юборилганидан кейин 1,1-1,8 л/мин ни ташкил қилувчи, асосан (тахминан 85%) ўртача умумий клиренс билан боғлиқ. Фенотеролнинг буйраклар орқали чиқарилиши (0,27 л/мин.) тизимли дозанинг ўртача умумий клиренсининг тахминан 15% га тўғри келади. Препаратнинг бир қисми қон плазмаси оқсиллари билан боғланишини ҳисобга олиб, фенотеролнинг буйрак клиренсининг кўрсаткичи калава фильтрациясига қўшимча найчалар секрециясидан далолат беради.
Перорал ва вена ичига юборилганидан кейин 48 соат давомида сийдикка ажраладиган радиофаоллик тахминан дозанинг мувофиқ 39% ва 65% ни, ахлатга ажраладиган радиофаоллик 40,2% ва 14,8% ни ташкил қилади. Перорал қабул қилинганидан кейин дозанинг 0,38% ўзгармаган ҳолда сийдикка ажралади, айни вақтда вена ичига юборилганида эса – 15%. Дозаланган ингалятор ёрдамидаги ингаляциядан кейин дозанинг 2% 24 соат давомида ўзгармаган ҳолда сийдик билан чиқарилади.
Фенотерол гидробромиди ўзгармаган ҳолда йўлдош тўсиғи орқали ўтиши ва она сути билан чиқарилиши мумкин.
Диабетда фенотерол гидробромидининг метаболизми етарли ўрганилмаган.
Ножўя таъсирларининг пайдо бўлишини тез-тезлиги қуйидагича белгиланган: жуда тез-тез (≥1/10), тез-тез (≥1/100 дан <1/10 гача), тез-тез эмас (≥1/1000 дан <1/100 гача), кам (≥1/10000 дан <1/1000 гача), жуда кам (<1/10000), ёки номаълум (мавжуд бўлган маълумотлар асосида баҳолаш мумкин эмас).
Иммун тизими томонидан: номаълум - юқори сезувчанлик, аллергик реакциялар.
Моддалар алмашинуви томонидан: тез-тез эмас - гипокалиемия.
Руҳий бузилишлар: тез-тез эмас - хавотирли қўзғалиш, номаълум - асабийлик.
Нерв тизими томонидан: тез-тез тремор, номаълум - бош оғриғи, бош айланиши.
Юрак-томир тизими томонидан: тез-тез эмас - аритмия, номаълум - миокард ишемияси, тахикардия, юракни тез уриши.
Нафас тизими томонидан: тез-тез - йўтал, тез-тез эмас - парадоксал бронхоспазм, номаълум - томоқда таъсирланиш.
Овқат ҳазм қилиш тизими томонидан: тез-тез эмас - кўнгил айниши, қусиш.
Тери ва тери ости тўқималари томонидан: тез-тез эмас – қичишиш; номаълум - тер ажралишини кучайиши, тери реакциялари, тошма, эшакеми.
Мушак-скелет ва бириктирувчи тўқима томонидан: номаълум - мушак спазми, миальгия, мушак кучсизлиги, тремор.
Умумий бузилишлар: ҳолсизлик ҳисси.
Лаборатор ва инструментал маълумотлар томонидан: номаълум - систолик артериал босимни ошиши, диастолик артериал босимни пасайиши.
Ҳансираш бирдан ва тез ривожланганида кечиктирмасдан шифокорга мурожаат қилиш керак.
Препаратни узоқ муддат қўллаш:
- эҳтиёжга қараб даволаш (симптомларига қаратилган) препаратни мунтазам қўллаш авзалроқ.
- қўшимча ёки жадалроқ яллиғланишга қарши даволаш (масалан, кортикостероидлар ингаляциялари) заруратини аниқлаш мақсадида пациентларни мунтазам текширувдан ўтказиш керак.
Бронхиал обструкцияни бартараф қилиш учун БЕРОТЕК каби β2-адреномиметикларни сақловчи препаратларни тавсия қилинган дозадан юқори дозаларда мунтазам қўллаш, касалликни кечишини назоратланмайдиган ёмонлашишига олиб келиши мумкин. Бронхиал обструкцияни кучайиши ҳолида β2-адреномиметиклар, шу жумладан БЕРОТЕК ни оддий дозасини ошириш нафақат мақсадга мувофиқ эмас, балки хавфли ҳам. Ҳаёт учун хавфли касалликнинг кечишини ёмонлашишини олдини олиш учун пациентни даволаш режасини қайта кўриб чиқиш ва ингаляцион кортикостероидлар билан адекват яллиғланишга қарши даволаш масаласини ҳал қилиш керак.
β2-адреномиметикларни буюришда жиддий гипокалиемияни ривожланиш хавфи бор. Шунинг учун оғир астмада алоҳида эҳтиёткорлик талаб қилинади, чунки бу ҳолда гипокалиемия β2-адреномиметиклар, ксантин ҳосилалари, глюкокортикоидлар ва диуретикларни бир вақтда қўллаш натижасида пайдо бўлиши мумкин. Бундан ташқари, гипоксияда гипокалиемияни юрак ритмига таъсири кучайиши мумкин.
Дигоксин қабул қилаётган пациентларда гипокалиемия, аритмияга юқори мойилликни чақириши мумкин.
Бундай ҳолларда қон плазмасида калийнинг миқдорини назорат қилиш тавсия қилинади.
Симпатомиметик дори воситаларини, шу жумладан БЕРОТЕК ни қўллаш юрак-томир тизимига таъсир қилиши мумкин. β-адреномиметикларни қабул қилиш натижасида миокард ишемияси ривожланишини катта бўлмаган эҳтимоли мавжуд.
БЕРОТЕК қабул қилувчи оғир юрак касалликлари (масалан, юрак ишемик касаллиги, аритмия ёки ўткир юрак етишмовчилиги) бўлган пациентлар, кўкракда оғриқ пайдо бўлган ёки юрак касаллигини ёмонлашиш симптомлари пайдо бўлган ҳолларида шифокорга мурожаат қилишлари кераклиги ҳақида огоҳлантирилишлари керак.
Кўкракда оғриқ ва ҳансираш каби симптомларга алоҳида эътибор бериш керак, чунки уларнинг сабаби нафас тизими томонидан ҳам, юрак фаолияти томонидан ҳам бўлиши мумкин.
БЕРОТЕК ингаляция учун эритма бензалконий хлориди консерванти (микробларга қарши) ва динатрий эдетати стабилизатори сақлайди. Юқорида кўрсатилган компонентларни баъзи пациентларда бронхоконстрикцияни чақириши мумкинлиги аниқланган.
Ҳомиладорлик ва лактация даври
Клиника олди текширишларнинг натижалари препаратни клиник қўллаш бўйича мавжуд тажриба билан бирга, ҳомиладорлик вақтида у ҳеч қандай ноҳуш ҳолатларни чақирмаслигидан далолат беради. Шунга қарамасдан, ҳомиладорлик вақтида (айниқса биринчи уч ойлигида) дори воситаларини қўллашда одатдаги эҳтиёткорликка риоя қилиш керак. Фенотерол бачадоннинг қисқарувчанлик фаолиятини ингибирлашини ёддан чиқармаслик керак.
Клиника олди тадқиқотлар фенотеролни она сутига киришини кўрсатди. Лактация даврида препаратнинг хавсизлиги аниқланмаган. Фенотеролни фертилликка таъсири бўйича клиник маълумотлар йўқ. Фенотерол билан ўтказилган клиника олди текширишлар, фертилликка салбий таъсири йўқлигини кўрсатади.
Автомобил ва механизмларни бошқариш қобилиятига таъсири
Дори воситасини автомобилни бошқариш ва механизмлар билан ишлаш қобилиятига таъсири текширилмаган. Лекин пациентларни клиник текширишларда бош айланиши каби ножўя самараси ҳақида хабар берилганида хабардор қилиш керак. Шуинг учун автомобилни ва механизмларни бошқариш вақтида эҳтиёткорликка риоя қилиш тавсия этилади. Пациентларда юқорида кўрсатилган ножўя реакциялар пайдо бўлганида, улар автомобилни ва механизмларни бошқариш каби потенциал хавфли фаолият турларидан сақланиш керак.
Препарат болалар олаолмайдиган жойда сақлансин ва яроқлилик муддати ўтгач қўлланилмасин.
- Жисмоний зўриқиш натижасидаги бронхиал астма хуружларини олдини олиш.
Фенотерол ва β-адренорецепторларнинг блокаторлари бир вақтда буюрилганида бронхларни кенгайтирувчи таъсири аҳамиятли пасайиши мумкин.
β-адренорецепторларнинг агонистларини, β-адренорецепторларнинг агонистларини таъсирини кучайтириши мумкин бўлган МАО ингибиторлари ёки трициклик антидепрессантларни қабул қилаётган пациентларга эҳтиёткорлик билан буюриш керак.
Галотан, фторотан, трихлорэтилен ва энфлуран каби фторланган карбонводородли анестетикларни ингаляцияси, юрак-томир тизими даражасида β-адренорецепторларнинг агонистлари таъсирини кучайтириши эҳтимолини ошириши мумкин.
30оС дан юқори бўлмаган ҳароратда сақлансин. Музлатилмасин.
Яроқлилик муддати
5 йил.
(20 томчи = 1 мл)
(1 томчи = 50 мкг фенотерол гидробромиди)
Дозани пациентнинг эҳтиёжига қараб шахсий танлаш керак; бундан ташқари даволаниш вақтида пациент шифокор назорати остида бўлиши керак. Бошқача кўрсатмалар бўлмаганида қуйидаги дозалаш тартиби тавсия қилинади:
Катталар (шу жумладан, кекса пациентлар) ва 14 ёшдан ошган болалар:
Астманинг ўткир хуружи ва нафас йўлларини қайтувчи торайиши билан кечувчи бошқа ҳолатлар:
Кўпчилик ҳолларда 0,5 мл (10 томчи = 0,5 мг фенотерол гидробромиди) хуружни тўлиқ бартараф қилиш учун етарли бўлади. Агарда кунига 4 мартагача бир неча марта қўллашнинг зарурати бўлса, небулайзернинг техник характеристикаларига қараб шахсий дозани пасайтиришни кўриб чиқиш керак.
Пациентларга шошилинч тиббий ёрдам зарур бўлган оғир ҳолларда юқорироқ дозалар талаб қилиниши мумкин: 1 дан 1,25 мл гача (20-25 томчи = 1-1,25 мг фенотерол гидробромиди).
Жуда оғир ҳолларда шифокор назорати остида 2 мл гача (40 томчи = 2 мг фенотерол гидробромиди) юбориш мумкин.
Жисмоний зўриқишдаги астмани олдини олиш:
Жисмоний машқларни бажаришдан олдин 0,5 мл (10 томчи = 0,5 мг фенотерол гидробромиди).
6 ёшдан 14 ёшгача бўлган болалар:
Астманинг ўткир хуружи ва нафас йўлларини қайтувчи торайиши билан кечувчи бошқа ҳолатлар:
Кўпчилик ҳолатларда 0,25-0,5 мл (5-10 томчи = 0,25-0,5 мг фенотерол гидробромиди) хуружни тўлиқ бартараф қилиш учун етарли бўлади. Агарда кунига 4 мартагача бир неча марта қўллашнинг зарурати бўлса, небулайзернинг техник характеристикаларига қараб шахсий дозани пасайтиришни кўриб чиқиш керак.
Оғир ҳолларда юқорироқ дозалар талаб қилиниши мумкин: 1 мл гача (20 томчи = 1 мг фенотерол гидробромиди).
Жуда оғир ҳолларда шифокор назорати остида 1,5 мл гача (30 томчи = 1,5 мг фенотерол гидробромиди) юбориш мумкин.
Жисмоний зўриқишдаги астмани олдини олиш:
Жисмоний машқларни бажаришдан олдин 0,5 мл (10 томчи = 0,5 мг фенотерол гидробромиди).
6 ёшгача бўлган болалар (тана вазни 22 кг дан кам):
Бу ёш гуруҳи ҳақидаги маълумотларнинг чекланганлиги сабабли даволаш фақат шифокор кузатуви остида олиб борилади. Тавсия қилинган доза:
Бир қабулга бир кг тана вазнига тахминан 50 мкг фенотерол гидробромиди (= 0,5 мл ёки 1 томчи) кунига 3 мартагача.
Даволаш одатда энг паст тавсия қилинган дозадан бошланади.
Тавсия қилинган доза 3-4 мл охирги ҳажмгача физиологик эритмада суюлтирилади, ҳосил бўлган эритма тўлиқ истеъмол қилингунича пуркалади ва ингаляцияланади.
БЕРОТЕК ингаляция учун эритмасини дистилланган сувда эритиш мумкин эмас.
Эритма қўллашдан олдин ҳар сафар қайтадан суюлтирилади; суюлтирилган эритманинг қолдиғи ташлаб юборилади.
Дозалаш тартиби ингаляция усули ва ингаляторнинг характеристикаларига боғлиқ бўлиши мумкин. Ингаляциянинг давомийлигини суюлтириш ҳажми билан назорат қилиш мумкин.
БЕРОТЕК ингаляция учун эритмани сотувда мавжуд бўлган ингаляцион мосламаларни қўллаб ишлатиш мумкин. Кислород-нафас аппаратураси мавжудлигида эритмани яхшиси 6-8 л/мин тезликда ингаляциялаш керак.
БЕРОТЕК ингаляция учун эритмани у билан мутаносиб холино- ва муколитик воситалар билан бир вақтда ингаляциялаш мумкин. Бу энг аввало ингаляция учун эритма кўринишида АТРОВЕНТ®, ЛАЗОЛВАН® га таалуқли.
Зарурати бўлганида кейинги ингаляциялар камида 4 соат оралиқ билан амалга оширилади.
β-адренорецепторларни ортиқча рағбатлантирилиши билан боғлиқ симптомлар пайдо бўлиши мумкин. Тахикардия, юрак уриши, тремор, гипертензия, гипотензия, пульс босимини ошиши, стенокардия, аритмия, юз гиперемияси ривожланишини эҳтимоли юқори. Агарда қайд қилинган кўрсатмалар бўйича Беротек қабул қилинганида фенотеролнинг дозаси тавсия қилинганидан юқори бўлса, бундан ташқари метаболик ацидоз кузатилиши мумкин.
Даволаш
Седатив воситалар, транквилизаторларни буюриш, оғир ҳолларда жадал симптоматик даволаш кўрсатилган.
Специфик антидотлари сифатида β-адреноблокаторлар, айниқса β1-селектив тавсия қилинади. Аммо бронхиал обструкцияни кучайиши мумкинлигини ҳисобга олиш ва бронхиал астмаси бўлган пациентларда ушбу препаратларнинг дозасини эҳтиёткорлик билан танлаш керак.
QO‘LLASH BO‘YICHA YO‘RIQNOMA
BEROTEK® N
BEROTEC® N
Preparatning savdo nomi: Berotek N
Ta‘sir etuvchi modda (XPN): fenoterol
Dori shakli: ingalyasiyalar uchun 100 mkg/doza dozalangan aerozol flakonlarda 200 doza.
Tarkibi:
Bir ingalyasion doza quyidagilarni saqlaydi:
faol modda: 100 mkg (0,100 mg) fenoterol gidrobromidi;
yordamchi moddalar: suvsiz limon kislotasi, tozalangan suv, absolyut etanol.
Propellent: 1,1,1,2 – tetroftoretan (HFA 134a).
Ta‘rifi: 17 ml hajmli, 50 mkl dozalovchi klapanli butun zanglamaydigan po‘latdan yasalgan ballonchaga bosim ostida joylangan, suspenzion zarrachalardan xoli bo‘lgan tiniq rangsiz yoki deyarli rangsiz suyuqlik.
Farmakoterapevtik guruhi: Nafas yo‘llarining obstruktiv kasalliklarini davolash uchun vositalar. Beta2-adrenoreseptorlarning selektiv agonistlari.
ATX kodi: R03AC04.
Farmakologik xususiyatlari
Farmakodinamikasi
BEROTEK N bronxial astma xurujlarida va o‘pka emfizemasi yoki usiz kechuvchi surunkali obstruktiv bronxit kabi nafas yo‘llarining obstruksiyasi bilan birga kechuvchi boshqa holatlarda samarali bronxodilatator xisoblanadi. O‘pkaning obstruktiv kasalliklarida fenoterol ingalyasion yuborilganidan keyin, bronxlarning kengayishi bir necha minut davomida yuz beradi. Bronxodilatasion ta‘siri 3-5 soat davom etadi.
Fenoterol ko‘proq beta2-reseptorlarga ta‘siri bilan bevosita ta‘sir etuvchi beta-adrenomimetik xisoblanadi. Beta1-adrenoreseptorlarning stimulyasiyasi faqat preparat yuqori dozalarda yuborilganida yuz beradi.
Fenoterol bronxlar va qon tomirlarning silliq mushaklari tonusining pasayishini chaqiradi. Silliq mushak tonusini pasayishining yaqqolligi dozaga bog‘liq. Beta2-adrenoreseptor bilan bog‘lanishi, keyingi sAMF hosil bo‘lishini oshishi bilan rag‘batlantiruvchi Gs-oqsil orqali adenilatsiklazani faollashtiradi, u o‘z navbatida, proteinkinaza A ni faollashtiradi. Proteinkinaza A silliq mushak xujayralaridagi nishon oqsillarni fosforlaydi, bu ularning bo‘shashishini chaqiradi. Fenoterol yuqori dozalarda shuningdek ko‘ndalang-targ‘il mushaklarga ham ta‘sir qiladi (tremor). Bundan tashqari, fenoterol semiz xujayralardan mediatorlarning ajralib chiqishini ingibisiya qiladi. 0,6 mg fenoterol qabul qilinganidan keyin mukosiliar tashilishni kuchayishi kuzatiladi.
Fenoterol yurakka musbat inotrop va xronotrop ta‘sir ko‘rsatadi (bevosita va/yoki reflektor). Lipidlar va uglevodlar almashinuvidagi o‘zgarishlar (lipoliz, glikogenolizga ta‘siri va giperglikemiya), shuningdek skelet mushaklariga K+ kirishini oshishi oqibatidagi nisbiy gipokaliemiya, faqat preparat yuqori dozalarda qo‘llanganida namoyon bo‘luvchi farmakologik samaralari hisoblanadi. Boshqa beta-adrenergik vositalarni qo‘llashdagi kabi, QTc intervalini uzayishi xaqida xabarlar berilgan. Dozalovchi ingalyator yordamida yuboriladigan fenoterol uchun bu ko‘rinishlar kuchsiz ifodalangan va tavsiya etilgandan yuqori dozalarda kuzatilgan. Pasientlar uchun ahamiyati isbotlanmagan.
Miometriyda beta2-reseptorlarning zichligini yuqoriligi tufayli, fenoterol bachadon mushagining tonusini pasayishini chaqirishi mumkin. Bu samara ayniqsa homiladorlik vaqtida yaqqol bo‘ladi. Tokoliz o‘tkazish uchun fenoterolning dozasi, bronxospazmni davolash uchun dozadan ahamiyatli yuqori bo‘ladi. Dozani oshirilishi tufayli nojo‘ya samaralarining paydo bo‘lishini ehtimoli oshadi.
Farmakokinetikasi
BEROTEK N ning terapevtik samarasiga nafas yo‘llariga mahalliy ta‘siri orqali erishiladi. Fenoterolning qondagi konsentrasiyasi, va bronxodilatasiya qiluvchi samarasi orasida korrelyasiya mavjud emas.
So‘rilishi
Ingalyasiya usuli va ishlatilayotgan ingalyasion tizimga qarab, ingalyasiyada aerozol preparatdan ajralib chiqayotgan faol moddaning taxminan 10-30% quyi nafas yo‘llariga yetib boradi, qolgan qismi esa yuqori nafas yo‘llarida qoladi va so‘ngra yutiladi.
BEROTEK N ning bir dozasi ingalyasion yuborilganidan keyin fenoterolning mutloq biokiraolishligi 18,7% ni tashkil qiladi.
Ingalyasion yuborilganidan keyin so‘rilish tezligi yuborilgan dozaning 13% ni tashkil qilgan, bunda so‘rilish ikki fazali bo‘lgan – 30% fenoterol gidrobromidi tez so‘rilgan, yarim chiqarilish davri esa 11 minutni tashkil qilgan; 70% sekin so‘rilgan, yarim chiqarilish davri 120 minutni tashkil qilgan.
Peroral yuborilganidan keyin fenoterolning taxminan 60% so‘riladi. So‘rilgan qismi jigar orqali “birinchi o‘tish samarasi” oqibatida jadal biotransformasiyaga duchor bo‘ladi, buning natijasida peroral yuborilganidan keyin preparatning biokiraolishligi taxminan 1,5% ni tashkil qiladi. Shunday qilib, ingalyasion yuborilganda yutib yuborilgan preparat, deyarli faol moddaning qon plazmasidagi konsentrasiyasiga ta‘sir qilmaydi. Qon plazmasidagi maksimal konsentrasiyasiga 60-120 minut davomida erishiladi.
Taqsimlanishi
Fenoterol turli a‘zolar va to‘qimalarga taqsimlanadi. Vena ichiga yuborilganidan keyin stasionar holatidagi taqsimlanish xajmi (Vss) 1,9-2,7 l/kg ni tashkil qiladi. Vena ichiga yuborilganidan keyin qon plazmasida fenoterolning taqsimlanishi yarim chiqarilish davrlari tά=0,42 minut, tβ=14,3 minut va tγ=3,2 soat bilan uchfazali modelga muvofiq yuz beradi. Plazma oqsillari bilan bog‘lanishi 40-55% ni tashkil qiladi.
Biotransformasiyasi
Fenoterol odamda glyukuronidlar va sulfatlargacha kon‘yugasiyasi yo‘li bilan jadal metabolizmga duchor bo‘ladi. Fenoterol peroral yuborilganidan keyin asosan sulfatizasiya yo‘li bilan metabolizmga uchradi. Dastlabki moddaning metabolik faolsizlanishi ichak devoridayoq boshlanadi.
Chiqarilishi
Biotransformasiyasi, shu jumladan safro bilan chiqarilishi, vena ichiga yuborilganidan keyin, minutiga 1,1-1,8 l ga teng o‘rtacha umumiy klirensining asosiy qismini (taxminan 85%) tashkil qiladi. Fenoterolni siydik bilan chiqarilishi (minutiga 0,27 l), tizimli kirgan dozaning o‘rtacha umumiy klirensidan taxminan 15% ga to‘g‘ri keladi. Dori vositasini qon plazmasi oqsillari bilan bog‘lanadigan ulushini e‘tiborga olib, buyrak klirensini hajmi glomerulyar filtrasiyaga qo‘shimcha fenoterolning tubulyar sekresiyasi mavjudligidan dalolat beradi.
Peroral va vena ichiga yuborilganidan keyin 48 soat davomida siydik bilan chiqarilgan umumiy radiofaollik muvofiq ravishda dozaning taxminan 39% va 65% ni tashkil qiladi, axlat bilan chiqarilgan radiofaollik esa muvofiq ravishda dozaning 40,2% va 14,8% ni tashkil qiladi. Peroral yuborilganidan keyin dozaning 0,38% siydik bilan dastlabki substansiya ko‘rinishida chiqariladi, shu vaqtning o‘zida vena ichiga yuborilganidan keyin 15% o‘zgarmagan xolda chiqariladi. Dozalangan aerozol yordamida ingalyasion yuborilganidan keyin o‘zgarmagan ko‘rinishda buyraklar orqali dozaning 2% 24 soat davomida chiqariladi.
Fenoterol metabolizmga uchramagan holatida yo‘ldosh orqali o‘tishga qodir. Homilada simpatomimetik samaralarining ko‘rinishlari kuzatilishi mumkin. Davomli infuziyadan keyin homila qonidagi fenoterolning aniqlangan darajasi ona qonidagi fenoterolning konsentrasiyasining 50% gachasini tashkil qilgan. Chala tug‘ilgan yangi tug‘ilgan chaqaloqlarda fenoterolni chiqarilishi, kattalarda chiqarilishi bilan solishtirganda, ahamiyatli darajada sekinroq bo‘lgan.
Fenoterol ko‘krak sutiga o‘tadi.
Qandli diabeti bo‘lgan pasientlarda fenoterolni moddalar almashinuviga ta‘siri xaqida yetarli miqdorda ma‘lumotlar yo‘q.
Yangi tug‘ilgan chaqaloqlar va 20 oylikkacha bo‘lgan bolalarda samara yetarlicha ifodalanmagan bo‘lishi yoki umuman bo‘lmasligi mumkin.
Qo‘llanilishi
Davomli davolash muvofiq yallig‘lanishga qarshi davolash bilan birga kechishi kerak.
Qo‘llash usuli va dozalari
Dozalash kasallik va uning og‘irligiga bog‘liq.
Agar boshqacha buyurilmagan bo‘lsa, kattalar va 6 yoshdan oshgan bolalar uchun quyidagi dozalash tartibi tavsiya etiladi:
Xansirash xuruji bilan bronxlar silliq mushaklarining to‘satdan paydo bo‘lgan spazmini barqaror etish uchun, bir dozani (100 mkg fenoterol gidrobromidi) ingalyasiya qilish tavsiya etiladi.
Odatda, bronxlarning o‘tkazuvchanligini ahamiyatli oshishini ta‘minlash uchun bir ingalyasion doza yetarli bo‘ladi. Birinchi dozadan keyin 5 minut davomida ahamiyatli yaxshilanish bo‘lmaganida, ikkinchi ingalyasion dozani qo‘llash mumkin. Xansirashning og‘ir xuruji va ikkinchi ingalyasion dozaning samarasizligi, qo‘shimcha dozalarni qo‘llash kerakligini bildirishi mumkin. Bunday hollarda pasient darhol tibbiy yordamga murojaat qilishi kerak.
Davomli davolashning zarurati bo‘lganda BEROTEK N ning tavsiya etiladigan dozasi kuniga 3-4 marta 1-2 ingalyasion dozani tashkil qiladi. Xar bir yuborish vaqti va dozani xansirashning tez-tezligi va og‘irligiga muvofiq tanlash afzal hisoblanadi (simptomatik davolash). Bunday davolash davomli yallig‘lanishga qarshi davolash bilan, ayniqsa bronxial astmada, birga kechishi kerak. Ingalyasiyalar orasidagi interval 3 soatdan kam bo‘lmasligi kerak. Sutkalik doza 8 ingalyasion dozalardan, maksimal bir martalik doza – 4 ingalyasion dozalardan oshmasligi kerak, chunki yuqoriroq dozalari, odatda, qo‘shimcha terapevtik samara ko‘rsatmaydi, lekin potensial jiddiy nojo‘ya samaralar rivojlanishiga olib kelishi mumkin.
Maqsadga yo‘naltirilgan jismoniy kuchlanishli bronxial astma xurujining oldini olish uchun yoki allergen bilan kutilgan kontakda, taxmin qilingan jismoniy yuklama/allergen bilan kontaktdan 10-15 minut oldin BEROTEK N ning 1-2 ingalyasion dozasi tavsiya etiladi.
Agar boshqacha buyurilmagan bo‘lsa, 4-6 yoshli bolalar uchun quyidagi dozalash tartibi tavsiya etiladi:
Hansirash xuruji bilan bronxlar silliq mushaklarining to‘satdan paydo bo‘lgan spazmini barqaror etish uchun, bir ingalayasion doza (100 mkg fenoterol gidrobromidi) tavsiya etiladi
Davomli davolashning zarurati bo‘lganda BEROTEK N ning tavsiya etiladigan dozasi kuniga 4 marta 1 ingalyasion doza (100 mkg fenoterol gidrobromidi) ni tashkil qiladi. Har bir yuborish vaqti va dozani hansirashning tez-tezligi va og‘irligiga muvofiq tanlash afzal xisoblanadi (simptomatik davolash). Bunday davolash davomli yallig‘lanishga qarshi davolash bilan, ayniqsa bronxial astmada, birga kechishi kerak. Ingalyasiyalar orasidagi interval 3 soatdan kam bo‘lmasligi kerak. Sutkalik doza 4 ingalyasion dozalardan, maksimal bir martalik doza – 2 ingalyasion dozalardan oshmasligi kerak, chunki yuqoriroq dozalari, odatda, qo‘shimcha terapevtik samara ko‘rsatmaydi, lekin potensial jiddiy nojo‘ya samaralar rivojlanishiga olib kelishi mumkin.
Maqsadga yo‘naltirilgan jismoniy kuchlanishli bronxial astma xurujining oldini olish uchun yoki allergen bilan kutilgan kontaktda, taxmin qilingan jismoniy yuklama/allergen bilan kontaktdan 10-15 minut oldin BEROTEK N ning 1 ingalyasion dozasi tavsiya etiladi.
Bu dori shakli 4 yoshdan kichik bolalarda qo‘llash uchun mo‘ljallanmagan.
Bronxial astmani davolash kasallikning og‘irlik darajasiga muvofiq kelishi kerak. O‘tkazilayotgan davolashning adekvatligi muntazam tibbiy tekshirishlarning natijalari bilan tasdiqlanishi kerak.
Beta2-simpatomimetiklarning, shu jumladan BEROTEK N ni ham tavsiya etilgan dozasini shifokorning maslaxatisiz mustaqil oshirish, pasient uchun xavfli bo‘lishi mumkin.
Kasallikning kechishini, shuningdek buyurilgan bronxodilatasiya qiluvchi va yallig‘lanishga qarshi davolashning adekvatligini tibbiy baxolash uchun, shifokorning yo‘riqnomalariga muvofiq xar kungi mustaqil nazorat juda muxim. Uni, masalan, pikfluometr yordamida nafas faoliyatini aniqlab amalga oshirish mumkin.
Qo‘llash usuli
Preparatni noto‘g‘ri ishlatishdan saqlanish uchun, papsientni ingalyatorni to‘g‘ri ishlatishga o‘rgatish kerak.
Qo‘llash bo‘yicha yo‘riqnomasiga muvofiq ishlating!
Muvaffaqiyatli davolash uchun dozalangan aerozollarning moslamalari bilan to‘g‘ri muomala qilish juda muhim. Ingalyasiyada ballonchadagi ko‘rsatkich, ingalyasiya qilinayotgan pasientning tanasini holatidan qat‘iy nazar yuqoriga, mundshtuk esa – pastga yo‘naltirilgan bo‘lishi kerak. Preparatni o‘tirgan yoki turgan holatda qo‘llash tavsiya etiladi.
Birinchi qo‘llash oldidan ballonchaning tubiga ikki marta bosing.
Har bir bosishda quyidagilarni bajarish kerak:
1-rasm
2-rasm
Agar yaqqol nafas yetishmovchiligi oqibatida chuqur nafas olishning imkoniyati bo‘lmasa, nafasni yengillashtirish va keyinchalik preparatni to‘g‘ri qo‘llash mumkinligi maqsadida, birinchi marta 1 doza aerozolni og‘iz bo‘shlig‘iga purkash mumkin.
Agar ikkinchi ingalyasiya talab qilinsa 2-4 harakatlarni takrorlang.
BEROTEK N ni aerozolli kortikosteroidlar, tuzli eritmalar va kromoglisil kislotasining dinatriyli tuzi bilan davolashga tayyorlash (“o‘pkalarni ochish”) va tutib turish uchun oldindan qo‘llash kerak.
Davolash davomiyligi kasallikning turi, og‘irligi va kechishiga bog‘liq va shifokor tomonidan xar bir xolda individual ravishda buyurilishi kerak.
Agar balloncha 3 kundan ko‘proq ishlatilmasa, navbatdagi qo‘llash oldidan ballonchaning tubiga bir marta bosish kerak.
Balloncha tiniq emas, shuning uchun qachon u bo‘shashini ko‘rish mumkin emas. Balloncha 200 ingalyasiyalarga mo‘ljallangan. Xatto barcha dozalar ishlatilgadan keyin ham, ballonchada ozgina suyuqlik bo‘lishi mumkin. Lekin, ingalyator almashtirilishi kerak, chunki bunday vaziyatda Siz nafas olishda preparatning kerakli miqdorini olmasligingiz mumkin.
Ballonchada qolgan preparatning taxminiy miqdorini quyidagi tarzda tekshirish mumkin: balloncha mundshtukdan chiqarib olinadi va uni suvli idishga joylashtiriladi. Preparatning miqdori ballonchaning suvda joylashishiga qarab aniqlanadi.
3-rasm.
Mundshtukni kamida haftada bir marta tozalash kerak.
Mundshtukni, unda dori vositasi to‘planmasligi va aerozolni bloklamasligi uchun toza bo‘lishi juda muhim.
Tozalash uchun oldin himoya qalpoqchani yechib olish, mundshtukni ballonchadan ajratish va mundshtukni iliq suv bilan dori vositasi va/yoki ifloslarni ko‘rinuvchan qoldiqlari qolmaguncha yuvish kerak.
4-rasm
Tozalangandan keyin silkitib mundshtukdan suvni tushiring va uni isituvchi moslamalarni ishlatmasdan quriting. Quritilgandan keyin mundshtuk ballonchaga kiritiladi va himoya qalpoqchasi kiygiziladi.
5-rasm
Mundshtuk BEROTEK N ni ishlatish uchun maxsus ishlab chiqilgan. Mundshtukni boshqa aerozollar bilan ishlatmang. BEROTEK N ni faqat to‘plangan kiruvchi mundshtuk bilan qo‘llang.
Bosim ostida bo‘lgan ballonchani, kuch ishlatib ochish mumkin emas.
Nojo‘ya ta‘sirlari
Barcha dori vositalari kabi, BEROTEK N xam nojo‘ya ta‘sirlar chaqirishi mumkin. Nojo‘ya ta‘sirlarning paydo bo‘lish tez-tezligi quyida ko‘rsatilgan: juda tez-tez (≥1/10); tez-tez (≥1/100 dan <1/10 gacha); tez-tez emas (≥1/1000 dan ˂1/100 gacha); kam hollarda (≥1/10000 dan <1/1000 gacha); juda kam hollarda (˂1/10000); noma‘lum (mavjud bo‘lgan ma‘lumotlar bo‘yicha baxolash mumkin emas).
Immun tizimi tomonidan buzilishlar
Noma‘lum: o‘ta yuqori sezuvchanlik reaksiyalari (masalan, qichishish, toshma, purpura, trombositopeniya, yuzni shishi).
Moddalar almashinuvi va oziqlanish tomonidan buzilishlar
Tez-tez emas: gipokaliemiya (shu jumladan og‘ir gipokaliemiya); kam hollarda: giperglikemiya.
Yaqqol gipokaliemiyani rivojlanish xavfi og‘ir bronxial astmasi bo‘lgan pasientlarda ksantin hosilalari (masalan, teofillin), kortikosteroidlar va/yoki diuretiklar bilan bir vaqtda qabul qilganda oshadi. Bundan tashqari, gipoksiya gipokaliemiyaning aritmogen ta‘sirini kuchaytirishi mumkin. Bunday holda qon zardobida kaliyning darajasining nazoratini o‘tkazish kerak.
Shuningdek qonda insulin, erkin yog‘ kislotalari, gliserol va keton tanalarining darajasini oshishi ham kuzatilgan.
Ruhiyatni buzilishi
Tez-tez emas: ruhiy o‘zgarishlar, qo‘zg‘alish; noma‘lum: asabiylik.
Ruhiy o‘zgarishlar yuqori qo‘zg‘aluvchanlik, hatti-harakatdagi o‘ta yuqori reaktivlik, uyquning buzilishi, shuningdek gallyusinasiyalar ko‘rinishida namoyon bo‘lgan. Bu nojo‘ya samaralari asosan 12 yoshgacha bo‘lgan bolalarda kuzatilgan.
Nerv tizimi tomonidan buzilishlar
Tez-tez: tremor, bosh aylanishi; noma‘lum: bosh og‘rig‘i.
Yurak tomonidan buzilishlar
Tez-tez emas: aritmiya, stenokardiya, qorinchali ekstrasistoliya; noma‘lum: taxikardiya, yurak urib ketishi, miokard ishemiyasi.
Nafas tizimi, ko‘krak qafasi va ko‘ks oralig‘i a‘zolari tomonidan buzilishlar
Tez-tez: yo‘tal; tez-tez emas: parodoksal bronxospazm; noma‘lum: maxalliy ta‘sirlanish.
Parodoksal bronxospazm paydo bo‘lganida darhol preparatni yuborishni to‘xtatish kerak.
Me‘da-ichak yo‘llari tomonidan buzilishlar
Tez-tez: ko‘ngil aynishi; tez-tez emas: qusish, jig‘ildon qaynashi.
Teri va teri osti to‘qimalari tomonidan
Tez-tez: terlash; tez-tez emas: qichishish; noma‘lum: eshakemi, teri reaksiyalari, masalan, toshma.
Skelet-mushak va biriktiruvchi to‘qima tomonidan buzilishlar
Tez-tez emas: mushak spazmlari; noma‘lum: mushak kuchsizligi, mialgiya.
Buyraklar va siydik chiqarish yo‘llari tomonidan buzilishlar
Tez-tez emas: siyishni buzilishi.
Boshqalar
Tez-tez emas: arterial bosimini pasayishi yoki oshishi.
Qo‘llash mumkin bo‘lmagan holatlar
Dorilarning o‘zaro ta‘siri
Boshqa beta2-adrenomimetiklar, metilksantinlar (masalan, teofillin), antixolinergik vositalar va kortikosteroidlar bir vaqtda qabul qilinganida, BEROTEK N ning ta‘siri kuchayishi mumkin. BEROTEK N beta2-adrenomimetiklar, metilksantinlar (masalan, teofillin) yoki tizimli ta‘sirga ega bo‘lgan antixolinergik vositalar (masalan, pirenzepin saqlovchi preparatlar) bilan bir vaqtda qabul qilinganida, yaqqol nojo‘ya samaralari (masalan, taxikardiya, aritmiya) paydo bo‘lishi mumin.
Beta2-agonistlarni qabul qilish qo‘zg‘atgan gipokaliemiya, ksantin hosilalari, kortikosteroidlar va diuretiklarni bir vaqtda qo‘llash bilan kuchaytirilishi mumkin. Buni ayniqsa nafas yo‘llarining og‘ir obstruksiyasi bo‘lgan pasientlarda xisobga olish kerak. Elektrolitlarning darajasini nazorat qilish lozim. Elektrolitlarni nazorat qilish ayniqsa diuretiklar yoki yurak glikozidlari bilan bir vaqtda qabul qilinganida muxim xisoblanadi.
BEROTEK N va beta-adrenoblokatorlarni bir vaqtda qo‘llash ikkala preparatlarning ta‘sirini pasayishiga olib keladi, bunda bronxial astmasi bo‘lgan pasientlarni beta-adrenoblokatorlarni qabul qilishi og‘ir bronxospazm rivojlanishi xavfini oshiradi.
BEROTEK N qabul qilganda diabetga qarshi vositalarning gipoglikemik ta‘sirini kamayishi mumkin. Lekin, odatda, bu samara yuborishning tizimli yo‘llarini (tabletkalar yoki in‘eksiyalar/infuziyalar ko‘rinishida) ishlatish bilan BEROTEK N ning yuqori dozalari qo‘llanganida paydo bo‘ladi.
Galotan, metoksifluran yoki enfluran kabi galogen saqlovchi anestetiklar ishlatilganida, BEROTEK N qabul qilayotgan pasientlarda yurak ritmining jiddiy buzilishlari rivojlanishining va arterial bosimning pasayishi xavfining oshishi mumkin.
Agar galogen saqlovchi anestetiklarni ishlatish bilan anesteziyani o‘tkazish rejalashtirilgan bo‘lsa, iloji boricha, narkoz yuborishni boshlashdan 6 soat oldin fenoterol qabul qilishni to‘xtatish kerak.
Maxsus ko‘rsatmalar
BEROTEK N quyidagi hollarda faqat foyda-xavf nisbati sinchiklab baholanganidan keyin qo‘llanishi mumkin:
Bu baxolash ayniqsa tavsiya etiladigan eng yuqori dozalar buyurilganida zarur.
Parodoksal bronxospazm
Boshqa ingalyasion dori vositalari kabi, BEROTEK N paradoksal bronxospazmga olib kelishi mumkin, u xayot uchun xavfli bo‘lishi mumkin. Paradoksal bronxospazm rivojlanganida BEROTEK N darxol bekor qilinishi va muqobil davolash buyurilishi kerak.
Kardiovaskulyar samaralar
Simpatomimetik vositalarni, shu jumladan BEROTEK N ni qo‘llashda, yurak-qon tomir tizimi tomonidan samaralar paydo bo‘lishi mumkin. Chop etilgan adabiyotlarda va qo‘llashning postmarketing ma‘lumotlarida, beta-agonistlarni qo‘llash bilan bog‘liq bo‘lgan miokard ishemiyasi rivojlanishini kam hollari ta‘riflangan. BEROTEK N qabul qilayotgan yurakning og‘ir surunkali kasalliklari (masalan, yurak ishemik kasalligi, aritmiyasi yoki yaqqol yurak yetishmovchiligi) bo‘lgan pasientlar, ko‘krak qafasida og‘riq sindromi yoki yurak kasalligining zo‘rayishini boshqa simptomlari paydo bo‘lganda shifokor bilan maslaxatlashishlari kerakligi xaqida ogoxlantirilgan bo‘lishlari kerak. Xansirash va ko‘krak qafasida og‘riq kabi simptomlarga alohida e‘tibor berish kerak, chunki ular respirator ham, kardial etiologiyali ham bo‘lishlari mumkin.
Gipokaliemiya
Beta2-agonistlar bilan davolash potensial og‘ir gipokaliemiya rivojlanishiga sabab bo‘lishi mumkin. Beta2-agonistlar bilan induksiya qilingan gipokaliemiya ksantin hosilalari, yoki glyukokortikoidlar, yoki diuretiklar bir vaqtda qo‘llanganida kuchayishi mumkin. Og‘ir bronxial astmasi bo‘lgan pasientlarda buni ayniqsa xisobga olish kerak. Bundan tashqari, gipokaliemiyaning aritmogen samaralarini gipoksiya kuchaytirishi mumkin. Gipokaliemiya digoksinning aritmogen potensialini oshishini chaqirishi mumkin. Qon zardobida kaliyning darajasini monitoringini o‘tkazish tavsiya etiladi.
O‘tkir rivojlanib boruvchi xansirash
O‘tkir, tez rivojlanib boruvchi xansirash hollarida darxol shifokor bilan maslaxatlashish kerak.
Muntazam qo‘llashdagi maxsus ko‘rsatmalar
BEROTEK N kabi beta2-agonistlarga ehtiyojni oshishi, holatning yomonlashishining belgisi xisoblanadi. Bu vaziyatda yallig‘lanishga qarshi davolashni boshlash yoki kuchaytirish, yoki qo‘shimcha dori vositalarini buyurish xaqidagi masalani ko‘rish birdan pasientni davolash dasturini qayta ko‘rish uchun shifokorga murojaat qilish kerak.
Dori vositasini tavsiya etilgandan ahamiyatli yuqori dozalarda qabul qilish, xavfli qilishi mumkin.
Ingalyasion beta2-agonistlarni yuqori yoki tavsiya etilgandan yuqori dozalarda uzoq muddat qo‘llash va noadekvat yallig‘lanishga qarshi davolashda bronxial astmaning og‘ir asoratlari xavfini oshishi, shu jumladan o‘lim bilan yakunlangan, xaqida ko‘plab xabarlar qayd etilgan. Sabablarini aniqlash kerak bo‘ladi. Lekin noadekvat yallig‘lanishga qarshi davolash, ehtimol, xal qiluvchi rol o‘ynaydi.
Simpatomimetiklar yoki antixolinergik bronxodilatatorlar bilan birga qo‘llash
Boshqa adrenergik bronxodilatatorlar bilan birga qo‘llash faqat sinchikov tibbiy kuzatuv xolidagina mumkin. BEROTEK N ni antixolinergik bronxodilatatorlar bilan birga qo‘llash mumkin
Bolalar bu dori vositasini faqat kattalarning kuzatuvi ostida va shifokorning ko‘rsatmasi bo‘yicha qo‘llashlari kerak.
Yuqori dozalarda qabul qilinganida qonda glyukozaning darajasini oshishi mumkinligi tufayli, qandli diabeti bo‘lgan pasientlarda qondagi glyukozaning darajasini muntazam nazorat qilish kerak.
Buyrak va jigar yetishmovchiligida fenoterolning farmakokinetikasi bo‘yicha ma‘lumotlar yo‘qligi tufayli, bu preparatni bunday pasientlarga buyurishda ehtiyotkorlikka rioya qilish kerak.
99% li etanol saqlaydi (spirt; 1 dozada 100 mg dan kam).
BEROTEK N ni qo‘llash doping-nazoratni ijobiy natijalariga olib kelishi mumkin.
Homiladorlik va emizish davri
Homiladorlik
Fenoterol yo‘ldosh to‘sig‘i orqali o‘tadi.
Hayvonlardagi tadqiqotlarda embrionga salbiy ta‘siri aniqlanmaganligiga qaramasdan, homiladorlikda fenoterolni ingalyasion qo‘llash, ayniqsa birinchi uch oyi davomida, va emizish davrida faqat xavf va foyda nisbati sinchiklab baholanganidan keyingina mumkin.
Preparatni ingalyasion yuborish usulida tokolitik ta‘sirini ehtimoli kam, lekin butunlay istisno qilinishi mumkin emas.
Emizish davri
Yangi tug‘ilgan chaqaloqlarga fenoterolning noxush ta‘sir ko‘rsatishi noma‘lum. Fenoterolni ko‘krak sutiga o‘tishi tufayli, emizish davrida preparatni faqat xavf va foyda nisbati sinchiklab baholanganidan keyingina qo‘llash tavsiya etiladi.
Fertillik
Fenoterolni fertillikka ta‘siri bo‘yicha klinik ma‘lumotlar yo‘q. Fenoterol uchun o‘tkazilgan klinika oldi tadqiqotlarda, fertillikka noxush ta‘siri aniqlanmagan.
Avtomobilni va mexanizmlarni boshqarish qobiliyatiga ta‘siri
Dori vositasini avtomobil va mexanizmlarni boshqarish qobiliyatiga ta‘sirining tadqiqotlari o‘tkazilmagan. Lekin pasientlarni BEROTEK N preparati bilan davolashda bosh aylanishi kabi nojo‘ya samarasi xaqida xabar berilganligi, u transportni yoki boshqa mexanizmlarni boshqarish qobiliyatiga ta‘sir qilishi mumkinligi xaqida xabardor qilish kerak. Pasientlarda yuqorida ko‘rsatilgan nojo‘ya ta‘siri paydo bo‘lganida, ular avtomobil va mexanizmlarni boshqarish kabi potensial xavfli faoliyat turlaridan saqlanishlari kerak.
Preparat bolalar ololmaydigan joyda saqlansin va yaroqlilik muddati o‘tgach qo‘llanilmasin.
Dozani oshirib yuborilishi
Simptomlari
Dozani oshirib yuborilishining darajasiga qarab, beta2-adrenomimetiklar uchun tipik bo‘lgan quyidagi nojo‘ya samaralari paydo bo‘lishi mumkin: yuzga qonni oqib kelishi hissi, xushdan ketish oldi holatini xis qilish, bosh og‘rig‘i, taxikardiya, yurak urishini hissi, aritmiya, xatto shokkacha bo‘lgan arterial gipotenziya, arterial bosimni oshishi, bezovtalik, ko‘krak qafasida og‘riq, qo‘zg‘alish, ekstrasistolalar va yaqqol tremor paydo bo‘lishi mumkin, ayniqsa barmoqlarda, lekin butun tanada ham bo‘lishi mumkin.
Giperglikemiya, giperlipidemiya va giperketonemiya rivojlanishi mumkin.
Fenoterol qo‘llash ko‘rsatmalariga muvofiq tavsiya etilgandan yuqori dozalarda qo‘llanganda metabolik asidoz rivojlanishining hollari qayd etilgan.
Me‘da-ichak yo‘llari tomonidan mumkin bo‘lgan ko‘rinishlar ko‘ngil aynishi va qusishni o‘z ichiga oladi, ayniqsa peroral doza oshirib yuborilganida.
Davolash
BEROTEK N bilan davolash to‘xtatilishi kerak. Kislota-ishqor muvozanatini monitoringini o‘tkazish kerak.
Beta-simpatomimetiklar dozasini oshirib yuborilishini davolash asosan simptomatik. Fenoterolning antidoti sifatida beta-adrenoblokatorlarni ishlatish mumkin; lekin og‘ir bronxospazm rivojlanishi xavfini xisobga olish kerak, bu preparatning dozasini sinchiklab tanlashni talab qiladi. Bu shuningdek kardioselektiv beta-adrenoblokatorlarga ham taalluqlidir.
Yurak faoliyatini EKG-monitoring tavsiya etiladi.
Chiqarilish shakli
10 ml dan dozalovchi klapanli zanglamas po‘lat ballonchalarda.
Xar bir balloncha qo‘llash bo‘yicha yo‘riqnomasi bilan karton qutiga joylanadi.
Saqlash sharoiti
Bevosita quyosh nurlaridan himoyalangan joyda, 25oS dan past haroratda saqlansin.
Yuqori harorat ta‘siriga duchor qilinmasin va muzlatilmasin.
Yaroqlilik muddati
3 yil.
Dorixonalardan berish tartibi
Shifokor resepti bo‘yicha beriladi.