Xavfli neyroleptik sindrom
Xavfli neyroleptik sindrom terining rangsizlanishi, gipertermiya, mushaklarning tortishishi, vegetativ nerv tizimining disfunktsiyasi, ong chalkashishi bilan ifodalanadi.
Kuchli terlash, arterial bosimning va pulьsning labilligi kabi vegetativ asab tizimining disfunktsiyasi belgilari, gipertermiya boshlanishidan avval boshlanishi mumkin, bundan kelib chiqgan holatda bu belgilar erta ogoxlantiruvchi belgilar bo'lishi mumkin. Isbotsiz tana harorati oshishi holatida sulьpirid bilan davolanishni to'xtatish lozim. XNS rivojlanish genezi noaniqligicha qoladi: taxmin qilinishicha, uning mexanizmida striatumda va gipotalamusda dofamin retseptorlari blokadasi rolь uynaydi, tug'ma moyillik xam istisnodan holi emas (idiosinkraziya). Sindrom rivojlanishiga interkurrent (tasodifan orttirilgan) infektsiya, bosh miyaning organik shikastlanishi yoki degidratatsiya xissa qo'shishi mumkin.
QT intervalining uzayishi
Sulьpirid QT intervalining dozaga bog'liq uzayishini chaqirishi mumkin. Bu ta'sir, «piruet» («torsades de pointes») turidagi qorinchalar taxikardiyasi kabi, qorinchalar og'ir aritmiyasining rivojlanishini xavfini oshiradi. Neyroleptiklar bilan davolashni boshlashdan avval, yurak ritmining og'ir buzilishi rivojlanishiga ta'sir qiluvchi xavfli omillarning yo'qligiga ishonch xosil qilish zarur, ular: yurak qisqarishlari soni minutiga 55 urishdan kam bo'lgan bradikardiya; yurak ichki o'tkazuvchanligi pasayishi, QT intervalining tug'ma uzayishi yoki boshqa QT intervalini uzaytiruvchi preparatlar bilan birga qabul qilish bilan bog'liq bo'lgan QT intervalining uzayishi; elektrolit almashinuvi buzilishi: gipomagniyemiya, va ayniqsa, gipokaliyemiya – korrektirovka qilinishi lozim; bundan tashqari bunday patsiyentlarda qondagi elektrolitlar tarkibi tekshiruvini muntazam o'tkazish, EKG-monitoringi va doimiy tibbiy kuzatuv lozim. Yuqorida ko'rsatib o'tilgan xavfli omillar mavjud bo'lgan patsiyentlarda, sulьpirid bilan davolanish zarurati bo'lganda ehtiyotkorlik choralariga amal qilish lozim (“Ehtiyotkorlik bilan”, “Nojo'ya ta'sirlar” bo'limlariga qaralsin).
Ekstrapiramid sindrom
Neyroleptiklar chaqirgan ekstrapiramid sindromlarda m-holinoblokatorlar buyurilishi lozim, dofaminergik agonistlar buyurilmaydi (“Dorilarning o'zaro ta'siri ” bo'limiga qarang).
Insulьt
Ba'zi atipik neyroleptiklarning platsebo bilan ta'sirini solishtirish maqsadida, dementsiyasi bo'lgan keksa yoshdagi patsiyentlarda o'tkazilgan randomizirlangan klinik tadqiqotlar natijasida serebrovaskulyar xodisalarning xavfi uch barobar oshishi kuzatigan. Ushbu xavf mexanizmi no'aniq. Boshqa neyroleptiklar qabuli paytida yoki boshqa yoshdagi patsiyentlarda bunday xavf oshishini istisno qilib bo'lmaydi, shuning uchun insulьt rivojlanishi xavfi yuqori bo'lgan patsiyentlarga sulьpiridni extiyotkorlik bilan buyurish zarur.
Dementsiyasi bor keksa yoshdagi patsiyentlar
Keksa yoshdagi patsiyentlardagi dementsiya bilan bog'liq bo'lgan psixozlarda, antipsixotik preparatlar bilan davolash mobaynida o'lim xavfi (1,6-1,7 barobargacha) oshishi kuzatilgan, ko'pincha bu yurak-qon tomirlar (yurak yetishmovchiligi, to'satdan o'lim) yoki infektsion kasalliklar (pnevmoniya) bilan bog'liq bo'lgan. 17-ta platsebo-tekshiruv tadqiqotlarning taxlillari ko'rsatishicha, atipik antipsixotik preparatlar qabul qilgan keksa yoshdagi dementsiyasi bor patsiyentlardagi o'lim xavfi 4,5% ni tashkil qilgan, platsebo qabul qilinganida esa - 2,6%. Solishtiruvchi tadqiqotlar ko'rsatishicha, atipik singari tipik antipsixotik preparatlar bilan davolash o'limlar sonini ko'paytirishi mumkin. Patsiyentlarning ayrim xususiyatlariga qaraganda, o'lim darajasining oshishi antipsixotik preparatlardan kelib chiqishi mumkinligi aniq emas.
Venozli tromboembok asoratlar
Antipsixotik preparatlar qabuli mobaynida venozli tromboembolik asoratlar holatlari kuzatilgan, shu jumladan o'pka arteriyasi tromboemboliyasi, ba'zan o'limga olib keluvchi; chuqur venalar trombozi. Shuning uchun, venozli tromboembolik asoratlar havf omillarini, preparat terapiyasini boshlashdan avval va terapiya o'tkazilishi mobaynida aniqlash lozim; shuningdek kerakli profilaktik choralarni o'tkazish lozim (“Ehtiyotkorlik bilan” bo'limiga karang).
Epilepsiyasi bor patsiyentlar
Neyroleptiklar epileptogen porogni pasaytirishi tufayli, epilepsiyaga chalingan patsiyentlarga sulьpiridni buyurilishi davrida qat'iy tibbiy nazorat ta'minlanishi zarur.
Dofaminergik agonistlarni qabul qilayotgan, Parkinson kasalligiga chalingan patsiyentlar
Istisno holatlardan tashqari, sulьpirid Parkinson kasalligiga chalingan patsiyentlarga buyurilishi kerak emas. Dofaminergik agonistlarni qabul qilayotkan, Parkinson kasalligiga uchragan patsiyentlarda neyroleptiklar bilan davolash zarurati bo'lgan holatlarda, dofaminergik agonistlarni to'liq bekor qilinishiga qadar dozalarni sekinlik bilan pasaytirish lozim. Dofaminergik preparatlarni qabulini keskin to'xtatish , patsiyentda XNS rivojlanishini xavfini oshirishi mumkin (“Ehtiyotkorlik bilan”, “Dorilarning o'zaro ta'siri” bo'limlariga qaralsin).
Leykopeniya, neytropeniya, agranulotsitoz
Neyroleptiklarni uzoq vaqt davomida qabul qilinganida, periferik qon tarkibini muntazam nazorat qilish tavsiya etiladi, ayniqsa isitma paydo bo'lganda yoki no'malum etiologiyali infektsiya qo'shilganda ( leykopeniya va agranulotsitoz rivojlanishi havfi mavjud). Periferik qon tarkibida sezilarli gematologik o'zgarishlar aniqlansa, sulьpirid bilan davolash to'xtatilishi zarur.
Buyrak faoliyatining buzilishi bo'lgan patsiyentlar
Buyrak faoliyatining buzilishi bo'lgan bemorlarda sulьpiridning qisqartirilgan dozalarini qo'llash zarur (“Qo'llash usuli va dozalar” bo'limiga qaralsin).
Qandli diabetli yoki qandli diabet rivojlanishi xavfi va omillari bo'lgan patsiyentlar. Atipik antipsixotik preparatlarni qabul qilgan patsiyentlarda giperglikemiya rivojlanishi haqidagi malumotlar bo'lgani uchun, qandli diabet diagnozi qo'yilgan yoki qandli diabet rivojlanishi xavfi va omillari bo'lgan patsiyentlarga sulьpirid bilan davolanish tavsiya etilganida, qondagi qand miqdori monitoringi o'tkazilishi lozim.
Sulьpirid bilan davolanish mobaynida, spirtli ichimliklar yoki o'zida spirt saqlagan preparatlarni qabul qilish qat'iy man etiladi.
Sulьpirid umumiy rag'batlantiruvchi moddalar (masalan, anorektiklar, ayrim antiastmatik preparatlar) bilan bir vaqtda qabul qilinganida havotirlik, nevroz, ta'sirchanlik va uyqusizlikga olib kelishi xisobga olinishi lozim.
Sulьpiridni, hayz sikli barqaror bo'lmagan yosh ayollarga buyurilganida aloxida xavsizlik choralariga amal qilinishi lozim .
Bachadon ichida sulьpirid ta'siriga uchragan chaqaloqlarning holatini doimiy tibbiy nazorat qilish tavsiya etiladi. Chaqaloqlarda, ekstrapiramid simptomlarni va/yoki qaytarish simptomlarini o'z ichiga olgan nojo'ya ta'sirlar rivojlanishi havfi bo'lishi mumkin.
E'tibor yetishmovchiligi sindromi , giperaktivlik bilan (yoki u siz)
Sulьpiridni bolalardagi kognitiv jarayonlarga ta'sirini e'tiborga olgan holda, har yili bolaning bilim olish qobiliyatini nazoratga olish zarur. Bolaning klinik holatini e'tiborga olgan holda, preparat dozasini muntazam to'g'irlash kerak.
Preparat o'z ichida laktoza saqlaydi. Kam uchraydigan irsiy kasalliklarga chalingan patsiyentlarga, shu jumladan galaktoza o'zlashtiraolmaslik, laktaza yetishmovchiligi yoki glyukoza-galaktozaning so'rilishi buzilganida, ushbu preparatni qo'llash tavsiya etilmaydi.
Transport vositalari va potentsial xavfli mexanizmlarni boshqarish qobiliyatiga ta'siri
Prosulьpin® bosh aylanishi, charchoq va yuqori ta'sirchanlikni chaqirishi mumkin. Preparatni qabul qilish mobaynida transport vositasini boshqarish, asboblarni ta'mirlash va balandlik bilan bog'liq faoliyatni bajarish taqiqlanadi.