38 900 s`om dan
Dorixonalardan izlashТаркиби:
Ҳар 5 мл суспензия қуйидагиларни сақлайди:
Фаол модда: парацетамол 120 мг;
Ёрдамчи моддалар: олма кислотаси, азорубин (Е122), ксантан камеди, глюкозанинг малтитол сиропи, қулупнай хушбўйлик моддаси (L10055), суюқ сорбитол (кристалланувчи) (Е420), натрий метилпарагидроксибензоати (Е219), натрий этилпарагидроксибензоати (Е215), натрий пропилпарагидроксибензоати (Е217), сорбитол (Е420), сувсиз лимон кислотаси, сув.
Асосан жигарда бир неча метоболитлар ҳосил қилиб метоболизмга учрайди. Янги туғилган чақалоқлар ҳаётининг биринчи икки кунида ва 3-10 ёшли болаларда парацетамолнинг асосий метаболити парацетамол сулфати ҳисобланади, 12 ёш ва ундан катта болаларда – конъюгацияланган глюкуронид ҳисобланади. Препаратнинг бир қисми (тахминан 17%) фаол метаболитлар ҳосил қилиб гидроксилланади, улар глутатион билан конъюгацияланади. Глутатион етишмовчилигида ушбу парацетамолнинг метаболитлари гепатоцитлар фермент тизимини блоклаши ва уларнинг некрозини чақириши мумкин.
Терапевтик дозаларда қабул қилинганида препаратнинг ярим чиқарилиш даври 2-3 соатни ташкил этади.
Терапевтик дозаларда қабул қилинган дозанинг 90-100% бир кун ичида сийдик билан чиқарилади. Препаратнинг асосий қисми жигарда конъюгациялангандан сўнг чиқарилади. Қабул қилинган дозанинг 3% дан камроғи ўзгармаган ҳолда чиқарилади.
Қон ва лимфа тизимининг бузилишлари
Жуда кам: тромбоцитопения.
Иммунитет тизимининг бузилишлари
Жуда кам: анафилаксия.
Ўта юқори сезувчанлик реакциялари, шу жумладан, тери тошмаси, Квинке шиши, Стивенс-Жонсон синдроми ва токсик эпидермал некролиз.
Нафас олиш тизими, кўкрак қафаси ва кўкс оралиғи органларининг бузилишлари
Жуда кам: ацетилсалицил кислотаси ва бошқа НСЯҚП ларга ўта юқори сезувчанлиги бўлган беморларда бронхоспазм.
Жигар ва ўт чиқариш йўлларининг бузилишлари
Жуда кам: жигар функциясининг бузилиши.
Таркибида парабенлар (метил ва пропил парагидроксибензоатлар) борлиги сабабли, эшакеми ривожланиши мумкин.
Ножўя реакциялар хақида хабар бериш
Агар беморда бирон бир ножўя реакциялар бўлса, унга шифокор билан маслаҳатлашиш тавсия этилади. Ушбу тавсия барча мумкин бўлган ножўя реакцияларга, шу жумладан, йўриқномада кўрсатилмаганларга, нисбатан қўлланилади. Шунингдек, сиз мазкур ножўя реакциялар тўғрисида ножўя реакциялар (ҳаракатлар) бўйича маълумотлар ахборот базасига, шу жумладан, дори препаратларининг самарасизлиги тўғрисида хабар беришингиз мумкин. Ножўя реакциялар ҳақида хабар бериш орқали сиз препаратнинг хавфсизлиги тўғрисида қўпроқ маълумот олишга ёрдам берасиз.
- жигар етишмовчилиги.
Даволашни мунтазам равишда ХМН (халқаро меъёрлаштирилган нисбат) кўрсаткичи бўйича назорат қилиш керак. Зарур бўлганда, парацетамол билан даволаш пайтида ва парацетамол бекор қилингандан кейин перорал антикоагулянтнинг дозасини коррекциялаш лозим.
Аномал даражада юқори концентрацияларда парацетамолни қабул қилиш, глюкозооксидаза-пероксидаза реакцияси ёрдамида қон глюкозасини аниқлаш натижаларига таъсир қилиши мумкин.
Парацетамолни қўллаш фосфорли-волфрамли кислота қўлланиладиган усул билан қонда сийдикчилни аниқлаш натижаларига таъсир қилиши мумкин.
Болалар қўли етмайдиган жойда сақлансин.
Яроқлилик муддати
3 йил. Ўрамида кўрсатилган яроқлилик муддати тугаганидан сўнг қўлланилмасин.
Флакон очилгандан кейинги яроқлилик муддати – 1 ой.
Болалар учун Панадол тана вазни 4 дан 42 кг гача бўлган болаларда (тахминан 12 ёшгача) қўллаш учун кўрсатилган.
Болаларда қўллаганда боланинг тана вазнига мувофиқ белгиланган дозаларга амал қилиш муҳимдир.
Боланинг ёши ва тана вазнига мувофиқ белгиланган тахминий бир марталик дозалар қуйидаги жадвалда кўрсатилган.
Парацетамолнинг тавсия қилинган бир марталик дозаси 1 кг тана вазнига 10-15 мг ни ташкил қилади. Препаратнинг 1 мл - 24 мг парацетамолни сақлайди. Препаратни 4-6 соатлик интерваллар билан, лекин 24 соат ичида 4 қабулдан ошмаган ҳолда қўллаш зарур. Қўллашнинг энг кичик интервали 4 соатни ташкил қилади.
Тана вазни (кг) |
Ёши |
Бир марталик дозаси (мл) |
Максимал суткалик дозаси (мл) |
4-7 |
2-6 ой |
2,5 |
15 |
7-10 |
6 ой - 1 ёш |
2,5-5,0 |
18-25 |
10-12 |
1-2 ёш |
5,0-7,5 |
25-30 |
12-16 |
2-4 ёш |
7,5-10,0 |
30-40 |
16-19 |
4-5 ёш |
10,0 |
40 -47 |
20-25 |
6-7 ёш |
12,0 |
50-62 |
26-31 |
8-9 ёш |
16,0 |
65-77 |
32-42 |
10-12 ёш |
20,0 |
80-105 |
Максимал суткалик дозанинг чегаралари тана вазни чегарасига мувофиқдир, бунда кичик қийматлар кичикларга, катталари – катта қийматларга мос келади. Парацетамолнинг тавсия қилинган суткалик дозаси кўпи билан 60 мг/кг ни ташкил қилади.
Препаратни асл ҳолатда ёки сув, сут ёки мевали шарбатда аралаштирган ҳолда қабул қилиш мумкин.
Препаратни мунтазам равишда қабул қилиш кучли иситмалаш ҳолатларидан халос бўлишга ёки оғриқ жадаллигини ўзгартиришга имкон беради.
Терапевтик таъсирга эришиш учун зарур бўлган энг кичик дозани қўллаш керак.
Шифокор маслаҳатисиз дорини қўллашнинг максимал давомийлиги – 3 кун.
Буйрак етишмовчилиги. Оғир буйрак етишмовчилигида (креатинин клиренси ≤ 10 мл/дақ.) қабул қилишлар орасидаги интервал камида 8 соатни ташкил қилиши керак.
Жигар етишмовчилиги. Жигар етишмовчилиги ташҳис қилинган беморларга препаратни қабул қилишдан олдин шифокор билан маслаҳатлашиш лозим.
Белгилар. Белгилар одатда дастлабки 24 соат ичида пайдо бўлади ва кўнгил айниши, қусиш, анорексия, рангпар тери қопламалари ва қорин оғриғини ўз ичига олади.
Парацетамолни катталарда 10 г ва ундан ортиқ бир марталик дозада ва бола учун 150 мг/кг тана вазнига дозада қабул қилиш жигар ҳужайраларининг емирилишига ва жигарнинг тўлиқ қайтмас некрозига олиб келади, натижада кома ва ўлимга олиб келадиган жигар етишмовчилиги, метаболик ацидоз ва энцефалопатия ривожланади. Гепатотоксиклик ва жигар функциясининг бузилиши билан кечадиган ўткир панкреатит ҳолатлари қайд этилган.
Қабул қилгандан 12-48 соат ўтгач протромбин миқдорининг пасайиши билан бир вақтда жигар трансаминазалари, лактатдегидрогеназа ва билирубин миқдорининг ошиши кузатилиши мумкин.
Шошилинч тиббий ёрдам кўрсатиш тартиби.
Зудлик билан касалхонага ётқизиш.
Қон плазмасидаги парацетамол миқдорини аниқлаш учун қон намуналарини олиш.
Препаратни перорал қабул қилганда ошқозонни ювиш.
Дозанинг ошириб юборилишини даволашда N-асетилцистеин антидотини иложи борича томир ичига ёки перорал, иложи бўлса, препаратни қабул қилганидан кейин 10 соат ичида юбориш керак.
Симптоматик даволаш.
Кўкрак сути билан боқиш. Кўкрак сути билан эмизиш пайтида препаратни терапевтик дозаларда қўллаш мумкин.
Дозани ошириб юбормаслик учун препаратни қўллашдан олдин, биргаликда ишлатиладиган бошқа препаратларда парацетамол йўқлигига ишонч ҳосил қилишингиз керак.
Парацетамолнинг дозасини ошириб юборилиши жигар етишмовчилигининг ривожланишига олиб келиши мумкин, бу жигар трансплантациясини талаб қилади ёки ўлимга олиб келади.
Глютатион миқдори паст бўлган беморларда жигар фаолиятининг бузилиши (жигар етишмовчилигининг ривожланиши) қайд этилган (масалан, кучли озиш, анорексия, тана вазни индексининг пасайиши, спиртли ичимликларни сурункали суиистеъмол қилишда).
Тавсия этилган максимал дозалар:
- тана вазни 37 кг дан кам бўлган болалар: парацетамолнинг умумий дозаси кунига 80 мг/кг дан ошмаслиги керак (“Дозанинг ошириб юборилиши” бўлимига қаранг).
- тана вазни 38 кг дан 50 кг гача бўлган болалар: парацетамолнинг умумий дозаси кунига 3 г дан ошмаслиги керак (“Дозанинг ошириб юборилиши” бўлимига қаранг).
Болалар учун Панадол препарати сорбитолни ўз ичига олади, шунинг учун уни фруктозани ўзлаштираолмаслиги бўлган беморларда қўллаш мумкин эмас.
Глутатион захиралари камайган беморларда, масалан сепсисда, парацетамол метаболик ацидоз ривожланиш хавфини ошириши мумкин.
Парацетамолни кунига 60 мг/кг дозада қабул қиладиган болаларда бошқа иситмани туширувчи восита билан комбинациялаш фақат парацетамол самарасиз бўлган тақдирда оқланган.
Препарат таркибига аллергик реакцияларни келтириб чиқарадиган азорубин бўёқ моддаси киради. Таркибида парагидроксибензоатлар (натрий метил парагидроксибензоат, натрий пропил парагидроксибензоат, натрий этил парагидроксибензоат) борлиги сабабли аллергик реакциялар (шу жумладан, кечиктирилган) ривожланиши мумкин.
QO‘LLASH BO‘YICHA YO‘RIQNOMA
PANADOL
PANADOL
Preparatning savdo nomi: Panadol
Xalqaro patentlanmagan nomi:parasetamol
Dori shakli: plyonka qobiq bilan qoplangan tabletkalar.
Preparatning tarkibi (1 tabletkaga hisoblaganda):
faol modda: parasetamol – 500 mg.
yordamchi moddalar: makkajo‘xori kraxmali, o‘ta jelatinlangan kraxmal, kaliy sorbati, povidon, talk, stearin kislotasi, triasetin, gipromelloza.
Ta‘rifi: Chetlari yassi kapsulasimon shaklli oq rangli tabletkalar. Tabletkaning bir tomonida PANADOL yozuvi, boshqa tomonida – riska bosib tushirilgan.
Farmakoterapevtik guruhi: analgetik nonarkotik vosita.
ATX kodi: N02B E01
Farmakologik xususiyatlari
Preparat og‘riq qoldiruvchi va isitmani tushiruvchi xususiyatlarga ega. Og‘riq va termoregulyasiya markazlariga ta‘sir etib, asosan markaziy nerv tizimida sikloksigenaza SOG1 va SOG2 ni bloklaydi. Yallig‘lanishga qarshi ta‘siri deyarli yo‘q. Me‘da va ichakning shilliq qavatida ta‘sirlanishni chaqirmaydi. Suv-tuz almashinuviga ta‘sir qilmaydi, chunki periferik to‘qimalarda prostaglandinlarning sinteziga ta‘sir ko‘rsatmaydi.
Farmakokinetikasi
So‘rilishi – yuqori, TCmax 0,5-2 soatdan keyin erishiladi; Cmax – 5-20 mkg/ml, plazma oqsillari bilan bog‘lanishi – 15% ni tashkil qiladi. Gemato-ensefalik to‘siq (GET) orqali o‘tadi. Emizikli ona qabul qilgan parasetamol dozasining 1% dan kamroq qismi ko‘krak sutiga o‘tadi. Parasetamolning plazmadagi samarali terapevtik konsentrasiyasiga, uni 10-15 mg/kg dozada buyurilganda erishiladi.
Jigarda metabolizmga uchraydi (90-95%): 80% glyukuron kislotasi va sulfatlar bilan kon‘yugasiyalanish reaksiyalariga kirishib, nofaol metabolitlarni hosil qiladi. 17% gidroksillanishga uchrab, 8 faol metabolitlarni hosil qiladi, ular esa o‘z navbatida glutation bilan kon‘yugasiyalanib, nofaol metabolitlarni hosil qiladi. Glutation tanqisligida ushbu metabolitlar gepatosit ferment tizimlarini bloklab, ularning nekrozini chaqirishi mumkin. Preparatning metabolizmida shuningdek CYP2E1 izofermenti ham ishtirok etadi. Yarim chiqarilish davri (T1/2) – 1-4 soat. Buyraklar orqali metabolitlar, asosan kon‘yugatlar holida chiqariladi, faqat 3% gina qismi o‘zgarmagan holda chiqariladi. Keksa yoshli bemorlarda preparatning klirensi pasayadi va yarim chiqarilish davri uzayadi.
Qo‘llanilishi
Simptomatik davolash:
Qo‘llash mumkin bo‘lmagan holatlar
Ehtiyotkorlik bilan:
Buyrak va jigar yetishmovchiligida, xavfsiz giperbilirubinemiyalarda (shu jumladan Jilber sindromida), virusli gepatitda, glyukozo-6-fosfatdegidrogenaza tanqisligida, jigarni alkogolli shikastlanishida, alkogolizmda, keksalarda, homiladorlik va laktasiya davrida ehtiyotkorlik bilan qo‘llash kerak.
Qo‘llash usuli va dozalari
Kattalar (shu jumladan keksalar): 0,5-1 g (1-2 tabletka) dan, agar zarurati bo‘lsa sutkada 4 martagacha qabul qilinadi. Qabul qilishlar orasidagi interval – kamida 4 soat, bir martalik dozani (2 tabletka) 24 soat davomida ko‘pi bilan 4 marta (8 tabletka) qabul qilish mumkin.
Bolalar (6-9 yosh): 1/2 tabletkadan, agar zarurat bo‘lsa, sutkada 3-4 martagacha qabul qilinadi. Qabul qilishlar orasidagi interval – kamida 4 soat. 6-9 yoshli bolalar uchun bir martalik maksimal dozasi – 1/2 tabletka (250 mg), maksimal sutkalik doza – 2 tabletka (1 g ).
Bolalar (9-12 yosh): 1 tabletkadan, agar zarurati bo‘lsa, sutkada 4 martagacha qabul qilinadi. Qabul qilishlar orasidagi interval – kamida 4 soat, bir martalik dozani (1 tabletka) 24 soat davomida ko‘pi bilan 4 marta (4tabletka) qabul qilish mumkin.
Preparatni shifokorning ko‘rsatmasi va kuzatuvisiz og‘riqni qoldiruvchi vosita sifatida 5 kundan ortiq va isitmani tushiruvchi vosita sifatida 3 kundan ortiq qabul qilish tavsiya etilmaydi. Sutkalik dozani va davolash davomiyligini oshirish faqat shifokor nazorati ostida bo‘lishi mumkin.
Nojo‘ya ta‘sirlari
Tavsiya etilgan dozalarda preparat odatda yaxshi o‘zlashtiriladi. Parasetamol nojo‘ya ta‘sirlarni kam chaqiradi. Ba‘zida terida toshmalar, qichishishlar, Kvinke shishi ko‘rinishidagi allergik reaksiyalar kuzatilishi mumkin. Kam hollarda – qon tizimida buzilishlar (anemiya, trombositopeniya, metgemoglobinemiya) bo‘lishi mumkin.
Yuqori dozalarda uzoq vaqt qo‘llanganida jigar va buyrak faoliyatini buzilish (buyrak sanchig‘i, nospesifik bakteruriya, interstisial nefrit, papillyar nekroz) ehtimoli oshadi va qon ko‘rsatkichlarini nazorat qilish zarur bo‘ladi.
Dozani oshirib yuborilishi
Preparatni faqat tavsiya etilgan dozalarda qabul qilish kerak.
Tavsiya etilgan doza oshirib yuborilgan hollarda, garchi Siz o‘zingizni yaxshi his qilayotgan bo‘lsangiz ham, darhol tibbiy yordamga murojaat qiling, chunki jigarni keyinroq namoyon bo‘luvchi jiddiy shikastlanish xavfi mavjud.
Kattalarda jigarni shikastlanishi parasetamolni 10 g va undan ortiq qabul qilinganda yuz berishi mumkin. Parasetamolni 5 g va undan ortiq qabul qilinganda quyidagi xavfli omillarga ega bo‘lgan pasientlarda jigarni shikastlanishiga olib kelishi mumkin:
Parasetamol bilan o‘tkir zaharlanishning belgilari bo‘lib ko‘ngil aynishi, qusish, me‘dada og‘riqlar, terlash, teri qoplamalarini oqarishi bo‘lishi mumkin. 1-2 sutkadan so‘ng jigar faoliyatini buzilishi belgilari (jigar sohasida og‘riqlar, «jigar» fermentlari faolligi oshib ketishi) aniqlanishi mumkin. Dozani oshirib yuborilishining og‘ir holatlarida tubulyar nekrozli jigar yetishmovchiligi (shu jumladan, jigarni og‘ir darajadagi shikastlanishi bo‘lmasa ham), aritmiya, pankreatit, ensefalopatiya va komatoz holat rivojlanishi mumkin. Kattalarda gepatotoksik ta‘siri parasetamolni 10 g yoki undan ko‘proq qabul qilinganda paydo bo‘ladi.
Davolash: preparatni qabul qilishni to‘xtatish va zudlik bilan shifokorga murojaat qilish kerak. Me‘dani yuvish va enterosorbentlarni (faollashtirilgan ko‘mir, polifepan) qabul qilish tavsiya etiladi; SH-guruh donatorlarini va glutation sintezini o‘tmishdoshi – metioninni preparatning dozasi oshirib yuborilgandan keyin 8-9 soat o‘tgach yuboriladi va N-asetilsisteinning dozasi parasetamolning qondagi konsentrasiyasiga, shuningdek preparat qabul qilingandan keyin o‘tgan vaqtga qarab belgilanadi. Jigar faoliyatini jiddiy buzilishlari bo‘lgan bemorlarni parasetamol qabul qilingandan 24 soatdan keyin davolash toksikologiya markazi yoki jigar kasalliklariga ixtisoslashgan bo‘lim mutaxassislari bilan hamkorlikda olib borilishi kerak.
Dorilarning o‘zaro ta‘siri
Parasetamolni va boshqa nosteroid yallig‘lanishga qarshi preparatlarni birgalikda uzoq vaqt davomida qabul qilish «analgetik» nefropatiya va buyrak papillyar nekrozini rivojlanishi, buyrak yetishmovchiligining terminal bosqichga o‘tish xavfini oshiradi. Yuqori dozalarda parasetamol va salisilatlarni uzoq vaqt davomida bir vaqtda qo‘llash buyrak yoki qovuq rakini rivojlanish xavfini oshiradi.
Diflunisal parasetamolning plazmadagi konsentrasiyasini 50% ga oshiradi, bu gepatotoksiklikni rivojlanish xavfini oshiradi.
Mielotoksik dori vositalari preparatning gematotoksik ko‘rinishlarini kuchaytiradi.
Preparat uzoq muddat qabul qilinganda bilvosita antikoagulyantlar (varfarin va boshqa kumarinlar) ning samarasini kuchaytiradi, bu qon ketishlar xavfini oshiradi. Jigarda mikrosomal oksidlanish fermentlarining induktorlari (barbituratlar, fenitoin, karbamazepin, rifampisin, zidovudin, difenin, fenitoin, etanol, flumesinol, fenilbutazon va trisiklik antidepressantlar) doza oshirib yuborilganida gepatotoksik ta‘sirini rivojlanish xavfini oshiradi. Mikrosomal oksidlanishning ingibitorlari (simetidin) gepatotoksik ta‘sir xavfini kamaytiradi.
Metoklopramid va domperidon parasetamolni so‘rilish tezligini oshiradi, kolesteramin esa kamaytiradi. Etanol o‘tkir pankreatit rivojlanishiga olib keladi.
Preparat urikozurik preparatlarning faolligini pasaytirishi mumkin.
Maxsus ko‘rsatmalar
Preparatni qabul qilishdan oldin shifokor bilan maslahatlashish kerak, agar:
Siydik kislotasi va glyukoza miqdorini aniqlash uchun qon tahlili o‘tkazilganda shifokorga preparat qabul qilayotganligingiz haqida xabar berish kerak.
JIGARNING TOKSIK SHIKASTLANISHINI OLDINI OLISH MAQSADIDA PARASETAMOL BILAN BIR VAQTDA ALKOGOLLI ICHIMLIKLAR ISTE‘MOL QILISH, SHUNINGDEK ALKOGOLNI SURUNKALI ISTE‘MOL QILISHGA MOYIL SHAXSLAR PREPARATNI QABUL QILISHLARI MUMKIN EMAS.
Chiqarilish shakli
Plyonka qobiq bilan qoplangan tabletkalar 500 mg.
6 yoki 12 tabletka saqlovchi PVX/alyumin blister.
1 yoki 2 blister (har birida 6 yoki 12 tabletkadan) qo‘llash bo‘yicha yo‘riqnomasi bilan birga karton qutiga joylashtirilgan.
Yaroqlilik muddati
5 yil.
O‘ramida ko‘rsatilgan yaroqlilik muddati tugaganidan so‘ng ishlatilmasin.
Saqlash sharoiti
25oS dan yuqori bo‘lmagan haroratda saqlansin.
Bolalar ololmaydigan joyda saqlansin.
Dorixonalardan berish tartibi
Reseptsiz.