Etamzilat

-       Препаратнинг компонентларига юқори сезувчанлик;

-       Бронхиал астма;

-       Ўткир порфирияси;

-       Тромбоэмболия

-       Тромбоз;

-       Болаларда гемобластоз (лимфобласт ва миелобласт лейкоз);

-       Остеосаркомада қўллаш мумкин эмас.

Эҳтиёткорлик билан:

Антикоагулянтлар дозаси ошириб юборилиш фонида қон кетишларда, тромбоз ёки анамнезда тромбоэмболия, ҳомиладорлик.

Юрак ритмини бузилишлари ва зўриқиш стенокардияси бўлган беморларда препаратни эхтиёткорлик билан буюрилади.

Этамзилат гемостатик, антигеморрагик ва ангиопротектор воситадир, қон томир деворини ўтказувчанлигини нормаллаштиради, микроциркуляцияни яхшилайди. Тромбоцитлар ҳосил бўлишини ва уларни суяк кўмигидан чиқишини рағбатлантиради. Тромбоцитлар адгезиясини оширади, капиллярлар  деворларини барқарорлашади, шундай қилиб уларни ўтказувчанлигини камайтириб тромбоцитлар дезагрегациясини, вазодилятациясини ва капиллярлар ўтказувчанлигини оширишини чақирувчи протагландинларни  синтезини тормозлайди, бу эса қон кетиш вақтини қисқартиради ва қон кетишини камайтиради. Бирламчи тромбни хосил бўлиш тезлигини оширади ва унинг ретракциясини кучайтиради, қон плазмасида фибриногенни концентациясига ва протромбин вақтига, деярли таъсир қилмайди. Қайта қўлланилганда тромб хосил бўлиши кучаяди. Этамзилат периферик қон таркибига, унинг оқсиллари ва липопротеинларига деярли таъсир қилмайди. Эритроцитлар  чўкиш тезлиги бир оз камайиши мумкин. Қон томир оқимидан суюқликни чиқиши ва қон шаклли элементларини диапедезини камайтиради, микроциркуляцияни яхшилайди. Қон томир торайтирувчи  таъсир қилмайди. Антигиалуронидаза фаолликка эга бўлиб ва аскорбин кислотасини барқарорлаштириб, капиллярлар деворида катта молекуляр масса билан мукополисахаридларни  ҳосил бўлишига ёрдам беради, капиллярларни қаршилигини оширади, уларни “мўртлигини” камайтиради, патологик жараёнларда ўтказувчанликни нормаллаштиради. Бу ангиопротектор  таъсири микроциркуляция жараённи бирламчи ва иккиламчи бузилишлари билан боғлиқ тури касалликларини даволашда намоён бўлади.

Этамзилат эритмаси вена ичига юборилганда гемостатик самара 5-15 минутдан кейин, максимал самара 1-2 соатдан кейин кузатилади. Таъсири 4-6 соат давомида давом этади, кейинчалик 24 соат давомида аста-секин камаяди. Мушак ичига юборилганда гемостатик самара 30-60 минутдан кеин кузатилади. Вена/ мушак ичига 500 мг этамзилат юборилгандан кейин плазмадиг максимал концентрацияси 10 минутдан кейин эришилади ва 30-50 мкг/мл ни ташкил қилади деярли тўлиқ йўлдош тўсиғи орқали ўтади. Этамзилатни кўкрак сутига ўтиши номаълум. Плазма оқсиллари билан боғланиши тахминан 90 % ни ташкил қилади. Этамзилат фақат чекланган даражада метаболизмга учрайди. Юборилган дозани тахминан 80 % ўзгармаган ҳолда асосан буйрак орқали чиқарилади. Вена ичига юборилгандан кейин қон плазмасидан ярим чиқарилиш даври тахминан 2 соатни ташкил қилади. Этамзилатнинг юборилган дозани тахминан 85 % 24 соат давомида чиқарилади. Жигар ва/ёки буйрак функциясини бузилиши бўлган пациентларда этамзилатни қўллаш бўйича клиник тадқиқотлар ўтказилмаган.

Ҳомиладорлик даврида она учун даволашни потенциал фойдаси ҳомила учун бўлиши мумкин бўлган хавфдан устун бўлганида препаратни қўллаш мумкин. Зарур бўлганида лактация даврида препаратни буюриш эмизишни тўхтатиш тўғрисида масалани хал қилиш лозим.

Препаратни дозани ошириб юборилиш ҳоллари қайд қилинмаган. Дозани ошириб юборилиши симптоматик даволаш.

Анамнезда тромбоэмболияси ёки тромбозлари бўлган беморларга Этамзилатни буюришда эхтиёткорликка риоя қилиш керак (тромб ҳосил бўлишини индукция йўқлигига қарамасдан).

Антикоагулянтларнинг дозаси ошириб юборилиши билан боғлиқгеморрагик асоратларда махсус антидотлар қўллаш тавсия қилинади. Қонни ивиш тизимининг кўрсаткичларини  бузилиши бўлган беморларда Этамзилатниг дефектини бартараф қилувчи дори воситаларни қўллаш мумкин. Аммо аниқланган танқислик ёки ивиш тизимининг  омилларни танқислигини ёки  дефектини  дори воситалари қўлланиши билан тўлдириш керак. Даволашни бошлашдан олдин тромбоцитопенияси бўлган пациентларда препарат самарасизлигини  хисобга олиш керак. Этамзилат препаратини  парентерал юборилиши артериал босими пасайишини чақириши мумкинлиги туфайли ўзгарувчан артериал босим ёки гипотензияси бўлган беморларга юборилганда эхтиёткорликка риоя қилиш талаб қилинади.

Аллергик реакция пайдо бўлган холатда препарат билан даволашни дархол тўхтатиш керак.

Ҳомиладорлик ва лактация даврида қўлланилиши

Ҳомиладорлик даврида она учун даволашни потенциал фойдаси ҳомила учун бўлиши мумкин бўлган хавфдан устун бўлганида препаратни қўллаш мумкин. Зарур бўлганида лактация даврида препаратни буюриш эмизишни тўхтатиш тўғрисида  масалани хал қилиш лозим.

Транспорт воситаларини бошқариш ёки механизмлар билан ишлашда реакция тезлигига таъсир қобилияти.

Диққатни жамлашни талаб қилувчи транспорт ва бошқа механизмларни бошқариш қобилиятига таъсири тўғрисида маълумотлар йўқ.

Бошқа дори воситалари билан (битта шприцда) фармацевтик номутаносиб. Декстранлар юборишдан олдин (ўртача молекуляр масса 30-40 минг Да) 10 мг/тана массасини кг дозада юборилиши антиагрегант таъсирини олдини олади. Декстран билан бир вақтда  юбориш зарур бўлганда биринчи навбатда этамзилат  эритмасини юбориш лозим. Декстрандан кейин Этамзилатни юбориши гемостатик таъсир кўрсатмайди. Аминокапрон кислотаси, менадион ва натрий бисульфити билан бирга қўллаш мумкин. Тиамин (витамин В1) билан бир вақтда юбориш тавсия қилинмайди, чунки у ушбу дори шаклида сақланувчи  сульфат билан фаоллаштирилади (инъекция учун эритма).

Тадқиқотлар бўйича этамзилат вена ичига юборилганда 12 соат муддатгача ферментатив усул билан аниқланадиган креатинин,  лактат, триглицерид, сийдик кислотани қонда миқдорига таъсир қилиши мумкин.

Этамзилат билан даволаш вақтида препаратни биринчи юборишдан олдин синамаларни (масалан қонни) олиш тавсия қилинади, лаборатор тақиқотлар натижаларига таъсирини минимал даржага етказиш.

QO‘LLASH BO‘YICHA YO‘RIQNOMA

ETAMZILAT

ETAMSYLATE

Preparatning savdo nomi: Etamzilat

Ta‘sir etuvchi modda (XPN): etamzilat

Dori shakli: in‘eksiya uchun eritma

Tarkibi:

1 ml eritma quyidagilarni saqlaydi:

faol modda: etamzilat – 125 mg;

yordamchi moddalar: natriy metabisulfiti (Ye 223), suvsiz natriy sulfiti (Ye 221), dinatriy edetati (Trilon B), in‘eksiya uchun suv.

Ta‘rifi: tiniq, rangsiz yoki biroz och sariq tusli  suyuqlik.

Farmakoterapevtik guruhi: Tizimli qo‘llash uchun gemostatik vositalar. Angioprotektorlar.

ATX kodi: B02BX01.

Farmakologik xususiyatlari

Farmakodinamikasi

Etamzilat qon ketishini oldini olish va to‘xtatish uchun vositadir. U gemostaz mexanizmining birinchi bosqichiga (endoteliy va trombositlar o‘rtasidagi o‘zaro ta‘sir) ta‘sir qiladi. Etamzilat trombositlarning adgezivligini oshiradi, kapillyarlar devori mustahkamligini normallashtiradi, va shu yo‘l bilan ularning o‘tkazuvchanligini pasaytiradi, trombositlar dezagregasiyasini, vazodilatasiyani va kapillyarlarning oshgan o‘tkazuvchanligini chaqiruvchi prostaglandinlar biosintezini ingibisiya qiladi. Buning natijasida qon ketish vaqti ancha sezilarli kamayadi, qon yo‘qotilishi kamayadi.

Farmakokinetikasi

Preparat vena ichiga yuborilganidan keyin gemostatik ta‘siri 5-15 minutdan so‘ng aniqlanadi, maksimal ta‘siri esa – 1-2 soatdan keyin namoyon bo‘ladi. Preparat 4-6 soat davomida samarali bo‘lib, shundan so‘nggina samarasi asta-sekin yo‘qoladi. Etamzilat
500 mg dozada vena ichiga yuborilgandan so‘ng qon plazmasidagi uning eng yuqori darajasiga 10 minutdan keyin erishiladi va u 50 mkg/ml ni tashkil etadi.

Yuborilgan dozaning taxminan 72% birinchi 24 soat davomida siydik bilan o‘zgarmagan holda chiqariladi. Yarim chiqarilish davri –  taxminan 2 soatni tashkil etadi. Etamzilat yo‘ldosh to‘sig‘i orqali o‘tadi va ko‘krak sutiga ajralib chiqadi.

Qo‘llanilishi

Yuza joylashgan va ichki kapillyarlardan turli etiologiyali qon quyilishlarini, ayniqsa qon ketishi endoteliyni shikastlanishi bilan bog‘liq bo‘lgan quyidagi holatlarda oldini olish va nazorat qilishda qo‘llaniladi:

• otorinolaringologiyada, ginekologiyada, akusherlikda, urologiyada, stomatologiyada, oftalmologiyada va plastik jarrohlikda jarrohlik operasiyalari vaqtida va undan keyin qon ketishlarini oldini olish va davolash;
• turli etiologiyali va lokalizasiyaga ega kapillyardan qon ketishlarini:
• gematuriya, metrorragiya, birlamchi gipermenoreya, bachadon ichki homilaga qarshi vositalari bo‘lgan ayollarda gipermenoreya, burundan qon ketishi, milklarda qon ketishini oldini olish va davolash;
• neonatologiya: chala tug‘ilgan chaqaloqlarda periventrikulyar qon ketishini oldini olish uchun.

Qo‘llash usuli va dozalari

Preparat vena ichiga (sekin) yoki mushak ichiga yuboriladi. Kattalar uchun optimal sutkalik doza 1 kg tana vazniga 10-20 mg etamzilatni tashkil etadi, uni 3-4 marta qabul qilishda yuboriladi. Bolalar uchun sutkalik doza kattalarning sutkalik dozasini yarmini tashkil etadi.

Operativ aralashuvdan oldin 1-2 ampulaning ichidagi modda vena ichiga yoki mushak ichiga yuboriladi. Operasiya vaqtida 1-2 ampulaning ichidagi modda vena ichiga yuboriladi; bu dozani takroran yuborish mumkin. Operasiyadan keyin 1-2 ampulaning ichidagi moddani har 6 soatda qon ketish xavfi yo‘qolgunicha yuboriladi.

Neonatologiyada Etamzilat tana vazniga 12,5 mg/kg (0,1 ml = 12,5 mg) dozada vena ichiga yoki mushak ichiga yuboriladi. Davolashni bola tug‘ilganidan keyin ilk 2 soatlar davomida boshlash lozim. Preparatni yuborishni 4 sutka davomida xar 6 soatda yig‘indi doza 200 mg/kg gacha yetgunicha o‘tkazish kerak.

Etamzilatni mahalliy ravishda (teri trasplantati, tish oldirish) preparat shimdirilgan steril doka salfetkani qo‘yish yordamida qo‘llash mumkin.

Nojo‘ya ta‘sirlari

Nerv tizimi tomonidan: kam hollarda – bosh og‘rig‘i, bosh aylanishi, yuzni qizib ketishi, oyoqlarni paresteziyasi.

Yurak-qon tomir tizimi tomonidan: juda kam hollarda – tromboemboliya, arterial gipotenziya.

Ovqat hazm qilish yo‘llari tomonidan: ko‘ngil aynishi, qusish, epigastral sohada og‘riq, diareya.

Immun tizimi tomonidan: kam hollarda – allergik reaksiyalar, tana haroratini oshishi, terida toshmalar, anafilaktik shok, angionevrotik shishning bir holati ta‘riflangan.

Nafas tizimi tomonidan: bronxospazm.

Endokrin tizimi tomonidan: juda kam hollarda – o‘tkir porfiriya.

Suyak-mushak tizimi tomonidan: kam hollarda – belda og‘riq.

Teri tomonidan: qichishish, eshakemi.

Boshqalar: to‘qimalar perfuziyasini pasayishi, bu biroz vaqtdan keyin o‘z-o‘zidan tiklanadi.

Barcha nojo‘ya samaralar kuchsiz va o‘tkinchidir.

O‘tkir limfatik va mieloid leykemiyada qon ketishini oldini olish uchun etamzilat bilan davolangan bolalarda ko‘pincha og‘ir leykopeniya aniqlangan.

Qo‘llash mumkin bo‘lmagan holatlar

Etamzilatga yoki preparatning har qanday boshqa komponentiga yuqori sezuvchanlik; natriy sulfitiga o‘ta yuqori sezuvchanlikda qo‘llash mumkin emas. Bronxial astma, o‘tkir porfiriya, qon ivishini oshishi, antikoagulyant vositalar chaqirgan gemorragiyalar, bolalardagi gemoblastoz (limfatik va mieloid leykemiya, osteosarkoma) da qo‘llash mumkin emas.

Davolashni bachadonning fibroz tuzilmalari borligi istisno qilinganidan keyin boshlash mumkin.

Dorilarning o‘zaro ta‘siri

Agar Etamzilat fiziologik eritma bilan aralashtirilsa, uni darhol qo‘llash lozim.

Reopoliglyukinni yuborishdan oldin qabul qilish, oxirgining antiagregasion ta‘sirini bartaraf etadi, reopoliglyukinni yuborgandan so‘ng qabul qilish gemostatik ta‘sir ko‘rsatmaydi. Aminokapron kislotasi, vikasol bilan birga qo‘llash mumkin.

Nomutanosiblik.

Ampulaning ichidagi moddani bir shprisda boshqa preparatlar bilan aralashtirish mumkin emas.

Etamzilat eritmasi natriy gidrokarbonati eritmasi va natriy laktati kukuni bilan nomutanosibdir.

Maxsus ko‘rsatmalar

Ilgari trombozlar yoki tromboemboliyalar qayd etilgan pasientlarga, shuningdek antikoagulyant vositalar tomonidan chaqirilgan gemorragiyalarda ehtiyotkorlik bilan qo‘llash kerak.

Antikoagulyantlar dozasini oshirib yuborilishi bilan bog‘liq gemorragik asoratlarda, spesifik antidotlarni qo‘llash kerak.

Preparat trombositlar soni kamayganda samarasizdir.

Davolashni boshlashdan oldin qon ketishining boshqa sabablarini istisno qilish kerak.

Qon ivish tizimi ko‘rsatkichlarini buzilish bo‘lgan pasientlarni Etamzilat bilan davolashni, qon ivish tizimi omillarining nuqsoni yoki aniqlangan tanqislikni barataraf etuvchi dori vositalarini yuborish bilan to‘ldirish kerak.

In‘eksion eritmaning rangi o‘zgargan hollarda preparatni qo‘llash man etiladi.

Homiladorlik va laktasiya davrilarida qo‘llanishi.

Homiladorlik yoki emizish davrida qo‘llanmaydi.

Etamzilat bilan davolanish vaqtida emizishni to‘xtatish kerak.

Bolalar.

Gemoblastozi (limfatik va mieloid leykemiya, ostesarkomasi) bo‘lgan bolalarda preparatni qo‘llash mumkin emas.

Avtotransportni boshqarish yoki boshqa mexanizmlar bilan ishlashda reaksiya tezligiga ta‘sir etish xususiyati.

Etamzilat bilan davolanish vaqtida avtotransportni boshqarish yoki boshqa mexanizmlar bilan ishlashda ehtiyotkorlikka amal qilish lozim, chunki bosh aylanishi yuz berishi mumkin.

Preparat bolalar ololmaydigan joyda saqlansin va yaroqlilik muddati o‘tgach ishlatilmasin.

Dozani oshirib yuborilishi

Etamzilatning dozasini oshirib yuborilishi haqida ma‘lumotlar yo‘q.

Chiqarilish shakli

2 ml dan ampulalarda, 10 ampuladan qutida; 5 ampuladan bllisterda, 2 blisterdan qutida; 10 ampuladan blisterda, 1 blisterdan qutida.

Saqlash sharoiti

Original o‘ramda, 25^oS gacha haroratda saqlansin.

Yaroqlilik muddati

3 yil.

Dorixonalardan berish tartibi

Resept bo‘yicha.

Дори шакли: инъекция учун эритма.

Таркиби:

фаол модда: этамзилат – 125 мг.

ёрдамчи моддалар: натрий метабисульфити, сувсиз натрий сульфити, динатрий эдетати (Трилон Б), инъекция учун сув – 1 мл.гача.

2 мл дан шиша ампулалар қўлланишига доир йўриқномаси билан бирга картон қутига жойланган.

Жахон соғлиқни сақлаш ташкилоти маълумотлари бўйича пайдо бўлиши мумкин бўлган ножўя самаралар қуйидагича таснифланади:

жуда тез-тез (≥ 1/100, <1/10) тез-тез эмас (≥ 1/1000, <1/100) , кам ҳолларда

 (≥ 1/10000<1/1000,) , жуда кам ҳолларда (<1/10000) , шу жумладан алоҳида хабарлар.

Овқат ҳазм қилиш тизими томонидан: тез-тез: кўнгил айниши, эпигастрал соҳада оғирлик ҳис қилиш.

Тери ва тери ости тўқималари томонидан: тез-тез; тери тошмаси; тез-тезлиги номаълум:юз терисини гиперемияси.

Нерв тизими томонидан: тез-тез: бош оғриғи; тез-тезлиги номаълум; бош айланиши, оёқларни парестезияси.

Юрак ва қон томирлари томонидан: жуда кам ҳолларда: тромбоэмболия, артериал босимини яққол пасайиши.

Қон ва лимфатик тизими томонидан: жуда кам ҳолларда: агранулоцитоз, нейтропения, тромбоцитопения.

Таянч-ҳаракатланувчи аппарат томонидан: кам ҳолларда: артралгия.

Иммун тизими томонидан:жуда кам холларда: аллергик реакциялар.

Бошқалар: тез-тез:астения:жуда кам холларда: иситма.

Тери томонидан ножўя реакциялар ҳолатда ёки иситма кузатилган даволашни тўхтатиш ва шифокорга хабар бериш керак, чунки бу юқори сезувчанлик белгилари бўлиши мумкин.

Турли этиологияли капилляр қон кетишларни олдини олиш ва даволаш:

• Оператив аралашувлардан олдин, вақтида ва кейин барча яхши васкуляризация бўлган тўқималарда стоматология, отоларингология, гинекология, урология, офтальмология амалиётида, акушерликда ва пластик жаррохлик;
• гематурия; метрологиялар, бирламчи меноррагия, бачадон ички контрацептивлари бўлган аёлларда меноррагиялар, бурундан қон кетишлари, милклардан қон кетишлари;
• диабетик микроангиопатияси (геморрагик диабетик ретинопатияси, тўр пардага қайта қон қуйилиши, гемофтальм);
• янги туғилган чақалоқларда  ва муддатдан олдин туғилган болаларда бош мия ички қон қуйилиши;
• артериал гипертензия фонида бурундан қон кетишлар;
• дори воситалар қон қабул қилиш билан боғлиқ қон кетишлари;
• геморрагик диатез (шу жумладан Верльгоф касаллиги, Виллебранд-Юргенс касаллиги, тромбоцитопатия) да қўлланилади