Plazmiks

QO‘LLASH BO‘YICHA YO‘RIQNOMA

PLAZMIKS

PLAZMIX

Preparatning savdo nomi: Plazmiks

Ta‘sir etuvchi modda (XPN): gidroksietilkraxmal

Dori shakli: infuziya uchun eritma

Tarkibi:

100 ml eritma quyidagilarni saqlaydi:

faol modda: gidroksietilkraxmal (GEK 200/05) – 6,0 g;

yordamchi moddalar: natriy xlorid, in‘eksiya uchun suv.

Ta‘rifi: tiniq, rangsiz yoki sarg‘ish rangli suyuqlik.

Farmakoterapevtik guruhi: Plazmani o‘rnini bosuvchi vosita.

ATX kodi: V05AA07

Farmakologik xususiyatlari

Farmakodinamikasi

Plazma o‘rinbosari preparati. Gidroksietilkraxmalnining 6% li izotonik eritmasi, o‘rtacha molekulyar massasi 200000dalton va almashinish darajasi 0.5 ga teng, qaysiki 10 glyukoza qoldig‘li amilopektin 5 gidroksietil guruhda joylashgan.

GEK suvni ushlab turish va bog‘lash xususiyati tufayli yuborilgan OSK hajmini 85-100% miqdorida ushlab qoladi (qon o‘rinbosari xususiyati 4-6 soat davomida turg‘un saqlanib turadi). Gemodinamikani tiklaydi, mikrosirkulyasiyani, qonning reologik hususiyatini (gemotokrit ko‘rsatkichni kamaytirishi hisobiga) yaxshilaydi, qon qovushqoqligini kamaytiradi, trombositlar agregasiyasini kamaytiradi va eritrositlar argerasiyasini oshiradi. GEK ni struktura tuzilishi glikogenning strukturasiga yaqinligi preparatni yaxshi o‘zlashtirilishini ta‘minlaydi, maxalliy yallig‘lantiruvchi va immunotoksik ta‘sir ko‘rsatmaydi. Limfa tugunlari, o‘t qopiga, o‘pka, va jigarga zaxarli ta‘sir ko‘rsatmaydi.

Farmakokinetikasi

So‘rilishi va tarqalishi

S_max – 11.1±2.7 mg/ml. Kam miqdorda amilaza bilan birikadigan RET (Retikuloendotelial tizim) da yig‘iladi (jigarga, o‘t qopiga va limfa tugunlariga toksik ta‘sir namoyon etmaydi).

Ajralishi

Klirensi – 7.33 ml/min. Vena ichiga yuborilgandan so‘ng siydik va o‘t orqali chiqariladi (24 – soatda 70 % GEK yuborilgan dozaga nisbatan). T1/2 – 4.94 soat.

Natriy xlorid – siydik orqali chiqariladi, kam miqdorda teri orqali xam.

Qo‘llanilishi

Qon plazmasini yetishmagan xajmini (gipovolemiya) va operasiyalar, jaroxatlar, infeksiyalar va kuyishlar bilan bog‘lik bo‘lgan shokni oldini olish va davolash. Davolash maqsadida qonni suyultirish (gemodilyusiya).

Qo‘llash usuli va dozalari

Agarda boshqa ko‘rsatmalar bo‘lmasa, unda preparatni yuborish qonning o‘rnini qoplash talab etiladigan hajmiga muvofiq tomchilab yuboriladigan infuziya ko‘rinishida amalga oshiriladi. Ro‘y berishi mumkin bo‘lgan anafilaktik reaksiyalar tufayli, birinchi 10-20 ml asta-sekin va pasientning holatini sinchikov kuzatuvi ostida yuborish kerak. Juda yuqori dozada va haddan tashqari tez yuborilganida qon aylanish tizimini zo‘riqishi xavfini hisobga olish lozim.

Sutkalik doza va infuziya tezligi qon yuqotishlar kulami va gematokrit ko‘rsatkichiga bog‘liq.

Kardiovaskulyar yoki pulmonal asoratlar paydo bo‘lishi xavfi bo‘lmagan yosh pasientlarda, 30% ni tashkil etuvchi gematokrit soni, kolloidli plazma o‘rinbosarini qo‘llash kerak bo‘lgan holatlar uchun chegara bo‘lib hisoblanadi.

Doza buyurilganida yuborilgan hajm tomirlar ichida katta hajm samarasiga ega ekanligini hisobga olish kerak.

Infuziyaning maksimal tezligi

Tegishli kardiovaskulyar vaziyatga qarab – tana vazniga soatiga 20 ml/kg gacha.

Maksimal sutkalik doza

Terapevtik chegara suyulish samarasi buyicha belgilanadi.

Nazorat raqami

Tana vaznining kg ga maksimal taxminan 2 g gidroksietilkraxmal (tana vazniga taxminan 33 ml/kg ga to‘g‘ri keladi).

Odatda sutkada 500-1000 ml yuboriladi.

Davolashning davomiyligi qo‘llash sohasi yoki kamaygan qon hajmining kattaligiga bog‘lik.

Davolash maqsadida qonni suyultirishda dozalash bo‘yicha tavsiyalar (gemodilyusiya)

Buni o‘tkazishni izovolemiya (qon chiqarishlar bilan birga) yoki gipervolemiya (qon chikarishlarsiz) sharoitlarida amalga oshirish mumkin.

Sutkalik doza va infuziya tezligi:

past doza: 1×250 ml/sutka 0,5-2 soat davomida

o‘rtacha doza: 1×500 ml/sutka 4-6 soat davomida

yuqori doza: 2×500 ml/sutka 8-24 soat davomida.

Ko‘rsatma: Adabiyotda doza va masalan eshitishni keskin pasayishi, quloqlarda shovqin kabi oto-nevrologik kasalliklarda qichima paydo bulishini tez-tezligi orasida o‘zaro aloqa bayon etilgan. Bunday kasalliklarda qichimani yuz berishi tez-tezligini kamaytirish uchun dozani sutkada maksimal 500 ml gacha cheklash (sutkada 30 g gidroksietilkraxmalga tug‘ri keladi) tavsiya etiladi.

Nojo‘ya ta‘sirlari

O‘zlashtiraolmaslik reaksiyalarini barcha og‘irlik darajalari bo‘lishi mumkin. O‘zlashtiraolmaslik reaksiyalari yuz berganida infuziyani to‘xtatish va umumiy qabul qilingan shoshilinch choralarni o‘tkazishni boshlash lozim.

Juda tez infuziya va shuningdek preparatni juda ko‘p miqdorda yuborish, qon aylanish tizimini suyuqlik xajmi tomonidan o‘tkir zo‘riqishiga olib kelishi mumkin. Preparat o‘rtacha va yuqoriroq dozalar oralig‘ida uzoq muddat, xar kuni yuborilganida ko‘pincha qichima chaqiradi, uni esa deyarli davolab bo‘lmaydi. U davolash tugagandan so‘ng bir necha xaftadan keyin xam paydo bo‘lishi, oylab davom etishi va juda og‘ir kechishi mumkin.

Kam xollarda buyrak soxasida og‘riqlar xaqida xabar berilgan. Bunday xollarda infuziyani to‘xtatish, organizmga yetarli miqdorda suyuqlik tushishini ta‘minlash va zardobda kreatinin qiymatlarini tez-tez nazorat qilishni amalga oshirish lozim.

Gidroksietilkraxmal infuziyasini suyultirish samarasi oqibatida, dozaga qarab, gematokritni kamayishi va plazma oqsillari konsentrasiyasini pasayishiga olib keladi. Suyultirish samarasi natijasida qon ivishi vaqti va qon ketishi vaqtini o‘tkinchi uzayishi yuz berishi mumkin.

Qo‘llash mumkin bo‘lmagan holatlar

– Ta‘sir qiluvchi moddaga o‘ta yuqori sezuvchanlik (kraxmalga allergiya);

– Degidratasiya holatlari;

– Gipergidratasiya xolatlari;

– Gipervolemiya;

– Giperkaliemiya;

– Giperxloremiya;

– Gipernatriemiya;

– Dekompensasiyalangan yurak yetishmovchiligi;

– Oliguriya yoki anuriya (kreatinin > 2 mg/dl) bilan kechuvchi buyrak yetishmovchiligi;

– O‘pkalar shishi;

– Bosh miya suyagi ichki qon quyilishlari;

– Qon ivishining og‘ir buzilishlari;

– Yangi tug‘ilgan chaqaloqlar, go‘daklar, 2 yoshgacha bo‘lgan bolalar;

– Gemodializ bilan davolanayotgan pasientlar;

– Homiladorlikning I uch oyligi. Homiladorlikning boshka muddatlarida preparatni fakat xayotiy ko‘rsatmalar bo‘yicha qo‘llash mumkin.

Bundan tashqari, preparatni jigar yetishmovchiligi bo‘lgan pasientlarda qo‘llash da ehtiyotkorlikka amal qilish tavsiya etiladi.

Dorilarning o‘zaro ta‘siri

Bitta idishda yoki bitta tizimda boshqa dori vositalari bilan qo‘llash farmasevtik nomutanosiblikka olib kelishi mumkin. GEK ni aminoglikozid antibiotiklar bilan birga qo‘llash nefrotoksik ta‘sirni namoyon qilishi mumkin.

Maxsus ko‘rsatmalar

Davolashni boshida zardobdagi kreatinni nazorat qilish lozim. Kreatinin ko‘rsatkichlarining chegara qiymatlarida (1,2-2,0 mg/dl yoki mos ravishda 106-177 mkmol/l, kompensasiyalangan buyrak yetishmovchiligi) davolashni sinchiklab o‘ylab ko‘rish kerak; shuningdek suyuqlik muvozanati va siydikni tutilishi ko‘rsatkichlarini sinchiklab nazorat qilish lozim. Organizmga yetarli miqdorda suyuqlik tushishini ta‘minlash kerak. Davolashni o‘tkazishda buyrak faoliyatini nazorat qilish darkor. Zardob ionogrammasi va suv muvozanatini nazorat qilish zarur.

Plazma proteinlarini (shu jumladan qon ivishi omillarini) suyulishi mumkinligini e‘tiborga olish lozim; zarurati bo‘lsa extiyojga muvofiq o‘tkazish lozim. Suyulish samarasi oqibatida ivish vaqti va qon ketish xavfini o‘tkinchi oshishi ro‘y berishi mumkin. Gemorragik diatezlar bo‘lganida ehtiyotkorlik namoyon etishi lozim.

Gidroksietilkraxmalning infuziyalari zardobda alfa-amilaza miqdorini oshishiga olib keladi. Bu me‘da osti bezining kasalligi haqida dalolat bermaydi.

Homiladorlik va laktasiyada qo‘llanilishi

Preparatni embriotoksik va terotogen ta‘sir qilmasligi isbotlangan bo‘lishiga qaramasdan homiladorlikning birinchi uchoyligida qo‘llash tavsiya etilmaydi. Qolgan 2- va 3- uchoylikda preparatni xayotiy ko‘rsatkichlarini inobatga olib qo‘llash lozim.

Ko‘krak sutiga ajralishi yetarlicha o‘rganilmagani sababli, laktasiya vaqtida ehtiyotkorlik bilan qo‘llash tavsiya etiladi.

Flakon ochilganidan keyin preparatni darhol ishlatish kerak. Ochilgan flakon saqlanmasin. Avval ishlatilgan flakondagi preparat qayta qo‘llanilmasin.

Faqat shikastlanmagan flakonlardagi tiniq eritma ishlatilsin!

Saqlash sharoitiga rioya qilmaslik va noto‘g‘ri transportirovka qilish natijasida flakonlarda mikroyoriqlar paydo bo‘lishi mumkin, uning natijasida eritmaning mikroblar bilan ifloslanish xavfi oshadi.

Steril. Vena ichiga.

Faqat bir marotabalik qo‘llash uchun!

Muzlatilmasin! Isitilmasin!

Preparatni bolalar olaolmaydigan joyda saqlash va uni yaroqlilik muddati o‘tgach ishlatmaslik lozim.

Dozani oshirib yuborilishi

Doza oshirib yuborilganida quyidagi xavf bor:

-qon aylanish tizimini suyuqlik xajmi bilan o‘tkir zo‘riqishi;

-qon ivishini buzilishi.

Davolash: infuziyani to‘xtatish.

Chiqarilish shakli

Infuziya uchun 6% eritma 100 ml yoki 200 ml dan butilkalarda.

Saqlash sharoiti

Quruq, yorug‘likdan himoyalangan joyda, 25°S dan yuqori bo‘lmagan haroratda saqlansin.

Yaroqlilik muddati

3 yil.

Dorixonalardan berish tartibi

Resept bo‘yicha.