QO‘LLASH BO‘YICHA YO‘RIQNOMA
BRALIN
BRALIN
Preparatning savdo nomi: Bralin
Ta‘sir qiluvchi modda (XPN): sitikolin
Dori shakli: ichga qabul qilish uchun eritma.
Tarkibi:
100 ml eritma quyidagilarni saqlaydi:
faol modda: sitikolin natriy – 10,45 g;
yordamchi moddalar: sorbitol 70%, gliserin, metilparagidroksibenzoat, propilparagidroksibenzoat, natriy sitrati, natriy saxarini, qulupnay xushbo‘yi, kaliy sorbati, limon kislotasi, tozalangan suv 100 ml gacha.
Ta‘rifi: rangsiz yoki sarg‘ish rangli tiniq suyuqlik, qulupnay hidli.
Farmakoterapevtik guruhi: nootrop vositalar.
ATX kodi: N06BX06
Farmakologik xususiyatlari
Sitikolin xujayra membranasining (asosan fosfolipidlarning) asosiy ultrastruktur komponentlarining o‘tmishdoshi bo‘lib, keng ta‘sir doirasiga ega – xujayralarning shikastlangan membranalarini tiklanishga yordam beradi, fosfolipazalarning ta‘sirini ingibirlaydi, erkin radikallarning ortiqcha hosil bo‘lishiga to‘sqinlik qiladi, shuningdek apoptoz mexanizmlariga ta‘sir ko‘rsatib, hujayralarning halok bo‘lishini oldini oladi. Insultning o‘tkir davrida bosh miya to‘qimasining shikastlanish hajmini kamaytiradi, xolinergik impulslarni o‘tkazilishini yaxshilaydi. Bosh-miya jarohatida postravmatik komaning davomiyligini va nevrolitik belgilarining yaqqoligini kamaytiradi, bundan tashqari, tiklanish davrining davomiyligini kamayishiga yordam beradi. Bosh miyaning surunkali gipoksiyasida sitikolin xotirani yomonlashishi, tashabbussizlik, kundalik harakatlarni bajarishdagi va o‘z-o‘ziga xizmat ko‘rsatishdagi qiyinchiliklar kabi kognitiv buzilishlarni davolashda samaralidir. Diqqat va ong darajasini oshiradi, shuningdek amneziyaning ko‘rinishlarini kamaytiradi.
Degenerativ va qon-tomir etiologiyali nevrologik sezgi va harakat buzilishlarini davolashda samaralidir.
Farmakokinetikasi
So‘rilishi
Sitikolin ichga qabul qilinganida yaxshi so‘riladi. Peroral qo‘llanganidan keyin so‘rilishi deyarli to‘liq, biokiraolishligi vena ichiga yuborilganidan keyingi bilan taxminan bir xil.
Metabolizmi
Preparat xolin va sitidinni hosil bo‘lishi bilan ichakda va jigarda metabolizmga uchraydi. Preparat qabul qilinganidan keyin qon plazmasida xolinning konsentrasiyasi sezilarli oshadi.
Taqsimlanishi
Sitikolin xolin fraksiyalarini struktur fosfolipidlarga va sitidin fraksiyalarini sitidin nukleotidlari va nuklein kislotalariga tez kirishi bilan bosh miya strukturalarida ahamiyatli darajada taqsimlanadi. Sitikolin bosh miyaga kiradi va hujayra, sitoplazmatik va mitoxondrial membranalarga faol tizilib olib, struktur fosfolipidlarning fraksiyasini bir qismini hosil qiladi.
Chiqarilishi
Sitikolinning yuborilgan dozasini faqat 15% odam organizmidan chiqariladi: 3% dan kamrog‘i – buyraklar va ichak orqali va taxminan 12% – nafas bilan chiqarilayotgan SO2 bilan chiqariladi.
Preparatni siydik bilan chiqarilishida 2 bosqichni ajratish mumkin: taxminan 36 soat davom etuvchi birinchi bosqich, unda chiqarilish tezligi tez kamayadi va ikkinchi bosqich, unda chiqarilish tezligi ancha sekinroq kamayadi. SO2 bilan chiqarilganida ham shunday holat kuzatiladi, nafas bilan chiqariladigan SO2 ni chiqarilish tezligi taxminan 15 soat o‘tgach tez kamayadi, so‘ngra u ancha sekinroq pasayadi.
Qo‘llanilishi
– Ishemik insultning o‘tkir davri (majmuaviy davolash tarkibida).
– Ishemik va gemorragik insultlarning tiklanish davri.
– Bosh-miya jarohati (BMJ), o‘tkir (majmuaviy davolash tarkibida) va tiklanish davri.
– Degenerativ yeki qon-tomir kelib chiqishiga bog‘liq bo‘lgan serebral patologiyali kognitiv, sensitiv, motorik va neyropsixologik buzilishlar.
Qo‘llash usuli va dozalari
Preparat peroral buyuriladi. Qo‘llashdan oldin preparatni oz miqdordagi (120 ml yoki 1/2 stakan) suvda suyultirish kerak. Ovqat vaqtida yoki ovqat qabul qilishlar orasida qabul qilinadi.
Tavsiya qilingan dozalash tartibi
Ishemik insult va bosh-miya jarohati (BMJ) ning o‘tkir davri: 1000 mg (10 ml) dan har 12 soatda buyuriladi. Davolashning davomiyligi kamida 6 hafta.
Ishemik va gemorragik insultlarning tiklanish davri, bosh-miya jarohatining tiklanish davri, bosh miyaning degenerativ va qon-tomir oqibatidagi kasalliklaridagi kognitiv va xulqiy buzilishlar: Kuniga 500-2000 mg (5-10 ml) kuniga 1-2 marta buyuriladi. Doza va davolashning davomiyligi kasallikning simptomlarini og‘irligiga bog‘liq.
Keksa pasientlar
Preparati keksa pasientlarga buyurilganda dozani to‘g‘rilash talab qilinmaydi.
Nojo‘ya ta‘sirlari
Nojo‘ya samaralarning tez-tezligi
Juda kam (<1/10000) (shu jumladan xususiy holatlar):
Allergik reaksiyalar (toshma, terini qichishishi, anafilaktik shok), bosh og‘rig‘i, bosh aylanishi, qizib ketish hissi, tremor, ko‘ngil aynishi, qusish, diareya, gallyusinasiyalar, shishlar, hansirash, uyqusizlik, qo‘zg‘alish, ishtaxani pasayishi, falajlangan qo‘l-oyoqlarda uvishish, jigar fermentlari faolligini o‘zgarishi. Ayrim hollarda preparat parasimpatik nerv tizimini rag‘batlantirishi, shuningdek arterial bosimni qisqa muddatli o‘zgarishini chaqirishi mumkin.
Agarda yo‘riqnomada ko‘rsatilgan nojo‘ya samalardan birontasi og‘irlashsa, yoki yo‘riqnomada ko‘rsatilmagan har qanday boshqa nojo‘ya samaralari sezilgan bo‘lsa, bu haqida shifokorga xabar berish kerak.
Qo‘llash mumkin bo‘lmagan holatlar
-preparatning har qanday komponentiga yuqori sezuvchanlik;
-yaqqol vagotoniya (vegetativ nerv tizimining parasimpatik qismining tonusini ustunligi);
-fruktozani o‘zlashtiraolmaslik bilan bog‘liq kam uchraydigan nasliy kasalliklar;
Dorilarning o‘zaro ta‘siri
Sitikolin levodopaning samarasini kuchaytiradi. Meklofenoksat saqlovchi dori vositalari bilan bir vaqtda buyurish mumkin emas.
Maxsus ko‘rsatmalar
Sovuqda konservantning vaqtinchalik qisman kristallanishi tufayli ozgina miqdorda kristallarhosil bo‘lishi mumkin. Keyinchalik tavsiya qilingan sharoitlarda saqlanganida kristallar bir necha oy davomida erib ketadi. Kristallarning borligi preparatning sifatiga ta‘sir qilmaydi. Davolanish davrida maxsus e‘tibor va tezkor reaksiyalarni talab qiluvchi potensial xavfli faoliyat turlarini (avtomobil va boshqa transport vositalarini boshqarish, harakatlanuvchi mexanizmlar bilan ishlash, dispetcher va operatorning ishi va hokazolar) bajarishda ehtiyotkorlikka amal qilish kerak.
Homiladorlik va emizish davrida qo‘llanishi
Sitikolinni homilador ayollarda qo‘llash bo‘yicha yetarli ma‘lumotlar yo‘q. Garchi hayvonlarda o‘tkazilgan tadqiqotlarda salbiy ta‘siri aniqlanmagan bo‘lsada, homiladorlik davrida preparatni faqat ona uchun kutilayotgan foyda, homila uchun potensial xavfdan ustun bo‘lgan hollardagina buyuriladi.
Preparat laktasiya davrida buyurilganida ayollar emizishni to‘xtatishlari lozim, chunki setikolinni ayollar suti bilan chiqarilishi to‘g‘risida ma‘lumotlar yo‘q. Preparat yangi tugilgan chaqaloqlarda tibbiy ko‘rsatmalar asosida qo‘llanilishi mumkin. Preparat qabul qilinishida yosh bo‘yicha chegaralanmaydi.
Preparat bolalar ololmaydigan joyda saqlansin va uni yaroqlilik muddati o‘tgach ishlatmaslik lozim.
Dozani oshirib yuborilishi
Preparatning kam zaharliligini hisobga olib, dozani oshirib yuborilish hollari ta‘riflanmagan.
Chiqarilish shakli
Ichga qabul qilish uchun 100mg/ml eritma. 30 ml dan flakonlarda.
Saqlash sharoiti
Quruq, yorug‘likdan himoyalangan joyda, 25ºS dan yuqori bo‘lmagan haroratda saqlansin.
Yaroqlilik muddati
3 yil.
Dorixonalardan berish tartibi
Resept bo‘yicha.
