Таркиби:
Препаратнинг 1 флакони қуйидагиларни сақлайди:
фаол моддалар:
кокарбоксилаза хлориди 50 мг;
никотинамид 20 мг;
динатрий аденозинтрифосфат тригидрати 10 мг;
цианокобаламин 0,5 мг;
ёрдамчи моддалар: глицин, метилпарагидроксибензоати, пропилпарагидроксибензоати.
эритувчи: 0,5% ли лидокаин гидрохлориди эритмаси 2 мл.
Лиофилизация қилинган 3 флакон эритувчи (3 ампула 0,5% ли лидокаин гидрохлориди эритмаси) билан мажмуада контур уяли ўрамда.
Контур уяли ўрам қўллаш бўйича йўриқномаси билан бирга картон қутига жойланган.
Кокарбоксилаза – кофермент бўлиб, организмга ташқаридан келиб тушадиган тиамин (В1 витаминидан ҳосил бўлади. Углеводлар алмашинувида муҳим роль ўйнайди, α-кетокислоталарни карбоксилизация ва декарбоксиллизация катализация қиладиган карбоксилаза ферментининг таркибига киради. Нуклеин кислоталар, оқсиллар ва липидлар синтезида бевосита қатнашади. Организмда сут ва пироват кислоталарининг даражасини паайтиради, глюкозани ўзлаштирилишига ёрдам беради. Нерв тўқимасининг трофикасини яхшилайди.
Никотинамид – РР витаминининг шаклларидан бири бўлиб, ҳужайрада оксидланиш-қайтарилиш жараёнларида иштирок этади, углеводлар ва азот алмашинувини яхшилайди.
Динатрий аденозинтрифосфат тригидрати аденозиннинг ҳосиласи ҳисобланади, метаболик жараёнларни рағбатлантиради. Гипотензив ва антиаритмик таъсирга эга. Қон-томирлар, шу жумладан коронар артерияларни кенгайтирувчи таъсир кўрсатади.
Цианокобаламин (В12 витамини) организмда юқори биологик фаолликка эга бўлган фаол шакли (аденозилкобаламин ёки кобамамид) га айланади. Организмда оқсил синтезини оширади ва уни тўпланишига олиб келади. Углеводлар ва липидлар алмашинувини фаоллаштиради. Қонда холестериннинг даражасини пасайтиради, жигарни ёғли инфильтрациясини олдини олади. Қон яратувчи аъзоларни нормал фаолият кўрсатиши учун зарур, эритроцитларда сульфгидрил гуруҳини сақловчи бирикмаларни тўпланишига ёрдам бериб, уларни гемолизга нисбатан чидамлилигини оширади. Тўқималарни регенерацияси оширади. Жигар ва нерв тизимларининг фалиятига ижобий тасир кўрсатади.
Кокарбоксилаза мушак ичига юборилганидан сўнг тез сўрилади. Организмнинг кўпгина тўқималарига ўтади. Метаболик тақсимланишга учрайди. Метаболизм маҳсулотлари асосан буйраклар орқали чиқарилади.
Никотинамид
Меъда-ичак йўлларидан сўрилиши (асосан меъданинг пилорик қисмида ва ўн икки бармоқ ичакнинг антрал қисмида) – тез, мальабсорбция синдромида аҳамиятли даражада пасаяди ва секинлашади. Барча тўқималарга тез тақсимланади. Йўлдош орқали ўтади ва кўкрак сути билан ажралиб чиқади.
Жигарда метаболизмга учраб, N-метилникотинамид, метилпиридонкарбоксамидлар, глюкурон кислотаси эфири ва глицин билан комплекс бирикмалар ҳосил қилади. Ярим чиқарилиш даври – 45 минутни ташкил этади.
Буйраклар орқали метаболитлар кўринишида чиқарилади, юқори дозаларда қабул қилинганида – асосан ўзгармаган ҳолда чиқарилади.
Динатрий аденозинтрифосфат тригидрати
Организмнинг хусусий АТФ иштирокида юз берадиган турли реакцияларнинг миқдори кўп бўлганлиги сабабли, парентерал юбориладиган АТФ препаратининг кинетикасини кузатиш имкони йўқ. Натрий аденозинтрифосфат юборилган жойда аденозин ҳамда фосфат қолдиқларига тез парчаланади, кейинчалик янги АТФ молекулаларини синтези учун ишлатилиши маълум.
Цианокобаламин
В12 витамини қонда I ва II транскобаламинлар билан боғланади, улар уни тўқималарга ташийдилар. Асосан жигарда тўпланади. Плазма оқсиллари билан боғланиши – 90%. Мушак ичига юборилганидан сўнг максимал концентрациясига 1 соатдан кейин эришилади. Жигардан сафро билан ичакка чиқарилади ва қонга қайта сўрилади. Ярим чиқарилиш даври – 500 кунни ташкил этади. Буйрак функцияси нормал бўлганида – 7-10% буйраклар орқали, тахминан 50% - ахлат массалари билан чиқарилади; буйрак функцияси пасайганида – 0-7% буйраклар орқали, 70-100% ахлат массалари билан чиқарилади. Йўлдош тўсиғи орқали ўтади, кўкрак сути билан ажралиб чиқади.
Юрак-қон томир тизими томонидан: даволаш бошланишида ўпка шиши ва димланган юрак етишмовчилиги; периферик томирлар тромбози;
Қон яратиш аъзолари томонидан: чин полицитемия;
Меъда-ичак йўллари томонидан: енгил шаклдаги вақтинчалик диарея;
Тери қопламлари томонидан: қичишиш, транзитор экзантема;
Умумий симптомлар: тўсатдан кучли терлаш, ҳолсизлик ҳисси, бош айланиши бўлиши мумкин.
Кўрсатилган ёки бошқа ножўя таъсирлар ривожланганида шифокорга мурожаат қилиш керак.
Агар эритманинг ранги ўзгарса, уни ишлатманг.
Анамнезида меъда-ичак яра касаллиги, гастрит, подагра, қон кетишлари, жигар ва ўт чиқариш йўлларини шикастланишлари бўлган пациентларга Стартум препаратини эҳтиёткорлик билан қўллаш керак.
Препарат узоқ муддат қўлланганида умумий қон таҳлилида эритроцитларнинг миқдори, қон ивиш вақти, коагулограммада протромбин индекси, қон зардобида трансаминазалар, ишқорий фосфатаза, гамма-глутамилтранспептидаза, билирубин, сийдик кислотасининг даражасини қондаги тромбоцитлар миқдорини назорат қилиш керак.
Эритмани тайёрлангандан сўнг дарҳол ишлатиш керак!
Ҳомиладорлик ва лактация даврида қўлланиши
Ҳомиладорлик даврида Стартум препаратини она учун даволашдан кутиладиган фойда ҳомила учун потенциал ҳавфдан устун бўлган ҳолатдагина қўллаш керак.
Препарат билан даволаниш вақтида эмизишни тўхтатиш тавсия этилади.
Педиатрияда қўлланиши
Препаратни болаларда қўллаш юзасидан маълумотлар йўқ.
Препарат болалар ололмайдиган жойда сақлансин ва яроқлилик муддати тугаганидан сўнг ишлатилмасин.
• турлича ривожланган невралгиялар;
• миалгия, ишиалгия;
• люмбаго, радикулит;
• бурситлар, тендинитлар;
• юрак ишемик касаллиги, миокардит, миокардиопатияларда қўлланади.
• ўткир миокард инфаркти даври;
• гиперкоагуляция (шу жумладан ўткир тромбозларда), эритремия, эритроцитоз, артериал гипертониянинг оғир шакллари, артериал гипотония, ўпканинг яллиғланиш касалликлари, оғир даражадаги юрак етишмовчилиги, псориаз, юракнинг ўтказувчанлигини оғир бузилишлари, ўткир юрак етишмовчилигида қўллаш мумкин эмас.
Никотинамид тутқаноққа қарши воситалар, айниқса карбамазепин, диазепам ва натрий вальпроати кабилар билан бир вақтда қўлланганида уларнинг тутқаноқққ қарши самараси кучайиши мумкин.
Яроқлилик муддати
3 йил.
Даволаш давомийлиги ва такрорий даволаш курсларини ўтказиш касалликнинг характери ва оғирлигига боғлиқ.
Препарат жигар ва буйрак етишмовчилиги бўлган беморларга қўлланганида дозага тузатиш киритиш талаб этилмайди.
65 ёшдан ошган пациентларда дозага тузатиш киритиш талаб этилмайди.
Никотинамиднинг юқори дозалари (3000-9000 мг = Стартум препаратининг 150-450 флакони) узоқ муддат қўлланганида жигар функцияси бузилишини клиник ҳолатлари таърифланган.
Даволаш: симптоматик.
Бехосдан ичга қабул қилинганида ёки вена ичига юборилаганида токсиклиги намоён бўлиши мумкин.
QO‘LLASH BO‘YICHA YO‘RIQNOMA
STARTUM
STARTUM
Preparatning savdo nomi: Startum
Dori shakli: in‘eksiya uchun eritma tayyorlash uchun liofilizasiya qilingan kukun.
Tarkibi:
Preparatning 1 flakoni quyidagilarni saqlaydi:
faol moddalar:
kokarboksilaza xloridi 50 mg;
nikotinamid 20 mg;
dinatriy adenozintrifosfat trigidrati 10 mg;
sianokobalamin 0,5 mg;
yordamchi moddalar: glisin, metilparagidroksibenzoati, propilparagidroksibenzoati.
erituvchi: 0,5% li lidokain gidroxloridi eritmasi 2 ml.
Ta‘rifi: pushti rangli liofilizasiya qilingan kukun.
erituvchi: tiniq rangsiz eritma.
Farmakoterapevtik guruhi: Vitaminlar. Polivitaminlar boshqa dori vositalari bilan majmuada.
ATX kodi: A11AB
Farmakologik hususiyatlari
Farmakodinamikasi
Preparat metabolik vositalar va vitaminlarning rasional tanlab olingan majmuasidir.
Kokarboksilaza – koferment bo‘lib, organizmga tashqaridan kelib tushadigan tiamin (V1 vitaminidan hosil bo‘ladi. Uglevodlar almashinuvida muhim rol o‘ynaydi, α-ketokislotalarni karboksilizasiya va dekarboksillizasiya katalizasiya qiladigan karboksilaza fermentining tarkibiga kiradi. Nuklein kislotalar, oqsillar va lipidlar sintezida bevosita qatnashadi. Organizmda sut va pirovat kislotalarining darajasini paaytiradi, glyukozani o‘zlashtirilishiga yordam beradi. Nerv to‘qimasining trofikasini yaxshilaydi.
Nikotinamid – RR vitaminining shakllaridan biri bo‘lib, hujayrada oksidlanish-qaytarilish jarayonlarida ishtirok etadi, uglevodlar va azot almashinuvini yaxshilaydi.
Dinatriy adenozintrifosfat trigidrati adenozinning hosilasi hisoblanadi, metabolik jarayonlarni rag‘batlantiradi. Gipotenziv va antiaritmik ta‘sirga ega. Qon-tomirlar, shu jumladan koronar arteriyalarni kengaytiruvchi ta‘sir ko‘rsatadi.
Sianokobalamin (V12 vitamini) organizmda yuqori biologik faollikka ega bo‘lgan faol shakli (adenozilkobalamin yoki kobamamid) ga aylanadi. Organizmda oqsil sintezini oshiradi va uni to‘planishiga olib keladi. Uglevodlar va lipidlar almashinuvini faollashtiradi. Qonda xolesterinning darajasini pasaytiradi, jigarni yog‘li infiltrasiyasini oldini oladi. Qon yaratuvchi a‘zolarni normal faoliyat ko‘rsatishi uchun zarur, eritrositlarda sulfgidril guruhini saqlovchi birikmalarni to‘planishiga yordam berib, ularni gemolizga nisbatan chidamliligini oshiradi. To‘qimalarni regenerasiyasi oshiradi. Jigar va nerv tizimlarining faliyatiga ijobiy tasir ko‘rsatadi.
Farmakokinetikasi
Kokarboksilaza
Kokarboksilaza mushak ichiga yuborilganidan so‘ng tez so‘riladi. Organizmning ko‘pgina to‘qimalariga o‘tadi. Metabolik taqsimlanishga uchraydi. Metabolizm mahsulotlari asosan buyraklar orqali chiqariladi.
Nikotinamid
Me‘da-ichak yo‘llaridan so‘rilishi (asosan me‘daning pilorik qismida va o‘n ikki barmoq ichakning antral qismida) – tez, malabsorbsiya sindromida ahamiyatli darajada pasayadi va sekinlashadi. Barcha to‘qimalarga tez taqsimlanadi. Yo‘ldosh orqali o‘tadi va ko‘krak suti bilan ajralib chiqadi.
Jigarda metabolizmga uchrab, N-metilnikotinamid, metilpiridonkarboksamidlar, glyukuron kislotasi efiri va glisin bilan kompleks birikmalar hosil qiladi. Yarim chiqarilish davri – 45 minutni tashkil etadi.
Buyraklar orqali metabolitlar ko‘rinishida chiqariladi, yuqori dozalarda qabul qilinganida – asosan o‘zgarmagan holda chiqariladi.
Dinatriy adenozintrifosfat trigidrati
Organizmning xususiy ATF ishtirokida yuz beradigan turli reaksiyalarning miqdori ko‘p bo‘lganligi sababli, parenteral yuboriladigan ATF preparatining kinetikasini kuzatish imkoni yo‘q. Natriy adenozintrifosfat yuborilgan joyda adenozin hamda fosfat qoldiqlariga tez parchalanadi, keyinchalik yangi ATF molekulalarini sintezi uchun ishlatilishi ma‘lum.
Sianokobalamin
V12 vitamini qonda I va II transkobalaminlar bilan bog‘lanadi, ular uni to‘qimalarga tashiydilar. Asosan jigarda to‘planadi. Plazma oqsillari bilan bog‘lanishi – 90%. Mushak ichiga yuborilganidan so‘ng maksimal konsentrasiyasiga 1 soatdan keyin erishiladi. Jigardan safro bilan ichakka chiqariladi va qonga qayta so‘riladi. Yarim chiqarilish davri – 500 kunni tashkil etadi. Buyrak funksiyasi normal bo‘lganida – 7-10% buyraklar orqali, taxminan 50% – axlat massalari bilan chiqariladi; buyrak funksiyasi pasayganida – 0-7% buyraklar orqali, 70-100% axlat massalari bilan chiqariladi. Yo‘ldosh to‘sig‘i orqali o‘tadi, ko‘krak suti bilan ajralib chiqadi.
Qo‘llanilishi
Qo‘llash usuli va dozalari
Startum preparati mushak ichiga 1-2 flakondan sutkada bir marta yuboriladi.
Davolash davomiyligi va takroriy davolash kurslarini o‘tkazish kasallikning xarakteri va og‘irligiga bog‘liq.
Preparat jigar va buyrak yetishmovchiligi bo‘lgan bemorlarga qo‘llanganida dozaga tuzatish kiritish talab etilmaydi.
65 yoshdan oshgan pasientlarda dozaga tuzatish kiritish talab etilmaydi.
Nojo‘ya ta‘sirlari
Immun tizimi tomonidan: yuqori sezuvchanlik reaksiyalari (teri reaksiyalari, anafilaktik shok, Kvinke shishi). Preparatning komponentlariga yuqori sezuvchanlikka shubha qilingan pasientlarga Startum preparatini yuborishdan oldin teri ichiga yuborib sinama o‘tkazish tavsiya etiladi.
Yurak-qon tomir tizimi tomonidan: davolash boshlanishida o‘pka shishi va dimlangan yurak yetishmovchiligi; periferik tomirlar trombozi;
Qon yaratish a‘zolari tomonidan: chin polisitemiya;
Me‘da-ichak yo‘llari tomonidan: yengil shakldagi vaqtinchalik diareya;
Teri qoplamlari tomonidan: qichishish, tranzitor ekzantema;
Umumiy simptomlar: to‘satdan kuchli terlash, holsizlik hissi, bosh aylanishi bo‘lishi mumkin.
Ko‘rsatilgan yoki boshqa nojo‘ya ta‘sirlar rivojlanganida shifokorga murojaat qilish kerak.
Qo‘llash mumkin bo‘lmagan holatlar
Dorilarning o‘zaro ta‘siri
Kokarboksilaza yurak glikozidlarining kardiotonik ta‘sirini kuchaytiradi.
Nikotinamid tutqanoqqa qarshi vositalar, ayniqsa karbamazepin, diazepam va natriy valproati kabilar bilan bir vaqtda qo‘llanganida ularning tutqanoqqq qarshi samarasi kuchayishi mumkin.
Maxsus ko‘rsatmalar
Tayyor bo‘lgan eritmaning rangi qizil-pushti rangli bo‘lishi kerak.
Agar eritmaning rangi o‘zgarsa, uni ishlatmang.
Anamnezida me‘da-ichak yara kasalligi, gastrit, podagra, qon ketishlari, jigar va o‘t chiqarish yo‘llarini shikastlanishlari bo‘lgan pasientlarga Startum preparatini ehtiyotkorlik bilan qo‘llash kerak.
Preparat uzoq muddat qo‘llanganida umumiy qon tahlilida eritrositlarning miqdori, qon ivish vaqti, koagulogrammada protrombin indeksi, qon zardobida transaminazalar, ishqoriy fosfataza, gamma-glutamiltranspeptidaza, bilirubin, siydik kislotasining darajasini qondagi trombositlar miqdorini nazorat qilish kerak.
Eritmani tayyorlangandan so‘ng darhol ishlatish kerak!
Homiladorlik va laktasiya davrida qo‘llanishi
Homiladorlik davrida Startum preparatini ona uchun davolashdan kutiladigan foyda homila uchun potensial havfdan ustun bo‘lgan holatdagina qo‘llash kerak.
Preparat bilan davolanish vaqtida emizishni to‘xtatish tavsiya etiladi.
Pediatriyada qo‘llanishi
Preparatni bolalarda qo‘llash yuzasidan ma‘lumotlar yo‘q.
Preparat bolalar ololmaydigan joyda saqlansin va yaroqlilik muddati tugaganidan so‘ng ishlatilmasin.
Dozani oshirib yuborilishi
Nikotinamid uzoq muddat qo‘llanganida ham chiqarilishida metillizasiya reaksiyalarida ishtirok etishi fonida metil guruhining tanqisligi holati rivojlanishi mumkin.
Nikotinamidning yuqori dozalari (3000-9000 mg = Startum preparatining 150-450 flakoni) uzoq muddat qo‘llanganida jigar funksiyasi buzilishini klinik holatlari ta‘riflangan.
Davolash: simptomatik.
Bexosdan ichga qabul qilinganida yoki vena ichiga yuborilaganida toksikligi namoyon bo‘lishi mumkin.
Chiqarilish shakli
In‘eksiya uchun eritma tayyorlash uchun liofilizasiya qilingan kukun brombutilkauchuk tiqin yopilgan va Flip off turidagi majmuaviy alyumin qalpoqcha bilan mahkamlangan to‘q rangli shisha flakonlarda.
Liofilizasiya qilingan 3 flakon erituvchi (3 ampula 0,5% li lidokain gidroxloridi eritmasi) bilan majmuada kontur uyali o‘ramda.
Kontur uyali o‘ram qo‘llash bo‘yicha yo‘riqnomasi bilan birga karton qutiga joylangan.
Saqlash sharoiti
Yorug‘likdan himoyalangan joyda 25oS dan yuqori bo‘lmagan haroratda saqlansin.
Yaroqlilik muddati
3 yil.
Dorixonalardan berish tartibi
Resept bo‘yicha beriladi.