QO‘LLASH BO‘YICHA YO‘RIQNOMA
MIDERIZON
MIDERIZONE
Preparatning savdo nomi: Miderizon
Ta‘sir etuvchi modda (XPN): tolperizon
Dori shakli: plyonka qobiq bilan qoplangan tabletkalar
Tarkibi:
Bir tabletka quyidagilarni saqlaydi:
faol modda: tolperizon gidroxloridi – 50 yoki 150 mg,
yordamchi moddalar:
tabletkaning yadrosi: betain gidroxloridi, mikrokristall sellyuloza, mannit, krospovidon, stearin kislotasi, talk.
plyonka qobiq: Opadri II oq bo‘yovchisi [laktoza monogidrati, gipromelloza, titan dioksidi (Ye171), makrogol 4000]
Ta‘rifi:
50 mg li tabletkalar: oq, dumaloq, plyonka qobiq bilan qoplangan, bir tomonida “50” gravirovkasi va boshqa tomonida maxsus kodi bo‘lgan tabletkalar.
150 mg li tabletkalar: oq, dumaloq, plyonka qobiq bilan qoplangan, bir tomonida “150” gravirovkasi va boshqa tomonida maxsus kodi bo‘lgan tabletkalar.
Farmakoterapevtik guruhi: n-xolinolitiklar (miorelaksantlar).
ATX kodi: M03VX04
Farmakologik xususiyatlari
Membranani barqarorlashtiruvchi va mahalliy og‘riqsizlantiruvchi ta‘sirga ega, periferik nerv oxirlarini og‘riq sezuvchanligini kamaytiradi, birlamchi afferent va xarakat tolalarida impulslar o‘tkazuvchanligini tormozlaydi, bu mono- va polisinaptik orqa-miya reflekslarini bloklanishiga olib keladi. Ehtimol, ikkilamchi tarzda, Sa2+ ni presinaptik nerv oxirlariga kirishini tormozlanishi natijasida sinapslarda midiatorlarni ajralishini tormozlaydi. Retikulospinal yo‘l bo‘ylab qo‘zg‘alishni o‘tkazilishini tormozlanishiga yordam beradi. Spazmlarni kamaytirib, bosh miyaning ritikulyar formasiyasi kaudal qismini faolligini tanlab pasaytiradi. Patologik oshgan mushak tonusini va mushak regidligini pasaytiradi, og‘riqni kamaytiradi, ixtiyoriy faol xarakatlarni yengillashtiradi. Kuchsiz spazmolitik va adrenobloklovchi samaraga ega, markaziy nerv tizimining ta‘siridan qat‘iy nazar, periferik qon oqimini kuchaytiradi.
Katta yoshdagi pasientlar tomonidan yaxshi o‘zlashtiriladi, kardiotoksik ta‘sirga ega emas, sedativ samaradan holi va bemorlarning kognitiv faoliyatini yomonlashtirmaydi.
Ichga qabul qilinganda ingichka ichakda so‘riladi. Smax plazmada 0,5-1 soatdan keyin aniqlanadi. Jigar orqali “birinchi o‘tishi” samarasi yaqqol namoyon bo‘ladi, shu boisdan biokiraolishligi taxminan 20% ni tashkil qiladi. Jigar va buyrakda metabolizmga uchraydi. Metabolitlarning farmakologik faolligi ma‘lum emas. T1/2 -1,5-2,5 soat. Buyrak orqali metabolitlar ko‘rinishida (99%) chiqariladi, 0,1% dan kamrog‘i 24 soat davomida o‘zgarmagan holda buyrak orqali chiqariladi.
Qo‘llanilishi
Patologik oshgan mushak tonusini va MNT organik kasalliklari oqibatidagi (shu jumladan piramid yo‘llarni shikastlanishi, tarqalgan skleroz, insult, mielopatiya, ensefalomielit), shuningdek tayanch-harakat apparati kasalliklari bilan birga kechuvchi (shu jumladan spondilez, spondiloartroz, servikal va lyumbal sindromlar, yirik bo‘g‘imlar artrozlari) ko‘ndalang targ‘il mushaklarni spazmlarini davolash; ortopedik va travmatologik operasiyalardan keyingi tiklovchi davolash; qon tomirlarni obliterasiyalovchi kasalliklari (obliterasiya qiluvchi trombangiit, Reyno sindromi), tomirlarni innervasiyasini izdan chiqishi negizida yuz beruvchi kasalliklar (akrosianoz, vaqti – vaqti bilan avj oluvchi angionevrotik disbaziya) ni majmuaviy davolash tarkibida qo‘llanadi.
Pediatriyada – Littl kasalligi (bolalar miya falaji) va mushak distoniyasi bilan kechuvchi boshqa ensefalopatiyalarda qo‘llanadi.
Qo‘llash usuli va dozalari
Ichga, ovqatdan keyin chaynamasdan, oz miqdordagi suv bilan qabul qilinadi.
Kattalarga va bolalarga 14 yoshdan boshlab – odatda 50 mg dan kuniga 2-3 martadan boshlab, dozani asta – sekin kuniga 2-3 marta150 mg gacha oshiriladi.
6 yoshdan 3 yoshgacha bo‘lgan bolalarga – 5 mg/kg sutkalik dozada ichga buyuriladi; 7-14 yoshga – 2-4 mg/kg (kun davomida 3 marta qabul qilish uchun) buyuriladi.
Nojo‘ya ta‘sirlari
Nerv tizimi va sezgi a‘zolari tomonidan: mushak kuchsizligi, bosh og‘rig‘i, uyquchanlik.
Me‘da ichak yo‘llari (MIY) a‘zolari tomonidan: ko‘ngil aynishi, qusish, abdominal diskomfort (odatda doza pasaytirilganda o‘tib ketadi).
Allergik reaksiyalar: anafilaktik shok, bronxospazm, eshakemi, eritema, terini qichishishi.
Boshqalar: arterial bosimni (AB) pasayishi.
Qo‘llash mumkin bo‘lmagan xolatlar
Dorilarning o‘zaro ta‘siri
Preparatni qo‘llashni cheklovchi va o‘zaro ta‘sirlari to‘g‘risida ma‘lumotlar yo‘q.
Garchi tolperizon MNT ga ta‘sir ko‘rsatsa-da u sedativ samara chaqirmaydi, shuning uchun sedativ, uxlatuvchi vositalar va alkogol saqlovchi preparatlar bilan majmuada qo‘llanishi mumkin.
Alkogolni markaziy nerv tizimiga bo‘lgan xususiyatiga ta‘sir qilmaydi.
Tolperizon niflumat kislotasining ta‘sirini kuchaytiradi, bu preparatlarni bir vaqtda qo‘llaganda niflumat kislotaning dozasini pasaytirish talab qilinadi.
Umumiy anesteziya vositalari, periferik miorelaksantlar, psixotrop preparatlar, klonidin – tolperizonning samarasini kuchaytiradi.
Maxsus ko‘rsatmalar
Asoratlardan saqlanish uchun qat‘iy shifokor tavsiyasi bo‘yicha qo‘llash kerak.
Homiladorlik va laktasiyada qo‘llanishi
Homiladorlik vaqtida (ayniqsa 1 uch oyligida) va emizish davrida faqat ona uchun kutiladigan foyda homila uchun potensial xavfdan ustun bo‘lgan hollardagina qo‘llanishi mumkin.
FDA ma‘lumoti bo‘yicha homilaga ta‘siri toifasi – aniqlanmagan.
Transport vositalarini va mexanizmlarni boshqarish qobiliyatiga ta‘siri. Tadqiqotlar o‘tkazilmagan, ammo preparatni ko‘p yil qo‘llash tajribasiga asosan bunday ma‘lumotlar bo‘lmagan.
Preparat bolalar ololmaydigan joyda saqlansin va yaroqlilik muddati o‘tgach qo‘llanilmasin.
Dozani oshirib yuborilishi
Dozani oshirib yuborilishi to‘g‘risida ma‘lumotlar kelib tushmagan. Keng terapevtik diapazoniga ega, adabiyotlarda preparatni bolalarda ichga 600 mg dozada qo‘llanganda jiddiy toksik simptomlari namoyon bo‘lmagani ta‘riflangan. Preparat kuniga
300-600 mg dozada ichga qabul qilinganda bolalarda ayrim xollarda jizzakilik kuzatilgan.
Hayvonlarda o‘tkazilgan o‘tkir peroral toksiklik tadqiqotlarida eksperimentlarda katta dozalar ataksiya, tonik va klonik tirishishlar, xansirash va nafas falajini chaqirgan.
Bo‘lishi mumkin bo‘lgan simptomlar: nafasni susayishi (diafragma parezi va nafas markazini to‘g‘ridan-to‘g‘ri tormozlanishi hisobiga) va yurak faoliyatini susayishi, arterial gipotenziya.
Davolash: me‘dani yuvish, simptomatik va tutib turuvchi davolash o‘tkaziladi. Spesifik antidoti yo‘q.
Chiqarilish shakli
20, 30, 50 yoki 100 tabletkadan tiniq, rangsiz PVX/alyumin folgali blisterlarda qutida.
Saqlash sharoiti
5 yil.
Dorixonalardan berish tartibi
Resept bo‘yicha.