QO‘LLASH BO‘YICHA YO‘RIQNOMA
MALTOFER®
MALTOFER®
Preparatning savdo nomi: Maltofer®
Ta‘sir etuvchi modda (XPN): temir (III) gidroksidi polimaltozati
Dori shakli: sirop
Tarkibi:
1 ml preparat quyidagilarni saqlaydi:
faol modda:
temir (III) gidrooksidi polimaltozati 35,7 mg
temirga qayta hisoblanganda 10,0 mg
yordamchi moddalar:
saxaroza 200,0 mg
70% li sorbitol eritmasi 400,0 mg
metilparagidroksibenzoat 0,583 mg
propilparagidroksibenzoat 0,167 mg
96% li etanol 3,25 mg
kremli aromatizator 3,0 mg
natriy gidroksidi rN 5,0-7,0 gacha
tozalangan suv 1 ml gacha.
Ta‘rifi: to‘q jigarrang rangli eritma.
Farmakoterapevtik guruhi: temir preparati.
ATX kodi: V03AV05.
Farmakologik xususiyatlari
Farmakodinamikasi
Ta‘sir mexanizmi
Temir (III) gidroksidi polimaltozatida ko‘p yadroli temir (III) gidroksidi tashqi tomondan polimaltozatning ko‘p sonli kovalent bog‘langan molekulalari bilan o‘ralgan bo‘lib, bu taxminan 50 kDa ga teng umumiy o‘rtacha molekulyar massani beradi. Temir (III) gidroksidi polimaltozatining ko‘p yadroli yadrosining tuzilishi fiziologik temir deposi – ferritin oqsili yadrosining strukturasiga o‘xshashdir. Temir (III) gidroksidi polimaltozati barqarordir va fiziologik sharoitlarda katta miqdorda temir ionlarini ajratib chiqarmaydi. O‘lchami tufayli, temir (III) gidroksidi polimaltozatining shilliq qavatlar orqali diffuziya darajasi olti suv molekulali temir (II) kompleksiga nisbatan taxminan 40 marta kam. Temir (III) gidroksidi polimaltozatidagi temir ichakda faol so‘riladi.
Farmakokinetikasi
So‘rilishi
Temir (III) gidroksidi polimaltozatidagi temir nazorat qilingan mexanizmga muvofiq so‘riladi. Preparat qo‘llanganidan so‘ng qon zardobida temir miqdorini oshishi, gemoglobin (Hb) ga tizilib olgan modda sifatida aniqlangan temirni umumiy so‘rilishi bilan mos kelmaydi. Radioizotop bilan nishonlangan temir (III) gidroksidi polimaltozati bilan o‘tkazilgan tadqiqotlar, temirni eritrositlarga kirishi va butun organizmdagi temir miqdori o‘rtasida kuchli korrelyasiya borligini aniqladi. Boshqa peroral temir preparatlari bilan bo‘lgani kabi, temir (III) gidroksidi polimaltozatidan, gemoglobin (Hb) ga tizilib olgan modda sifatida aniqlangan temirni nisbiy so‘rilishi temirning dozasi oshgani sayin pasayib boradi. Bundan tashqari, temir tanqisligining yaqqollik darajasi (xususan, qon zardobida ferritinning konsentrasiyasi) va so‘rilgan temirning nisbiy miqdori o‘rtasida korrelyasiya kuzatilgan (ya‘ni, temir tanqisligi qanchalik yaqqol namoyon bo‘lsa, nisbiy so‘rilish shunchalik yaxshi bo‘ladi). Anemiyasi bo‘lgan pasientlarda temir tuzlaridan farqli ravishda, temir (III) gidroksidi polimaltozatidagi temirni so‘rilishi ovqat bilan birga qabul qilinganda oshgan.
Taqsimlanishi
So‘rilganidan keyin temir (III) gidroksidi polimaltozatidagi temirni taqsimlanishi ikkilangan izotoplar (55Fe va 59Fe) texnikasini qo‘llab o‘tkazilgan tadqiqotlarda o‘rganilgan.
Biotransformasiyasi
So‘rilgan temir transferrin bilan bog‘lanadi va suyak ko‘migida gemoglobin sintezi uchun ishlatiladi yoki asosan jigarda saqlanadi va u yerda ferritin bilan bog‘lanadi.
Chiqarilishi
So‘rilmagan temir ichak orqali (ahlat bilan) chiqariladi.
Qo‘llanilishi:
- Anemiyasiz temir tanqisligini (temirning latent tanqisligini) va klinik yaqqol temir tanqisligi anemiyasini davolashda qo‘llaniladi (“Qo‘llash usuli va dozalari” bo‘limiga qarang).
- Homiladorlik vaqtida va emizish davrida, qon donorlikda, jadal o‘sish davrida, vegetarianlikda va keksa yoshdagi odamlarda temirga bo‘lgan yuqori ehtiyojda qo‘llaniladi.
Qo‘llash usuli va dozalari
Ichga qabul qilish uchun buyuriladi.
Sutkalik dozani bir necha marta qabul qilish uchun bo‘lish yoki bir martada qabul qilish mumkin. Maltofer® ni ovqat vaqtida yoki ovqatdan keyinoq qabul qilish kerak.
Preparatning aniq dozasini Maltofer® sirop 10 mg/ml preparatiga ilova qilinadigan o‘lchov qalpoqchasi yordamida o‘lchab olish mumkin.
Maltofer® ni meva va sabzavot sharbatlari yoki bolalar ovqati yoki bolalarning sutli aralashmasi yoki alkogolsiz ichimliklar bilan aralashtirish mumkin. Aralashmani biroz bo‘yalishi preparatning samaradorligiga ham ta‘sir ko‘rsatmaydi.
Preparatning sutkalik dozasi temir tanqisligining darajasiga bog‘liq (sutkalik dozalar jadvaliga qarang).
Bolalar va kattalar uchun yoshga muvofiq sutkalik dozalar jadvali
| Bemorlar toifasi |
Temir tanqisligi anemiyasini davolash
|
Anemiyasiz temir tanqisligini davolash
|
Temir tanqisligini oldini olish
|
| 1 yoshgacha bo‘lgan bolalar |
2,5-5 ml
(25-50 mg temir)
|
-*
(15-25 mg temir)
|
-*
|
| 1 yoshdan 12 yoshgacha bo‘lgan bolalar |
5-10 ml
(50-100 mg temir)
|
2,5-5 ml
(25-50 mg temir)
|
-* |
| 12 yoshdan oshgan bolalar |
10-30 ml
(100-300 mg temir)
|
5-10 ml
(50-100 mg temir)
|
-* |
| Kattalar va emizikli ayollar |
10-30 ml
(100-300 mg temir)
|
5-10 ml
(50-100 mg temir)
|
5-10 ml
(50-100 mg temir)
|
| Homilador ayollar |
20-30 ml
(200-300 mg temir)
|
10 ml
(100 mg temir)
|
10 ml
(100 mg temir)
|
* Juda kichik dozalarni buyurish zarurati tufayli, bu ko‘rsatmalar bo‘yicha Maltofer® ichga qabul qilish uchun tomchilar, 50 mg/ml preparatini ishlatish tavsiya etiladi.
Bolalar va kattalarda temir tanqisligi anemiyasini davolash
Gemoglobin (Hb) ning normal darajasiga erishilgunicha bo‘lgan davolash taxminan 3 oydan 5 oygacha vaqtni tashkil etadi. Shundan so‘ng davolashni, temir zahiralarini to‘ldirish maqsadida anemiyasiz temir tanqisligini davolash hollarida ta‘riflangan dozada yana 1-2 oy davomida davom ettirish kerak.
Homiladorlik vaqtida temir tanqisligi anemiyasini davolash
Davolashni gemoglobin (Hb) miqdori normallashgunicha davom ettirish kerak. Shundan so‘ng davolashni, zahiralarini to‘ldirish va homiladorlik bilan bog‘liq temirga bo‘lgan yuqori ehtiyojni qondirish maqsadida anemiyasiz temir tanqisligini davolash hollarida ta‘riflangan dozada kamida homiladorlikning oxirigacha davom ettirish kerak.
Anemiyasiz temir tanqisligini davolash va oldini olish
Davolash taxminan 1 oydan 2 oygacha vaqtni tashkil etadi.
Nojo‘ya ta‘sirlari
Maltofer® preparatining xavfsizligi va o‘zlashtira olinishi ko‘pchilik klinik tadqiqotlarda baholangan. Ushbu tadqiqotlarda qayd etilgan asosiy noxush dori reaksiyalari (NDR) quyidagi uchta tizim va a‘zolarda o‘rin tutgan.
Klinik tadqiqotlarda kuzatilgan noxush dori reaksiyalari
| A‘zolar tizimi va sinfi |
Juda tez-tez (≥1/10) |
Tez-tez
(≥1/100, <1/10)
|
Tez-tez emas (≥1/1000, <1/100) |
| Nerv tizimi tomonidan buzilishlar |
– |
– |
Bosh og‘rig‘i |
| Me‘da-ichak yo‘llari tomonidan buzilishlar |
Ahlat rangini o‘zgarishi1
|
Diareya, ko‘ngil aynishi, dispepsiya |
Qusish, qabziyat, qorinda og‘riq, tish rangini o‘zgarishi2
|
| Teri va teri osti to‘qimalari tomonidan buzilishlar |
– |
– |
Toshma3 ,
Qichishish
|
- Ko‘pincha noxush holat sifatida (23% pasientlarda) qayd etilgan, bu peroral temir preparatlariga bo‘lgan ma‘lum NDR hisoblanadi.
- Noxush holat sifatida 0,6% pasientda qayd etilgan va bu peroral temir preparatlariga bo‘lgan ma‘lum NDR hisoblanadi.
- Shu jumladan ekzantema.
Noxush dori reaksiyalari to‘g‘risida spontan postmarketing xabarlar
Qo‘shimcha noxush dori reaksiyalari qayd etilmagan.
Laborator ko‘rsatkichlarning o‘zgarishlari
Ma‘lumotlar yo‘q.
Qo‘llash mumkin bo‘lmagan holatlar
- Temir (III) gidroksidi polimaltozatiga yoki har qanday yordamchi moddaga aniqlangan o‘ta yuqori sezuvchanlik.
- Temirning ortiqcha miqdori (masalan, gemosideroz va gemoxromatoz).
- Temir utilizasiyasini buzilishi (masalan, qo‘rg‘oshinli anemiya, sideroaxrestik anemiya, talassemiya).
- Temir tanqisligi bilan bog‘liq bo‘lmagan anemiyalar (masalan: gemolitik anemiya yoki V12 vitaminining yetishmovchiligi oqibatida chaqirilgan megaloblast anemiya).
- Saxaraza-izomaltaza tanqisligi, fruktozani o‘zlashtira olmaslik, glyukozo-galaktoz malabsorbsiya.
Ehtiyotkorlik bilan
Etanol saqlaydi, shuning uchun preparat jigar kasalliklari, alkogolizmi bo‘lgan pasientlarga, bosh-miya jarohatida yoki bosh miya kasalliklari bo‘lgan pasientlarda ehtiyotkorlik bilan buyuriladi.
Dorilarning o‘zaro ta‘siri
Temir (III) gidroksidi polimaltozatini tetrasiklin yoki alyuminiy gidroksidi bilan o‘zaro ta‘siri o‘rganilgan. Tetrasiklinni so‘rilishini jiddiy susayishi kuzatilmagan. Qon plazmasidagi tetrasiklin konsentrasiyasi samarali darajadan pastga tushmagan. Temir (III) gidroksidi polimaltozatidagi temirni so‘rilishi alyuminiy gidroksidi yoki tetrasiklin ta‘siri ostida pasaymagan. Shunday qilib, temir (III) gidroksidi polimaltozatini tetrasiklin va boshqa fenol birikmalar, shuningdek alyuminiy gidroksidi bilan bir vaqtda qo‘llash mumkin.
Kalamushlarda tetrasiklin, alyuminiy gidroksidi, asetilsalisil kislotasi, sulfasalazin, kalsiy karbonati, kalsiy asetati va D3 vitamini bilan majmuadagi kalsiy fosfati, bromazepam, magniy aspartati, D-penisillamin, metildopa, parasetamol va auranofinni qo‘llab o‘tkazilgan tadqiqotlarda temir (III) gidroksidi polimaltozati bilan o‘zaro ta‘siri aniqlanmagan.
Shuningdek temir (III) gidroksidi polimaltozatini fitin kislotasi, shovul kislotasi, tanin, natriy alginati, xolin va xolin tuzlari, A vitamini, D3 vitamini, Ye vitamini, soya yog‘i va soya uni kabi oziq-ovqat mahsulotlari komponentlari bilan o‘zaro ta‘siri qayd etilmagan. Ushbu natijalar temir (III) gidroksidi polimaltozatini ovqat qabul qilish vaqtida yoki qabul qilish bilanoq darhol qabul qilish mumkinligidan dalolat beradi.
Preparatni qabul qilish yashirin qonni aniqlash tahlil (gemoglobinni selektiv aniqlash) natijalariga ta‘sir ko‘rsatmaydi, shuning uchun davolashni to‘xtatish kerak emas.
Parenteral va peroral temir preparatlarini bir vaqtda qo‘llashdan saqlanish kerak, chunki ichga qabul qilinadigan temirni so‘rilishi sekinlashadi.
Maxsus ko‘rsatmalar
Preparatning sutkalik dozasi 0,008 g dan (2,5 ml li doza) 0,1 g gacha (30 ml li doza) miqdorda etanol saqlaydi. Preparatni qandli diabeti bo‘lgan pasientlarga buyurganda,
1 ml sirop 0,04 non birligini saqlashini hisobga olish kerak.
Anemiya infeksion yoki o‘sma kasalliklari oqibatida yuz berishi mumkin. Temirni faqat kasallikning asosiy sabablari bartaraf etilganidan keyingi qabul qilish mumkinligi tufayli, davolashning foyda/xavf nisbatini aniqlash kerak.
Maltofer® preparati bilan davolanish vaqtida axlatni to‘q rangga bo‘yalishi aniqlanishi mumkin, biroq bu klinik ahamiyatga ega emas.
Maltofer® tishlarga zarar keltirishi mumkin bo‘lgan saxaroza saqlaydi.
Yordamchi moddalar natriy metilparagidroksibenzoati va natriy propilparagidroksibenzoati allergik reaksiyalarni (ehtimol sekin avj oluvchi turdagi reaksiyalarni) chaqirishi mumkin
Homiladorlikda va laktasiya davrida qo‘llanishi
Homiladorlik
Homiladorlik vaqtida anemiyani davolashda Maltofer® preparatini ichga terapevtik dozalarda qabul qilingandan so‘ng jiddiy noxush reaksiyalar to‘g‘risida hozirgi vaqtgacha xabarlar ketib tushmagan. Hayvonlarda o‘tkazilgan tadqiqotlardan olingan ma‘lumotlar homila va ona uchun xavfni ko‘rsatmadi. Maltofer® preparatini homiladorlikning I uch oyligida qo‘llanishi yuzasidan klinik tadqiqotlarning ma‘lumotlari yo‘q.
Homilador ayollarda I uch oylikdan so‘ng o‘tkazilgan tadqiqotlarda, Maltofer® preparatining onalar va/yoki yangi tug‘ilgan chaqaloqlarga nisbatan hech qanday noxush samaralari aniqlanmagan. Shu boisdan Maltofer® preparati qo‘llanganda homilaga noxush ta‘sir ehtimoli kam.
Emizish davri
Ayolning ko‘krak suti laktoferrin bilan bog‘langan temir saqlaydi. Temir (III) gidroksi-
di polimaltozatidan ko‘krak sutiga o‘tuvchi temir miqdori noma‘lum. Emizayotgan ayollar tomonidan qo‘llanayotgan Maltofer® preparati bolada noxush samaralarga olib kelishi ehtimoli juda kam.
Ehtiyotkorlik chorasi sifatida tug‘ruq yoshidagi ayollarga va homiladorlik va emizish davridagi ayollarga Maltofer® preparatini faqat shifokor bilan maslahatlashgandan keyin qabul qilish kerak. Foyda va xavf nisbatini baholashni o‘tkazish tavsiya qilinadi.
Avtomobillarni va murakkab mexanizmlarni boshqarish qobiliyatiga ta‘siri
Ma‘lumotlar yo‘q. Maltofer® preparati transport vositalari, mexanizmlarni boshqarish qobiliyatiga ta‘sir ko‘rsatish ehtimoli kam.
Preparat bolalar ololmaydigan joyda saqlansin va yaroqlilik muddati o‘tgach qo‘llanilmasin.
Dozani oshirib yuborilishi
Maltofer® preparatining dozasini oshirib yuborilishi, temir miqdorini oshib ketishi yoki intoksikasiya ehtimoli kam, bu temir (III) gidroksidi polimaltozatiiing kam zaharligi va temirni qamrab olinishini nazorati bilan bog‘liq. O‘lim bilan yakunlangan behosdan zaharlanish holatlari to‘g‘risida xabar berilmagan.
Chiqarilish shakli
Sirop 10 mg/ml.
75 ml yoki 150 ml dan birinchi ochish nazoratiga ega, yuqori bosimli polietilen buraladigan qopqoq bilan yopilgan va qopqoqqa kiydirilgan o‘lchov qopqoqchasi bilan to‘q rangli shisha flakonlarda.
Bir flakondan qo‘llash bo‘yicha yo‘riqnomasi bilan birga karton qutiga joylanadi.
Saqlash sharoiti
Yorug‘likdan himoyalangan joyda 25oS dan yuqori bo‘lmagan haroratda.
Yaroqlilik muddati
3 yil.
Dorixonalardan berish tartibi
Resept bo‘yicha.
